Apokalipto

Apokalipto

Apocalypto
Film afişi
Yönetmen	Mel Gibson
Yapımcı	Mel Gibson ve Farhad Safinia
Senarist	Mel Gibson, Farhad Safinia
Oyuncular	Rudy Youngblood, Dalia Hernandez Jonathan Brewer
Müzik	James Horner
Görüntü yönetmeni	Roberto Bonelli, Naaman Marshall
Stüdyo	Icon Entertainment
Dağıtıcı	Icon Entertainment
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Aksiyon, Dram
Renk	Renkli
Yapım yılı	2006, ABD
Süre	139 dk.
Dil	Yukatek Mayacası
Bütçe	40,000,000$
Hasılat	120,654,337$

Apocalypto, Mel Gibson'ın Maya uygarlığı hakkında çektiği 2006 yapımı bir filmdir. Filmde kullanılan dil günümüzde Yukatan Yarımadasında 800.000 kişi tarafından konuşulan Yukatek Mayacasıdır.

Film köylerinde mutlu bir şekilde yaşayan Maya halkının hayatlarından bir kesit ile başlıyor. Yaşama uğraşları, şakaları, beklentileri ve umutları seyirciye sunularak bir nevi "yok birbirimizden farkımız" dedirtiyor. Lakin köye gelen bir grup asker köyü yağmalar ve kadınları köle, erkekleri ise maya geleneğine göre kurban etmek üzere esir alırlar. Çocuklar ise köyde bırakılır.

Filmde baş roldeki erkek Jaguar Pençesi (Rudy Youngblood) isimli bir yerli. Hamile eşi ve çocuğunu bir şekilde yağmacılardan koruyan esas adamımız onlara geri döneceğine dair söz vermeyi de ihmal etmiyor. Sonrasında esir yerli halkı zorlu ve sonunun ne olduğunu bilmedikleri bir yolculuk bekliyor. Filmin yaklaşık kırk dakikalık bölümünü içeren ve seyirciyi de merak içinde bırakan bu yolculuk sonrası zigguratları ve insan kurbanı ayinleri ile ünlü Maya başkentine ulaşıyorlar. Kuraklığın problem olduğu bölgede kurban törenleri yapılmakta ve esir alınan köy halkımızı da bu akıbet beklemektedir. Bu arada kadınlar ise açık artırmayla satılır. Kurban töreni filmin en can alıcı sahnelerini oluşturmakla birlikte kahramanlarımıza sıra geldiğinde güneş tutulmakta ve bunu bir işaret sayan kral ve büyücüler onları bu akıbetten bir bakıma kurtarmaktadır. Ancak onları esir alan yağmacıların insafına terk edilen köy erkekleri daha iyi bir yola koyulamazlar. Bu kez de bir nevi arena oyununa atılan kahramalarımızdan Jaguar Paw bu oyun esnasında yağmacıların şefinin oğlunu öldürür ve filmin ikinci bölümünde hızlı ve gerginlik verici bir kovalamaca başlar. Kovalamacanın sonu her ne kadar mutlu son olsa da çekilen acılar unutulmaz ve beyazların Amerika'yı keşif gemilerini de sahillerde görürüz.

Film boyunca verilmeyen esas etkileyici vurgu sonunda duyuluyor: Kadın sahildeki gemilerdeki Batılıları kastederek "Onlara doğru mu gitmeliyiz" der. Adam "Ormana doğru gitmeliyiz" diye cevap verir ve bu cevabın insanı düşünmeye sevk etmesi inkar edilemez.

Pastoral bir bakış açısı ve o dönemin belgesel kitaplarından çıkıp gelmiş gerçeklerine dayanan bir senaryo uygulaması ile izlenebilir ve olabildiğince objektif bir film.

Apocalypto, tarihçiler ve Maya kültürüyle ilgilenen insanlar tarafından hayal kırıklığıyla karşılandı ve gerçeği yansıtmadığı belirtildi.^[1] Bu eleştiriler şu noktalarda yoğunlaşmaktadır:

• Filmin, Mayaların 7. yüzyıldaki düşüş dönemini anlattığı söylenmekte ama filmin sonunda Avrupalıların ayak basması sahnesine bakılırsa 15. yüzyılda geçtiği görülüyor. Tarihsel çelişki söz konusu.
• Filmde Mayalar veba hastalığının çözümü için Tanrılara insan kurban etmekteler. Ve filmde Avrupalılar daha sonra gelmekte. Halbuki bu hastalıklar Avrupalılar Amerika kıtasına ayak bastıktan sonra bu bölgede ilk defa görüldü.
• Film, insan kurbanına karşı Avrupalıların adaleti getirdiği görüşüyle taraflı bir bakışa sahip.
• Film, orman Mayalarını izole bir yaşam süren avcılar olarak betimlemekte. Fakat aslında onlar ticaret yolları aracılığıyla şehirlere bağlı olan çiftçilerdi.
• Film bir Maya şehrinin kralını çok sayıda insanı kurban eden acımasız bir lider olarak gösteriyor. Fakat bu aslında uzmanların daha çok Azteklerle ilişkilendirdiği bir durum. Kurban edilecek insanların, kurban edilmeden önce maviye boyanması da Aztek kayıtlarında net bir şekilde görülmekteyken, Maya kayıtlarında yoktur. Gerçekte Maya kralları, halkları için kültürel ve dini, çok yönlü rol oynamaktaydılar.

• Vikisöz'de Apocalypto ile ilgili özlü sözler bulunur.
• Resmi web-sitesi
• Resmi tanıtım sitesi
• IMDb'de Apokalipto
• Rotten Tomatoes'ta Apocalypto