Jedanaesta dinastija Egipta
Sedma, Osma, Deveta, Deseta i Jedanaesta (samo u Tebi) dinastija drevnog Egipta se često zajednički svrstavaju pod naziv Prvi prijelazni period.
Vladari
urediPoznati vladari u egipatskoj historiji za Jedanaestu dinastiju su sljedeći (datumi su neprecizni):
Ime | Datumi | Komentari |
---|---|---|
Mentuhotep I | 2134. pne. – ?? | Tepy-a "nasljednik" |
Sehertawy Intef I | ?? – 2118. pne. | - |
Wahankh Intef II | 2118. pne. – 2069. pne. | - |
Nakhtnebtepnefer Intef III | 2069. pne. – 2061. pne. | - |
Nebhetepra Mentuhotep II | 2061. pne. – 2010. pne. | - |
Sankhkara Mentuhotep III | 2010. pne. – 1998. pne. | - |
Nebtawyra Mentuhotep IV | 1998. pne. – 1991. pne. | - |
Manethonova tvrdnja da se Jedanaesta dinastija sastojala od 16 kraljeva koji su vladali 43 godine proturječi natpisima suvremenika i dokazima iz Torinskog popisa kraljeva, koji zajedno navode da je ovo kraljevstvo imalo sedam kraljeva koji su vladali ukupno 143 godine.[1] S druge, Manethonova tvrdnja da je dinastija vladala iz Tebe je u skladu s drugim historijskim dokazima. U doba ove dinastije Drevni Egipat ponovno ujedinjen kao Srednje Kraljevstvo.
Dinastija potječe od nomarha Tebe, "Intefa Velikog, sina Ikuovog", koji se spominje u natpisima suvremenika. Međutim, tek se njegov nasljednik Mentuhotep I is smatra prvim kraljem dinastije.
Natpis urezan u vrijeme vladavine Wahankha Intefa II pokazuje kako je on bio prvi član dinastije koji je tvrdio da vlada cijelim Egiptom, a što je Tebance dovelo u sukob s dinastijom iz Herakleopolisa Magne - Desetom dinastijom. Intef je poduzeo nekoliko pohoda na sjever i osvojio važnu nomu Abydos. Ratovi između Tebanaca i Herkaleapolitanaca su se nastavili sve do 14. godine vladavine Nebhetepre Mentuhotepa II, kada su Herakleopolitanci konačno poražena, a ova dinastija počela konsolidirati svoju vlast.
Vladari Jedanaeste dinastije su ponovno uspostavili egipatski utjecaj nad susjedima u Africi i na Bliskom Istoku. Mentuhotep II je poslao nove ekspedicije u Feniciju kako bi nabavio cedar. Sankhkara Mentuhotep III je slao ekspedicije iz Coptosa na jug prema Puntu.
Vladavina posljednjeg kralja, a s njome i kraj ove dinastije, predstavljaju misteriju. Suvremeni natpisi spominju "sedam praznih godina" iza smrti Mentuhotepa III, što odgovara vladavini Nebtawyre Mentuhotepa IV. Moderni naučnici identificiraju vezira Amenemhata s Amenemhatom I, prvim kraljem Dvanaeste dinastije, a postoji teorija da je Amenemhat na vlast došao dvorskim udarom. Jedini pouzdani detalji u vezi Mentuhotepove vladavine jestu da je dvjema značajnim predskazanjima u kamenolomu Wadi Hammamat svjedočio vezir Amenemhat.
Bilješke
uredi- ↑ Jürgen von Beckerath, The Date of the End of the Old Kingdom of Egypt, JNES 21 (1962), p.146