Mejía kiti
Apariencia
| ||
---|---|---|
Pasochoa (4.200 m) Pasochoa risirwapi, Machachi llaqtamanta rikusqa | ||
Tiyay | Wallqanqa | |
Unancha | ||
. | ||
Mama llaqta | Ikwadur | |
Tinkurachina siwikuna | 0°13′″S 78°31′″W | |
Uma llaqta | Machachi | |
Marka | Pichincha marka | |
Simikuna | kichwa simi, kastilla simi | |
Runakuna | 62.888 (inec 2001) | |
Runa ñit'inakuy | runa / km² | |
Hallka k'iti kanchar | 1.459 km² | |
Hanaq kay | 600 m - 4.750 m | |
Kamasqa wata | 23 ñiqin anta situwa killapi 1883 watapi | |
Kuraka | Luis Muñoz Saragozin | |
Karu rimay tuyru | ||
Pacha suyu | ECT (UTC-5) | |
Kichwa simipi llika tiyanan | ||
Kastilla simipi llika tiyanan | municipiodemejia | |
Pichincha markap kitinkuna | ||
Mejía kiti (kastilla simipi: Cantón Mejía) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Pichincha markapi huk kitim. Uma llaqtanqa Machachi llaqtam.
Kay kitiqa José Mejía Lequericamantam sutichasqa (icha José Mexía Lequerica).
Allpa saywachi
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- Amachasqa sallqa suyukuna: Illinisa kawsaykuska amachasqa allpa - Pasochoa risirwa - Kutupaksi mama llaqta parki
- Urqukuna: Illinisa 5.116 m (Chawpi kitilli) - La Viudita 4.000 m (Tampillu kitilli) - Pasochoa 4.199 m (Uyumbicho / Machachi) - Kutupaksi - Rumiñawi 4.722 m (Tampillu / Uyumbicho) - Sunqu 4.788 m- Sinchulawa 4.916 m (Machachi kitilli) - Atakasu nina urqu 4.750 m (Alóag kitilli) -
- Mayukuna:
- Quchakuna: Limpyupunku
Yurakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]
|
|
Uywakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Ñuñuqkuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- (Caenolestes fuliginosus)
- Añas: Ch'imi khuchi sinqa añas (Conepatus semistriatus)
- (Cryoptis equatoris)
- Q'arachupa : (Didelphis marsupialis)
- Antikuna atuq (Lycalopex culpaeus)
- Chupasapa achuqalla (Mustela frenata)
- Yuraqchupa luwichu (Odocoileus virginianus)
- Puma (Puma concolor)
- (Mazama rufina) ("yamala", "soche")
- Kunu : (Sylvilagus brasiliensis)
Pisqukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]- (Aglaeactis cupripennis)
- (Anisognathus igniventris)
- (Basileuterus nigrocristatus)
- (Catamenia analis)
- Irpa: (Columba fasciata)
- (Diglossa cyanea)
- Q'inti: (Ensifera ensifera)
- (Eriocnemis luciani)
- K'illichu (Falco sparverius)
- (Glaucidium jardinii)
- (Lesbia victoriae)
- (Oreomanes fraseri)
- (Penelope montagnii)
- Kurikinka (Phalcoboenus carunculatus)
- (Piculus rivolii)
- Wirakchuru (Pheucticus chysopeplus)
- Q'inti: Siwar q'inti (Pterophanes cyanopterus)
- (Streptoprocne zonaris)
- Irpa: (Zenaida auriculata)
Runakuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Mejía kitipiqa Kitu Kara Kichwa runakunam tiyanku. Paykunaqa Machachi kitillipi, Alóag kitillipi, Aloasí kitillipi, Kutuklawa kitillipi, Chawpi kitillipi, Tampillu kitillipi, Tantapi kitillipi, Uyumbicho kitillipipas kawsanku. [1]
Pulitika Rakiy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kitilli | Runakuna (2001) |
---|---|
Llapan | 62.888 |
Machachi (llaqta) | 12.469 |
Chakrapura k'iti | 50.419 |
Llaqtañiq | 10.023 |
Machachi kitilli | 22.492 |
Alóag kitilli | 8.850 |
Aloasí kitilli | 6.855 |
Kutuklawa kitilli | 9.987 |
Chawpi kitilli | 1.322 |
Tantapi kitilli / Manuel Cornejo Astorga kitilli |
3.132 |
Tampillu kitilli | 6.571 |
Uyumbicho kitilli | 3.679 |
Kitillikunap umalliqninkuna:
- Alóag: Dra. Maianela Caza
- Aloasí: Jesús Padilla
- Chawpi: Nelson Quintana
- Kutuklawa: Ramiro Marcillo
- Tampillu: Lenin Llumiquinga
- Uyumbicho: David Alberto López Robles
- Tantapi / Manuel Cornejo Astorga: Segundo Wilfrido Yucshii Guanín
Karu puriy
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Kaypipas qhaway
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pukyukuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Hawa t'inkikuna
[llamk'apuy | pukyuta llamk'apuy]Pichincha marka | ||
---|---|---|
Uma llaqta: Kitu | ||
Kitikuna (Uma llaqtakuna) : Kayampi (Kayampi) • Kitu (Kitu) • Mejía (Machachi) • Pedro Moncayo (Tawakuntu) • Pedro Vicente Maldonado (Pedro Vicente Maldonado) • Puerto Quito (Puerto Quito) • Rumiñawi (Sangolquí) • San Miguel de los Bancos (San Miguel de los Bancos) | ||
Amachasqa sallqa suyukuna: Illinisa risirwa • Kayampi Kuka risirwa • Pasochoa risirwa • Pululawa risirwa • Qutuphaqsi mama llaqta parki | ||
Urqukuna: Antisana • Atakasu • Illinisa • Italó • Kayampi • La Viudita • Mojanda • Pasochoa • Pichincha • Pululawa • Qutuphaqsi • Rumiñawi • Sara urqu • Sinchulawa • Sunku | ||
Mayukuna: Saluya mayu • Alampi mayu | ||
Quchakuna: Karikucha • Boyeros qucha • Yuyus qucha | ||
Phaqchakuna: Chirapi phaqcha • Pirawa phaqcha | ||
Runa llaqtakuna: Kayampi • Kitu Kara |
Markakuna (Ikwadur) | ||
---|---|---|
Asway · Bolívar · Chimpurasu · Esmeraldas · Impapura · Kañar · Karchi · Kuri · Kutupaksi · Loja · Manawi · Mayukuna · Morona Santiago · Napu · Orellana · Pastasa · Pichincha · Santa Elena · Tsachila · Sukumpiyu · Tunkurawa · Wayas · Yawatisuyu · Zamora Chinchipi |