Noruwega
Kaharian ng Noruwega
| |
---|---|
Kabisera | Oslo 59°56′N 10°41′E / 59.933°N 10.683°E |
Pinakamalaking lungsod | capital |
Wikang opisyal | |
Kinilalang pambansang wika | |
Pangkat-etniko |
|
Relihiyon |
|
Katawagan | Norwegian |
Pamahalaan | Unitary parliamentary constitutional monarchy |
• Monarch | Harald V |
Jonas Gahr Støre | |
Masud Gharahkhani | |
Toril Marie Øie | |
Lehislatura | Storting |
History | |
872 | |
• Old Kingdom of Norway (Peak extent) | 1263 |
1397 | |
1524 | |
25 February 1814 | |
17 May 1814 | |
4 November 1814 | |
7 June 1905 | |
Lawak | |
• Kabuuan | 385,207 km2 (148,729 mi kuw)[12] (61stb) |
• Katubigan (%) | 5.32 (2015)[13] |
Populasyon | |
• Pagtataya sa 2024 | 5,550,203[14] (118th) |
• Densidad | 14.4/km2 (37.3/mi kuw) (213th) |
KDP (PLP) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan | $452.964 billion[15] (51st) |
• Bawat kapita | $82,236[15] (8th) |
KDP (nominal) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan | $546.768 billion[15] (27th) |
• Bawat kapita | $99,266[15] (3rd) |
Gini (2020) | 25.3[16] mababa |
TKP (2022) | 0.966[17] napakataas · 2nd |
Salapi | Norwegian krone (NOK) |
Sona ng oras | UTC+1 (CET) |
• Tag-init (DST) | UTC+2 (CEST) |
Ayos ng petsa | dd.mm.yyyy |
Gilid ng pagmamaneho | right |
Kodigong pantelepono | +47 |
Internet TLD | .nod |
|
Ang Kaharian ng Norway (Kaharian ng Noruwega[kailangan ng sanggunian]) ay isang bansang Nordiko sa kanlurang bahagi ng Tangway ng Escandinava na hinahanggan ng Sweden, Finland, at Rusya, at na may territorial waters na hinaganggan ng waters ng Denmark at ng UK. May anyo itong pahaba at may ekstensibong baybayin katabi ng Karagatang Atlantiko kung saan napaparoon ang mga tanyag na fyord ng Norway. Napapasailalim din sa soberaniya ng Norway ang mga teritoryo ng Svalbard at Jan Mayen, na bahagi din ng Kaharian, at ang dependencies ng Isla Bouvet sa timog Karagatang Atlantiko at ang Isla Peter I sa timog Karagatang Pasipiko, na hindi bahagi ng Kaharian. Meron ding pag-aangkin ang Norway sa Dronning Maud Land sa Antarctica.
Etimolohiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Pinaniniwalaan ng mga dalubhasa sa Etimolohiya na ang pangalan ng bansa ay nangangahulugang "ang daan patungo sa hilaga" (daang pahilaga), na sa Lumang Norse ay nor veg o norð vegr. Ang pangalan ng Norway sa Lumang Norse ay Nóregr.
Heograpiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Binubuo ng Norway ang kanlurang bahagi ng Scandinavia sa Hilagang Europa. Ang matarik na baybay-dagat, na hinahati ng malalaking mga fjord at libu-libong mga pulo, na may habang 25,000 kilometro (16,000 mi) at 83,000 kilometro (52,000 mi) at kinapalolooban ng mga fjord at mga pulo. Naghahati ng hangganan ang Norway sa mga bansang Sweden, Finland, at Rusya. Sa hilaga, kanluran at timog, naghahanggan ang Norway sa Dagat Barents, sa Dagat Norway, sa Dagat Hilaga. at Skagerrak.[19]
Ekonomiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang Norway na ang marahil ang pinaka-mayamang bansa sa buong Europa, kung tutuusin ang GDP ng isang bansa. Ayon na din sa Mga Nagkakaisang Bansa ang Norway na rin ang may pinakamataas na antas ng pamumuhay sa buong mundo.
