dbo:abstract
|
- Wainachen (russisch вайна́хи, вейна́хи, tschetschenisch вай нах, inguschisch вей нах – „unsere Leute“; Transliteration nach ISO 9: Vajnah, Vajnahen) ist ein Endonym von Tschetschenen und Inguschen, das im 20. Jahrhundert entstand. In der modernen Kaukasuswissenschaft werden darunter die meisten Träger der nachischen Sprachen verstanden: die Wainachen von Tschetschenien und Inguschetien. Ferner bezeichnen die Forscher mit „Wainachen“ auch die historischen (mittelalterlichen) Vorfahren der Tschetschenen und Inguschen, d. h. alle lokalen ethnisch-territorialen Vereinigungen-„Gesellschaften“, die diese beiden Völker bildeten, und zwei Stammesgemeinschaften – die (Selbstbezeichnung „akkij“, russ. аккий) und Karabulaken/ (Selbstbezeichnung „orstchoj“, рус. орстхой), die in der Ethnogenese der modernen Tschetschenen und Inguschen ebenfalls eine Rolle spielten. Manchmal verwenden Ethnologen die Bezeichnung „Wainachen“/„Wejnachen“ als Synonym für den künstlich erschaffenen Begriff „Nakh-Völker“. Seit den 1970er Jahren gilt es jedoch, zumindest im linguistischen Sinne unter dem Begriff „Wainach-Völker“ nur Tschetschenen und Inguschen zu meinen und die Batsen/Batsbien/Tsova-Tushen, die Sprecher der batsischen Sprache im nordöstlichen Georgien, (Selbstbezeichnung Batsbi, rus. бацби) auszuschließen. Das ethnische Endonym Wainachen/Wejnachen wurde von Sprachwissenschaftlern in den wissenschaftlichen Umlauf gebracht. Heutzutage ist die Bezeichnung Wainachen/Wejnachen unter Vertretern dieser Völker weit verbreitet, insbesondere in der Kommunikation unter Tschetschenen und Inguschen. Es kommt auch vor, dass sich Vertreter einiger anderen ethnischen Gruppen (z. B. Akkinen, Orstchojen, Melchistinen usw.) nicht nur durch die Bezeichnung ihrer eigenen ethnischen Gruppe, sondern auch durch das gemeinsame Ethnonym Wainachen identifizieren. Die Lebenswelt der Wainachen, ihre traditionelle Gesellschaft und ihre Religion auf der Ebene von Inguschen und Tschetschenen stellt ein gesondertes Forschungsthema dar. An allgemeinbildenden Schulen in Tschetschenien wird „Ethik der Wainachen“ als Schulfach unterrichtet. (de)
- Naĥoj estas grupo de historiaj kaj modernaj etnoj parolante (aŭ historie parolante) lingvon el la naĥ-dagestana grupo kaj dividante iujn kulturajn trajtojn. En modernaj tempoj, ili loĝas preskaŭ tute en la orientaj partoj de Norda Kaŭkazo, sed historie, certaj areoj de la suda Kaŭkazo eble ankaŭ estis loĝigitaj per naĥoj. La sola vivanta branĉo de la naĥaj lingvoj estas nun la vajnaĥaj lingvoj (parolataj de la vajnaĥaj popoloj, nome ĉeĉenoj, inguŝoj kaj kistoj), pro la estingo de aliaj popoloj. La solaj ne-vajnaĥaj modernaj naĥoj estas la bacboj (kartvele ბაცბი) en nordorienta Kartvelio, sed ili estas plejparte asimilitaj kaj ilia lingvo, la bacba, estas ege endanĝerita. Kvankam la vajnaĥaj estas nur branĉo de la naĥoj, pro la nuna situacio, kie la nuraj konataj naĥo estas vajnaĥoj, la vortoj naĥoj kaj vajnaĥoj estas ofte konfuzita. Tiel la vorto vajnaĥoj estas ofte, sed erare aplikata al historiaj ne-vajnaĥaj popoloj. (eo)
- Los pueblos naj son un conjunto de grupos étnicos históricos y modernos que hablan (o históricamente han hablado) lenguas naj y comparten ciertas características culturales. En la actualidad, residen casi completamente en las regiones orientales del Cáucaso Norte, pero históricamente ciertas áreas del Cáucaso Sur también pertenecieron a los naj. La única rama que sobrevive de las lenguas naj son las lenguas vainaj, en concreto el checheno, el ingusetio y el kist, debido a la extinción de otros pueblos. El único pueblo no vainaj entre los vainaj supervivientes es el pueblo batsi, en el noroeste de Georgia, pero en gran parte han sido asimilados y está en peligro de extinción. A pesar de que los vainaj son sólo una rama de los pueblos naj, debido a la situación presente, donde el único naj bien conocido es el vainaj, las palabras vainaj y naj son frecuentemente confundidas. (es)
