dbo:abstract
|
- This is a list of windmills in Malta, that include those on Malta and Gozo. Most windmills (Maltese: imtieħen tar-riħ) in Malta were built while the islands were under the rule of the Order of St. John, by the Cottoner and the Manoel Foundations, while other were built in the British Colonial period. There are 48 windmills (apart from those demolished that would add up to at least 69) which were included on the antiques list of 1932 and scheduled as cultural buildings by the Malta Environment and Planning Authority (MEPA). The windmills form an integral part of Maltese history. Those in the countryside were used exclusively for food production, such as wheat, barley or vines, while some of those within the fortified walled cities in Valletta and the Three Cities had a military use, for the production of gunpowder. At the time of construction, each windmills' tower could site the next windmill from distance, similar to military watchtowers, in order to learn whether the others are working on that day. An instrument called bronja, colloquially known as tronga, is commonly associated with the functioning of windmills. The tronja is a sea snail that is modified, with a hole at one end, and when blown it creates a strong noise reaching a large distance in a given Maltese village. This was useful to inform the people that the windmills are operating that day due to being a windy day, by which the sails turn for general function. The architecture of a windmill could differ from one to another, but in general a Maltese windmill has similar characteristics. A tower has a built circular staircase inside it that leads to the top. Rooms are built around the tower, giving both support to the tower and used for the general storage of production. A windmill could simultaneously be the family residence of the miller. Each tower has an approximate height of 15 meters and a radius of 1.5 meters. A functioning Maltese windmill has six sails. The first mills were built in the 16th century, however these were post mills. The oldest tower mills were built in the late 17th century on the island of Malta while the latest were built on Gozo in the late 19th or early 20th centuries. The windmills were eventually replaced with the industrial development of steam mills, circa 1900, but managed to keep competitive production throughout the mid-twentieth century. Malta has the highest density of windmills in the world, having approximately a windmill for each 9 km2 (3.5 sq mi), which is higher than the Netherlands which is famous for its windmills. At one point there were more than the present amount of windmills on the islands, but many were demolished over the years. Despite the survival of a significant number of windmills, only three still have their sails in place. Other more traditional mills in Malta include those that made use of animals, such as horses and donkeys, to turn the mill. (en)
- To jest lista wiatraków na Malcie, zawierająca obiekty na wyspach Malcie oraz Gozo. Większość wiatraków (malt. imtieħen tar-riħ) zbudowana została w czasie kiedy wyspa była pod rządami Zakonu św. Jana, z ufundowań Wielkich Mistrzów Cottonera i Manoela, pozostałe zbudowano w okresie brytyjskich rządów kolonialnych. Zachowało się 48 wiatraków (gdyby dodać zburzone, lista doszłaby do co najmniej 69), które zostały wpisane na "Antiques List of 1932", oraz na listę zabytków, przez Malta Environment and Planning Authority (MEPA), jako budynki o wartości kulturowej. Wiatraki są integralną częścią maltańskiej historii. Te na terenach wiejskich wykorzystywane były jedynie do produkcji żywności, np. z pszenicy, jęczmienia czy winorośli, kiedy inne, umiejscowione w obrębie murów ufortyfikowanych miast - Valletty oraz Three Cities - używane były w celach militarnych, do produkcji prochu strzelniczego. W czasach, kiedy je budowano, każda wieża wietraka mogła "widzieć" sąsiednią w pewnej odległości, podobnie do wojskowych wież strażniczych, aby wiedzieć, czy inne wiatraki pracują w danym dniu. Z działalnością wiatraków powszechnie związany jest instrument zwany (ang.), potocznie znany jako tronga. Tronja to zmodyfikowana muszla ślimaka morskiego, z otworem na jednym końcu. Podczas dmuchania w nią wydaje głośny dźwięk, słyszalny w dużej odległości. Wykorzystywano ją do informowania mieszkańców, że wiatraki, ze względu na wietrzną pogodę, pracują danego dnia. Architektura wiatraków jest różnorodna, lecz ogólnie charakteryzowały się one podobnymi elementami. Wieża miała wewnętrzne kręte schody, wiodące na szczyt. Pomieszczenia budowane były wokół wieży, dając jej podparcie oraz służąc jako magazyny na wytworzone produkty. Wiatrak mógł być równocześnie domem dla rodziny młynarza. Każda wieża ma przeciętną wysokość 15 metrów, oraz średnicę około 3 metrów. Działający wiatrak maltański ma śmigło o sześciu skrzydłach. Pierwsze budowle tego typu budowane były na Malcie w XVI wieku, były to konstrukcje typu słupowego. Najstarsze wiatraki wieżowe powstały w XVII wieku na wyspie Malcie, zaś ostatnie zbudowane zostały na Gozo z końcem XIX lub początkiem XX wieku. Wiatraki zostały wreszcie około roku 1900 zastąpione przez przemysłowo budowane młyny parowe, lecz ciągle były konkurencyjne do połowy XX wieku. Malta ma największe zagęszczenie wiatraków na świecie, z ich liczbą średnio 9 na km², która jest większa niż w Holandii, słynnej z jej wiatraków. Wiele z wiatraków zostało zburzonych w ciągu minionych lat. Pomimo że znaczna ich liczba przetrwała, jedynie trzy posiadają skrzydła. Istnieją inne, bardziej tradycyjne młyny zbożowe na Malcie; wykorzystują one siłę zwierząt (osłów lub koni) do obracania żaren. (pl)
|
rdfs:comment
|
- This is a list of windmills in Malta, that include those on Malta and Gozo. Most windmills (Maltese: imtieħen tar-riħ) in Malta were built while the islands were under the rule of the Order of St. John, by the Cottoner and the Manoel Foundations, while other were built in the British Colonial period. There are 48 windmills (apart from those demolished that would add up to at least 69) which were included on the antiques list of 1932 and scheduled as cultural buildings by the Malta Environment and Planning Authority (MEPA). The windmills form an integral part of Maltese history. Those in the countryside were used exclusively for food production, such as wheat, barley or vines, while some of those within the fortified walled cities in Valletta and the Three Cities had a military use, for the (en)
- To jest lista wiatraków na Malcie, zawierająca obiekty na wyspach Malcie oraz Gozo. Większość wiatraków (malt. imtieħen tar-riħ) zbudowana została w czasie kiedy wyspa była pod rządami Zakonu św. Jana, z ufundowań Wielkich Mistrzów Cottonera i Manoela, pozostałe zbudowano w okresie brytyjskich rządów kolonialnych. Zachowało się 48 wiatraków (gdyby dodać zburzone, lista doszłaby do co najmniej 69), które zostały wpisane na "Antiques List of 1932", oraz na listę zabytków, przez Malta Environment and Planning Authority (MEPA), jako budynki o wartości kulturowej. Wiatraki są integralną częścią maltańskiej historii. Te na terenach wiejskich wykorzystywane były jedynie do produkcji żywności, np. z pszenicy, jęczmienia czy winorośli, kiedy inne, umiejscowione w obrębie murów ufortyfikowanych mias (pl)
|