-
Tradisyonal Noruwega bahay
Demograpiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Mga pinakamalaking bayan at lungsod
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ranggo | Pangalan | Kondado | Pop. | Ranggo | Pangalan | Kondado | Pop. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Oslo Bergen |
1 | Oslo | Oslo | 1,000,467 | 11 | Moss | Østfold | 46,618 | Stavanger/Sandnes Trondheim |
2 | Bergen | Hordaland | 255,464 | 12 | Haugesund | Rogaland | 44,830 | ||
3 | Stavanger/Sandnes | Rogaland | 222,697 | 13 | Sandefjord | Vestfold | 43,595 | ||
4 | Trondheim | Trøndelag | 183,378 | 14 | Arendal | Aust-Agder | 43,084 | ||
5 | Drammen | Buskerud | 117,510 | 15 | Bodø | Nordland | 40,705 | ||
6 | Fredrikstad/Sarpsborg | Østfold | 111,267 | 16 | Tromsø | Troms | 38,980 | ||
7 | Porsgrunn/Skien | Telemark | 92,753 | 17 | Hamar | Hedmark | 27,324 | ||
8 | Kristiansand | Vest-Agder | 61,536 | 18 | Halden | Østfold | 25,300 | ||
9 | Ålesund | Møre og Romsdal | 52,163 | 19 | Larvik | Vestfold | 24,208 | ||
10 | Tønsberg | Vestfold | 51,571 | 20 | Askøy | Hordaland | 23,194 |
Talababa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangLanguageCouncilSami
); $2 - ↑ "Minoritetsspråk". Språkrådet.
- ↑ "Immigrants and their children as of 1 January 2020". Statistics Norway. 9 Marso 2020. Nakuha noong 26 Disyembre 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents". Statistics Norway. 9 Marso 2021. Nakuha noong 30 Marso 2021.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ kirkedepartementet, Fornyings-, administrasjons- og (16 Hunyo 2006). "Samer". Regjeringen.no.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - ↑ inkluderingsdepartementet, Arbeids- og (16 Hunyo 2006). "Nasjonale minoriteter". Regjeringen.no.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "05183: Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, by sex and country background 1970 – 2021-PX-Web SSB". SSB.[patay na link]
- ↑ "The Constitution of Norway, Article 16 (English translation, published by the Norwegian Parliament)" (PDF). Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 8 Setyembre 2015.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Church of Norway Statistics Norway 15 June 2021
- ↑ Members of religious and life stance communities outside the Church of Norway, by religion/life stance. Statistics Norway 27 September 2021
- ↑ "The Re-establishing of a Norwegian State". regjeringen.no. 5 Hulyo 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 12.0 12.1 "Arealstatistics for Norway 2019". Kartverket, mapping directory for Norway. 20 Disyembre 2019. Inarkibo mula sa orihinal noong 8 Hunyo 2019. Nakuha noong 1 Marso 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). Nakuha noong 11 Oktubre 2020.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Population, 2024-01-01" (sa wikang Ingles). Statistics Norway. 1 Enero 2024. Nakuha noong 25 Pebrero 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 "World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Norway)". IMF.org. International Monetary Fund. 10 Oktubre 2023. Nakuha noong 11 Oktubre 2023.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Nakuha noong 22 Hunyo 2022.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "2022 Human Development Index Ranking" (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 2023-03-13. Nakuha noong 2024-03-16.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Norway". CIA World fact. 26 Oktubre 2021.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangfactbook
); $2
Ang lathalaing ito na tungkol sa Heograpiya at Noruwega ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
Maling banggit (May <ref>
tag na ang grupong "pananda", pero walang nakitang <references group="pananda"/>
tag para rito); $2
- Mga artikulong may patay na panlabas na link (March 2022)
- Mga artikulong naglalaman ng Bokmål
- Mga artikulong naglalaman ng Nynorsk
- Mga artikulong naglalaman ng Hilagang Sami
- Mga artikulong naglalaman ng Lule Sami
- Mga artikulong naglalaman ng Timog Sami
- Mga artikulong may pangungusap na walang sanggunian (January 2018)
- Scandinavia
- Mga bansang Nordik
- Mga bansa sa Europa
- Noruwega
- Pages with reference errors that trigger visual diffs