- On appelle Nakh un groupe de peuples du Caucase parlant des langues apparentées et partageant un certain nombre de caractères culturels communs. Autrefois plus répandu, il est désormais principalement constitué des Tchétchènes et des Ingouches qui sont deux peuples Vainakhs. Les Bats de Géorgie constituent un troisième peuple Nakh (mais non Vainakh). Ils sont aujourd'hui largement assimilés et leur langue est menacée. L'architecture Nakh est connue pour ses tours médiévales à base carrée caractéristiques en Tchétchénie et en Ingouchie. (fr)
- The Nakh peoples, also known as Vainakh peoples (Chechen/Ingush: Вайнахи, apparently derived from Chechen вайн нах, Ingush вай нах "our people"; also Chechen-Ingush), are a group of Caucasian peoples identified by their use of the Nakh languages and other cultural similarities. These are chiefly the ethnic Chechen (including the Chechen sub-ethnos, the Kists, in Georgia), Ingush and Bats peoples of the North Caucasus, including closely related minor or historical groups. (en)
- 바이나흐족(러시아어: Вайнахи, 영어: Vainakh) 또는 나흐족(Nakh)은 북캅카스의 한 민족계통으로, 이 계통의 부족들은 나흐어파 언어들을 사용하고 여러 문화적 유사성을 가진다. 크게 체첸인과 인구시인으로 구성되어 있는데, 바이나흐라 하면 좁은 의미로는 이 두 민족만을 가리키기도 하고 넓은 의미로는 같은 계통의 소수부족들(바츠인, 등)까지 포함하는 말이다. 어원은 체첸어로 "우리 사람"을 뜻하는 "вайн нах"이다. (ko)
- I vainachi (o vainakh) furono quelle tribù, stanziate nelle regioni del Caucaso, che diedero origine all'attuale popolo ceceno e al gruppo etnico degli ingusci, insieme ad altri gruppi della regione. Tra questi ultimi si possono trovare: , cumucchi, avari, dargin, laki, lezgini, tabassarani, agul, , , balcari, carachi, nogai, tatari, cabardini, adighi, circassi, abazi, e gli . Si tratta per lo più di tribù indigene che hanno abitato il Caucaso per secoli lasciando evidenti tracce nelle culture odierne di questi popoli, soprattutto dei ceceni e degli ingusci. (it)
- Vajnachen (Tsjetsjeens: вайн нах; Ingoesjetisch: вей нах, letterlijk "ons volk") (Russisch: Вайнахи) is een Tsjetsjeens-Ingoesjetische term waarmee wordt verwezen naar de volkscollectiviteit waartoe hoofdzakelijk Tsjetsjenen en Ingoesjen behoren. Ook andere kleinere verwante etnische groepen behoren hiertoe, bijvoorbeeld de Melhi. Gezien hun gezamenlijke taalgroep, cultuur, religie en geschiedenis, beschouwen zij zich als één natie die werd opgesplitst in twee landen (Tsjetsjenië en Ingoesjetië). In tegenstelling tot wat soms wordt gedacht, behoren de Dagestanen, een overkoepelende nationaliteit bestaande uit vele andere volkeren, niet tot de Vajnach-natie. (nl)
- Вайна́хи, вейна́хи — появившийся в начале XX века эндоэтноним ингушей и чеченцев, под которым в современном кавказоведении понимают большую часть носителей нахских языков: вайнахов Чечни и Ингушетии. Также исследователи распространяют это наименование и на исторических (средневековых) предков ингушей и чеченцев: все локальные этнотерриториальные объединения-«общества», сформировавшие эти два народа, и два отдельных этноса — аккинцев (самоназв. аккий) и карабулаков/орстхойцев (самоназв. орстхой), также ставших компонентами в этногенезе современных ингушей и чеченцев. Иногда в наши дни этнологи употребляют наименование «вайнахи»/«вейнахи» синонимично с искусственным термином «нахские народы». Однако, начиная с 1970-х годов стало более верно, в лингвистическом понимании, объединять под термином «вайнахские народы» только ингушей и чеченцев, исключая бацбийцев/цова-тушин (самоназв. бацби). Эндоэтноним «вайнахи»/«вейнахи» был введён в научный оборот учёными-лингвистами. Однако, в наши дни имя «вайнахи»/«вейнахи» достаточно широко используется среди представителей этих народов, особенно при общении между ингушами и чеченцами. (ru)
