Océan Atlàntich

L'Océan Atlàntich, con 'na surfassa ëd 106 450 000 km², a l'é lë scond océan pì grand ëd la Tèra.
A òcupa un bassin a forma d'S ch'a së spantia an diression nòrd-sud.
As peul fé distinsion antra Océan Atlàntich Setentrional e Océan Atlàntich Meridional, a sconda dl'emisferi ch'as consìdera.
A òvest l'océan a l'é delimità da l'América, a est da Euròpa e Àfrica, bele che ël Mar Mediterani e ël Mar Nèir, ch'a son mar intern ëd l'océan, a bagno ëdcò l'Asia. A l'é colegà a nòrd con l'Océan Àrtich e a sud con l'Océan Antàrtich. Ël Passagi ëd Drake (tra Antàrtid e Cap Horn an Cile) a lo colega naturalment a l'Océan Passìfich a sud, ma a i-é ëdcò ël Canal ëd Panamà, ch'a constituiss un colegament artifissial. As colega con l'Océan Indian a sud dël Cap ëd Bon-a Speransa, la ponta meridional ëd l'Àfrica, ma a-i é ëdcò ël Canal ëd Suez, ch'a constituiss un colegament artifissial.

L'Atlàntich a l'é formasse 150 milion d'agn fa, da la s-ciapura dël supercontinent Pangea. Da alora fin-a ancheuj a l'é sèmper espandusse: minca ann l'América a së slontan-a da Euròpa e Àfrica ëd chèich centim. A provoché costa espansion a l'é la Dorsal Media Atlàntica, ch'a traversa tut l'océan da nòrd a sud e ch'a l'é na caden-a ëd montagne an continua formassion. Le neuve porsion ëd tèra ch'as formo a posso vers l'estern le ròcie dël fondal oceànich e a fan sì che ij continent as separo viaman ëd pì.

Davzin ai continent ël fond dël mar a l'é anfongà vers ël bass sota le piataforme continentaj, an favorend la formassion d'ìsole vulcàniche.

Ij Sinch Océan
Océan Antàrtich	Océan Àrtich	Océan Atlàntich	Océan Indian	Océan Passìfich