Paròd (AL)

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Paròd

Stat:	Italia
Region:	Piemont
Provincia:	Provincia ëd Lissandria
Nòm 'n italian:	Parodi Ligure
Coordinà:	Latitudin: 44° 40′ 14.9′′ N Longitudin: 8° 45′ 30.3′′ E Mostra an sla carta
Autëssa:	330 m s.l.m.
Surfassa:	12,54 km²
Abitant:	689 (2017)
Comun dj'anviron:	Beuso, Castlèt d'Òrba, Gavi, Montondé, Mornèis, San Cristòfi
CAP:	15060
Prefiss tel.:	0143
Còdes ÌSTAT:	006126
Còdes fiscal:	G338
Sant protetor:	san Ròch
Festa dël borgh:	16 d'ost

Sit istitussional

Paròd (Parodi Ligure an italian, mach Parodi an lìgure) a l'é un comun dël Piemont ëd 689 abitant ^[1], ant la provinsa ëd Lissandria.

As treuva ant l'Apenin Lìgure stentrional, a caval tra le valà dël Lèm e dl'Òrba, e a l'é traversà dal torent Albedosa.

Stòria

Ël nòm ëd Paròd as treuva cità për la prima vira tanme Palode ant la sconda mità dël sécol ch'a fa X antra ij possediment ëd la Marca dj'Obertengh, probabilment për sotligné ël caràter paludos dël pòst, anté ch'ël torent Albedosa a fasìa un mojiss prima 'd traversé le colin-e. Dël 1033 ël teritòri a ven assegnà al monasté parmesan ëd Santa Maria 'd Castion, ch'a san-o la palud an dorbend në sfogh a l'eva dl'Albedosa e a istituisso l'abassìa 'd San Remis. Sempre dël sécol ch'a fa XI a ven edificà 'n castel an slë spron ëd ròca pì àut dj'anviron e as sucedo sinch generassion an ëd feodatari ch'as fan ciamé Marchèis ëd Paròd. La giurisdission dij marchèis a comprendia na vasta region al confin con la Repùblica 'd Génoa, ch'a l'avìa vàire propòsit espansionìstich ant l'Oltragiov për via dla posission stratégica an sle strà dij comersi.

Dël 1148 ël castel a l'é cedù ai genoèis mentre ch'a l'é dël 1223 ël passagi 'd tut ël teritòri a la giurisdission ëd la Repùblica. D'apress a 'n perìod ant l'area d'influensa dël Ducà 'd Milan dij Viscont, la sgnorìa feodal sël pais a passa prima ai Guasch, peui a Andrea Dòria, ch'a sanciss për tut la completa sitadinansa genoèisa.

Dël 1625 Paròd e ij vilagi davzin a son tacà da le trupe ëd Carl Emanuel I e dij fransèis, ant ël tentativ peui falì ëd conquisté Génoa. Ël castel e le fortificassion a pijo feu. Dël sécol apress l'istess but a sarà portà anans pì vòte da le trupe austrìache. Dël 1797 a ven a fé part ëd la Repùblica Lìgure prima e dl'Imperi Fransèis ëd Napoleon Bon-a-part peui. Dël 1815 la Liguria a passa al Regn ëd Sardëgna e dal 1819 al 1859 Paròd a fa part ëd la Provinsa ëd Neuve, sota la Division ëd Génoa e ant ël mandament ëd Gavi. Dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859) a passa ansema a tut ël Circondari ëd Neuve a la Provinsa ëd Lissandria e al Piemont.

Aministrassion

Ël sìndich a l'é Bruno Merlo (dal 26/05/2014, dagià sìndich dal 1999 al 2004).

Anliure esterne

Sit istitussional

Arferiment

↑ Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 01/01/2017 [1].

[1] Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 01/01/2017 [1].

[1]