- Wajnachowie (ludność nachska) – zbiorcza nazwa, jaką określa się blisko spokrewnionych ze sobą językowo i etnicznie Czeczenów i Inguszy. Najczęściej terminem tym posługują się przedstawiciele obydwu narodów, podkreślając pokrewieństwo i bliskość kulturową oraz językową. Istnieją rozmaite hipotezy, wiążące Wajnachów (tj. Czeczenów i Inguszy) z rozmaitymi plemionami i ludami starożytności. Część badaczy uważa, iż przodkami Wajnachów mogli być Huryci, tworzący od III tysiąclecia przed Chrystusem aż do początku naszej ery zorganizowane państwa i ośrodki miejskie, między innymi: Mitanni, Alzi, Arrapha, Urartu. Charakterystyczne dla tej kultury były domostwa w postaci wież (baszt), wokół których lokowano całe osady (po czeczeńsku „alu”). Na ich ruiny do dziś można natknąć się na Kaukazie. Fakty językowe wskazują że przodkowie Wajnachów, razem z Prasemitami byli twórcami rewolucji neolitycznej na terenie Żyznego Półksiężyca. Wspólne Czeczenom i Hurytom jest posługiwanie się przedrostkiem „nach”, który stanowi część nazw różnych miejscowości. Zgodnie z etymologią ludową ma on pochodzić od imienia proroka Noha (tj. Noego). Jeden z jego synów – Jafet – miał być wedle legendy protoplastą tego ludu. (pl)
- Vajnacher är en samlingsbeteckning på både ingusjer och tjetjener, som började användas av sovjetiska etnografer 1928. Av vissa räknas de båda till ett enda vajnachiskt folk och det antas att någon gång i historien var de ett och samma folk. Proto-vajnacherna hävdas ha varit bosatta i sina bosättningområden så långt som 9 000–10 000 år tillbaka i tiden. (sv)
- 纳赫人(俄語:Вайнахи,纳克人为误译)是使用者的总称,主要包括北高加索地区的车臣族、印古什族和及其他较小民族。纳赫人一词是在苏联时期创造的,以适应使用纳赫语的更广泛的群体,从而将车臣-印古什族与巴茨族(格鲁吉亚东北部的少数民族)联系起来。 (zh)
- Вайнахи, вейнахи (чеч. вайнах, інг. вайнах — «наші люди») — створений на початку XX століття ендоетнонім чеченців та інгушів, під яким розуміють частину носіїв нахських мов: вайнахів Чечні та Інгушетії. Також дослідники поширюють це найменування на історичних (середньовічних) предків чеченців та інгушів: локальні етно-територіальні об'єднання. (uk)
|
rdfs:comment
|
- On appelle Nakh un groupe de peuples du Caucase parlant des langues apparentées et partageant un certain nombre de caractères culturels communs. Autrefois plus répandu, il est désormais principalement constitué des Tchétchènes et des Ingouches qui sont deux peuples Vainakhs. Les Bats de Géorgie constituent un troisième peuple Nakh (mais non Vainakh). Ils sont aujourd'hui largement assimilés et leur langue est menacée. L'architecture Nakh est connue pour ses tours médiévales à base carrée caractéristiques en Tchétchénie et en Ingouchie. (fr)
- The Nakh peoples, also known as Vainakh peoples (Chechen/Ingush: Вайнахи, apparently derived from Chechen вайн нах, Ingush вай нах "our people"; also Chechen-Ingush), are a group of Caucasian peoples identified by their use of the Nakh languages and other cultural similarities. These are chiefly the ethnic Chechen (including the Chechen sub-ethnos, the Kists, in Georgia), Ingush and Bats peoples of the North Caucasus, including closely related minor or historical groups. (en)
- I vainachi (o vainakh) furono quelle tribù, stanziate nelle regioni del Caucaso, che diedero origine all'attuale popolo ceceno e al gruppo etnico degli ingusci, insieme ad altri gruppi della regione. Tra questi ultimi si possono trovare: , cumucchi, avari, dargin, laki, lezgini, tabassarani, agul, , , balcari, carachi, nogai, tatari, cabardini, adighi, circassi, abazi, e gli . Si tratta per lo più di tribù indigene che hanno abitato il Caucaso per secoli lasciando evidenti tracce nelle culture odierne di questi popoli, soprattutto dei ceceni e degli ingusci. (it)
- Vajnacher är en samlingsbeteckning på både ingusjer och tjetjener, som började användas av sovjetiska etnografer 1928. Av vissa räknas de båda till ett enda vajnachiskt folk och det antas att någon gång i historien var de ett och samma folk. Proto-vajnacherna hävdas ha varit bosatta i sina bosättningområden så långt som 9 000–10 000 år tillbaka i tiden. (sv)
