Jakov Ignjatović
Jakov "Jaša" Ignjatović (Sentandreja, 26. novembar(jk))/8. decembar(gk) 1822 — Novi Sad, 23. jun(jk))/5. jul(gk) 1889) je bio poznati srpski romanopisac i prozni pisac iz 19. veka.
Jakov Ignjatović | |
---|---|
Biografske informacije | |
Rođenje | 8. decembar 1822. Sentandreja, Austrijsko carstvo |
Smrt | 5. 7. 1889. (dob: 66) Novi Sad, Austrougarska |
Opus | |
Znamenita djela | |
„Čudan svet“ „Vasa Rešpekt“ „Večiti mladoženja“ |
Biografija
urediIgnjatović se rodio u Sentandreji. Osnovnu školu je učio u mestu rođenja, a gimnaziju u Vacu, Ostrogonu i Pešti. Prava je slušao u Pešti, ali je zbog sukoba sa profesorima napustio univerzitet i dobrovoljno otišao u husare. Kasnije je završio prava u Kečkemetu, kao husar. Kratko vreme je bio advokat, i čim je izbila Mađarska revolucija (1848), uzeo je učešće na strani Mađara protiv Beča, zbog čega je, posle mađarske kapitulacije, morao prebeći u Beograd. U Beogradu je živeo kao novinar do 1850, a zatim je putovao po svetu. Pojavljuje se posle tri godine i otada vidno učestvuje u javnom životu vojvođanskih Srba. Bio je urednik Letopisa Matice srpske u periodu 1854-1856, zatim „narodni sekretar“ u Karlovcima i veliki beležnik u Novom Sadu. U periodu od 1863. do 1879. živeo je u Dalju, gde je radio kao advokat i službenik patrijaršijskog imanja mitropolije Gornjokarlovačke. Svoju privatnu biblioteku zaveštao je Srpskoj čitaonici u Dalju.
Kad je narodna stranka Svetozara Miletića povela zajedničku političku borbu sa Mađarima protiv Beča, Ignjatović je aktivno učestvovao u toj borbi i dva puta je biran za poslanika. Kad je narodna stranka napustila Mađare, Ignjatović, suprotno ogromnoj većini Srba u Vojvodini, ostaje dosledan prijatelj Mađara i pobornik srpsko-mađarskog sporazuma. Zbog toga je napadan kao mađaron i bio prinuđen da živi odvojeno od srpskog društva, sve do smrti. To je rđavo uticalo na njegov glas kao književnika. Izabran je za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije 23. januara 1888. Umro je u Novom Sadu 1889. godine.
Književni radovi
urediIgnjatović je svoju književnu delatnost razvio kad je došao za urednika „Letopisa“, On je napisao više patriotsko-istorijskih romana i pripovedaka, koji su se sviđali ondašnjoj srpskoj publici, ali koji prema kritičarima nemaju prave književne vrednosti.[nedostaje referenca] Takvi su romani: „Đurađ Branković“, „Kraljevska snaha“ i nedovršeni „Deli - Bakić“; pripovetke: „Krv za rod“ i „Manzor i Džemila“. Mnogo je obimniji i znatniji njegov rad na socijalnom romanu. On je tvorac realističkog društvenog romana kod Srba. Najbolji su mu romani: Čudan svet, Vasa Rešpekt, Večiti mladoženja, „Stari i novi majstori“ i poslednji i najobimniji „Patnica“. I u ostalim svojim romanima i pripovetkama Ignjatović slika savremeni život srpskog društa u Vojvodini, ali u njima, pored realističkog prikazivanja, prevlađuje humoristički i avanturistički elemenat, osobito u romanima „Trideset godina iz života Milana Narandžića“ i „Trpen spasen“ (nedovršen, u „Srbadiji“, a prerađen u dramu „Adam i berberin“).
Bibliografija
uredi- Đurađ Branković, Sremski Karlovci 1859;
- Milan Narandžić, I—II, Novi Sad 1860—63, (II izd. Beograd 1900);
- Čudan svet, Novi Sad 1869;
- Dela Jakova Ignjatovića, I, Novi Sad 1874, i II Temišvar 1878;
- Uveo listak, Novi Sad 1878;
- Adam i berberin prvi ljudi, Novi Sad 1881;
- Stari i novi majstori, Novi Sad 1883;
- Patnica, I—III, Novi Sad 1888, (II izd. Beograd 1936);
- Večiti mladoženja, Beograd 1910;
- Vasa Rešpekt, Beograd 1913;
- Dela, I—II, Beograd 1932—35);
- Odabrana dela, I—VIII, Novi Sad 1948—53);
- Odabrana dela, I—II, Novi Sad i Beograd 1959 i 1969;
- Memoari, Beograd 1966:
- Odabrana dela, I—XIV, Novi Sad 1985.
Povezano
urediVanjske veze
uredi- Biografija na sajtu SANU[mrtav link]
- Biografija
- Biblioteka Dalja
- Duško M. Kovačević: Jakov Ignjatović u revoluciji 1848-1849[mrtav link], Istraživanja, broj 18, 2007. godine