- 纳赫人(俄語:Вайнахи,纳克人为误译)是使用者的总称,主要包括北高加索地区的车臣族、印古什族和及其他较小民族。纳赫人一词是在苏联时期创造的,以适应使用纳赫语的更广泛的群体,从而将车臣-印古什族与巴茨族(格鲁吉亚东北部的少数民族)联系起来。 (zh)
- Вайнахи, вейнахи (чеч. вайнах, інг. вайнах — «наші люди») — створений на початку XX століття ендоетнонім чеченців та інгушів, під яким розуміють частину носіїв нахських мов: вайнахів Чечні та Інгушетії. Також дослідники поширюють це найменування на історичних (середньовічних) предків чеченців та інгушів: локальні етно-територіальні об'єднання. (uk)
- Naĥoj estas grupo de historiaj kaj modernaj etnoj parolante (aŭ historie parolante) lingvon el la naĥ-dagestana grupo kaj dividante iujn kulturajn trajtojn. En modernaj tempoj, ili loĝas preskaŭ tute en la orientaj partoj de Norda Kaŭkazo, sed historie, certaj areoj de la suda Kaŭkazo eble ankaŭ estis loĝigitaj per naĥoj. Kvankam la vajnaĥaj estas nur branĉo de la naĥoj, pro la nuna situacio, kie la nuraj konataj naĥo estas vajnaĥoj, la vortoj naĥoj kaj vajnaĥoj estas ofte konfuzita. Tiel la vorto vajnaĥoj estas ofte, sed erare aplikata al historiaj ne-vajnaĥaj popoloj. (eo)
- Wainachen (russisch вайна́хи, вейна́хи, tschetschenisch вай нах, inguschisch вей нах – „unsere Leute“; Transliteration nach ISO 9: Vajnah, Vajnahen) ist ein Endonym von Tschetschenen und Inguschen, das im 20. Jahrhundert entstand. In der modernen Kaukasuswissenschaft werden darunter die meisten Träger der nachischen Sprachen verstanden: die Wainachen von Tschetschenien und Inguschetien. Ferner bezeichnen die Forscher mit „Wainachen“ auch die historischen (mittelalterlichen) Vorfahren der Tschetschenen und Inguschen, d. h. alle lokalen ethnisch-territorialen Vereinigungen-„Gesellschaften“, die diese beiden Völker bildeten, und zwei Stammesgemeinschaften – die (Selbstbezeichnung „akkij“, russ. аккий) und Karabulaken/ (Selbstbezeichnung „orstchoj“, рус. орстхой), die in der Ethnogenese der m (de)
- Los pueblos naj son un conjunto de grupos étnicos históricos y modernos que hablan (o históricamente han hablado) lenguas naj y comparten ciertas características culturales. En la actualidad, residen casi completamente en las regiones orientales del Cáucaso Norte, pero históricamente ciertas áreas del Cáucaso Sur también pertenecieron a los naj. A pesar de que los vainaj son sólo una rama de los pueblos naj, debido a la situación presente, donde el único naj bien conocido es el vainaj, las palabras vainaj y naj son frecuentemente confundidas. (es)
- Wajnachowie (ludność nachska) – zbiorcza nazwa, jaką określa się blisko spokrewnionych ze sobą językowo i etnicznie Czeczenów i Inguszy. Najczęściej terminem tym posługują się przedstawiciele obydwu narodów, podkreślając pokrewieństwo i bliskość kulturową oraz językową. Fakty językowe wskazują że przodkowie Wajnachów, razem z Prasemitami byli twórcami rewolucji neolitycznej na terenie Żyznego Półksiężyca. (pl)
- Vajnachen (Tsjetsjeens: вайн нах; Ingoesjetisch: вей нах, letterlijk "ons volk") (Russisch: Вайнахи) is een Tsjetsjeens-Ingoesjetische term waarmee wordt verwezen naar de volkscollectiviteit waartoe hoofdzakelijk Tsjetsjenen en Ingoesjen behoren. Ook andere kleinere verwante etnische groepen behoren hiertoe, bijvoorbeeld de Melhi. Gezien hun gezamenlijke taalgroep, cultuur, religie en geschiedenis, beschouwen zij zich als één natie die werd opgesplitst in twee landen (Tsjetsjenië en Ingoesjetië). (nl)
- Вайна́хи, вейна́хи — появившийся в начале XX века эндоэтноним ингушей и чеченцев, под которым в современном кавказоведении понимают большую часть носителей нахских языков: вайнахов Чечни и Ингушетии. Также исследователи распространяют это наименование и на исторических (средневековых) предков ингушей и чеченцев: все локальные этнотерриториальные объединения-«общества», сформировавшие эти два народа, и два отдельных этноса — аккинцев (самоназв. аккий) и карабулаков/орстхойцев (самоназв. орстхой), также ставших компонентами в этногенезе современных ингушей и чеченцев. (ru)
|