zatrzymywać

wymowa:

IPA: [ˌzaṭʃɨ̃ˈmɨvat͡ɕ], AS: [zaṭšỹmyvać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.• nazal.• akc. pob.

​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. zatrzymać)

(1.1) unieruchamiać coś

(1.2) przerywać jakiś proces, maszynę, robienie czegoś

(1.3) zachować coś dla siebie

(1.4) aresztować

czasownik zwrotny niedokonany zatrzymywać się (dk. zatrzymać się)

(2.1) stawać w miejscu

odmiana:

(1.1) koniugacja VIIIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zatrzymywać
czas teraźniejszy		zatrzymuję	zatrzymujesz	zatrzymuje	zatrzymujemy	zatrzymujecie	zatrzymują
czas przeszły	m	zatrzymywałem	zatrzymywałeś	zatrzymywał	zatrzymywaliśmy	zatrzymywaliście	zatrzymywali
	ż	zatrzymywałam	zatrzymywałaś	zatrzymywała	zatrzymywałyśmy	zatrzymywałyście	zatrzymywały
	n	zatrzymywałom	zatrzymywałoś	zatrzymywało
tryb rozkazujący		niech zatrzymuję	zatrzymuj	niech zatrzymuje	zatrzymujmy	zatrzymujcie	niech zatrzymują
pozostałe formy czas przyszły m będę zatrzymywał, będę zatrzymywać będziesz zatrzymywał, będziesz zatrzymywać będzie zatrzymywał, będzie zatrzymywać będziemy zatrzymywali, będziemy zatrzymywać będziecie zatrzymywali, będziecie zatrzymywać będą zatrzymywali, będą zatrzymywać ż będę zatrzymywała, będę zatrzymywać będziesz zatrzymywała, będziesz zatrzymywać będzie zatrzymywała, będzie zatrzymywać będziemy zatrzymywały, będziemy zatrzymywać będziecie zatrzymywały, będziecie zatrzymywać będą zatrzymywały, będą zatrzymywać n będę zatrzymywało, będę zatrzymywać będziesz zatrzymywało, będziesz zatrzymywać będzie zatrzymywało, będzie zatrzymywać czas zaprzeszły m zatrzymywałem był zatrzymywałeś był zatrzymywał był zatrzymywaliśmy byli zatrzymywaliście byli zatrzymywali byli ż zatrzymywałam była zatrzymywałaś była zatrzymywała była zatrzymywałyśmy były zatrzymywałyście były zatrzymywały były n zatrzymywałom było zatrzymywałoś było zatrzymywało było forma bezosobowa czasu przeszłego zatrzymywano tryb przypuszczający m zatrzymywałbym, byłbym zatrzymywał zatrzymywałbyś, byłbyś zatrzymywał zatrzymywałby, byłby zatrzymywał zatrzymywalibyśmy, bylibyśmy zatrzymywali zatrzymywalibyście, bylibyście zatrzymywali zatrzymywaliby, byliby zatrzymywali ż zatrzymywałabym, byłabym zatrzymywała zatrzymywałabyś, byłabyś zatrzymywała zatrzymywałaby, byłaby zatrzymywała zatrzymywałybyśmy, byłybyśmy zatrzymywały zatrzymywałybyście, byłybyście zatrzymywały zatrzymywałyby, byłyby zatrzymywały n zatrzymywałobym, byłobym zatrzymywało zatrzymywałobyś, byłobyś zatrzymywało zatrzymywałoby, byłoby zatrzymywało imiesłów przymiotnikowy czynny m zatrzymujący, niezatrzymujący ż zatrzymująca, niezatrzymująca zatrzymujące, niezatrzymujące n zatrzymujące, niezatrzymujące imiesłów przymiotnikowy bierny m zatrzymywany, niezatrzymywany zatrzymywani, niezatrzymywani ż zatrzymywana, niezatrzymywana zatrzymywane, niezatrzymywane n zatrzymywane, niezatrzymywane imiesłów przysłówkowy współczesny zatrzymując, nie zatrzymując rzeczownik odczasownikowy zatrzymywanie, niezatrzymywanie

przykłady:

(1.2) Bonifacy zatrzymał wykonywanie programu komputerowego.

(1.3) Czy ten długopis nie będzie ci już potrzebny? Nie, zatrzymaj go (sobie)!

(1.4) Zatrzymywano go kilkakrotnie, ale nigdy nie postawiono mu konkretnych zarzutów.

(2.1) Samochód zatrzymywał się co chwilę w powoli przesuwającym się korku.

(2.1) Samochód w ostatniej chwili zatrzymał się przed przejściem dla pieszych.

składnia:

(1.1-3) zatrzymywać + B.

kolokacje:

(1.1) zatrzymywać samochód / pociąg / …

(1.2) zatrzymywać proces / produkcję / program komputerowy / silnik

(1.3) zatrzymywać coś komuś

synonimy:

(1.1) unieruchamiać, stopować

(1.2) wyłączać

(1.3) zarezerwować, odłożyć

(1.4) pojmać

antonimy:

(1.1-2) uruchamiać

(1.3) pozbywać się

(1.4) zwalniać, wypuszczać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. zatrzymywanie n, zatrzymanie n

czas. trzymać

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) stop, halt; (1.3) keep; (1.4) arrest
• arabski: (1.1-2) كف ,وقف, توقف, أوقف, استوقف‎ (1.4) اسر
• bułgarski: (1.1) спирам; (1.2) спирам; (1.3) задържам, запазвам; (1.4) задържам; (2.1) спирам
• chiński standardowy: (2.1) 住 (zhù)
• czeski: (1.1) zastavovat; (1.2) zastavovat; (1.3) preni; (1.4) zatýkat
• duński: (1.1) stoppe, standse; (1.2) stoppe, standse; (1.3) beholde; (1.4) anholde, arrestere; (2.1) stoppe, standse
• esperanto: (1.1) haltigi, ĉesigi; (1.2) haltigi, ĉesigi; (1.4) haltigi, aresti; (2.1) halti
• estoński: (1.1) peatama; (1.2) peatama; (2.1) peatuma
• francuski: (1.3) retenir
• gudźarati: (1.1) અટકાવું (aṭakāvuṁ)
• hiszpański: (1.1) detener, parar; (1.2) detener, parar; (1.3) guardar; (1.4) arrestar, retener; (2.1) detenerse, pararse
• ido: (1.1) haltar; (1.2) haltar
• japoński: (1.1) 止める (とどめる, todomeru); (1.2) 止める (とめる, tomeru); (2.1) 立ち止まる (たちどまる, tachidomaru)
• jidysz: (1.1) פֿאַרהאַלטן (farhaltn); (1.2) פֿאַרהאַלטן (farhaltn); (1.3) לאָזן בײַ זיך (lozn baj zich); (1.4) פֿאַרהאַלטן (farhaltn)
• kazachski: (1.1) тоқтату; (1.2) тоқтату; (2.1) тоқтау
• krymskotatarski: (1.1) toqtamaq
• niderlandzki: (1.1) stilzetten, stopzetten, stoppen; (1.2) staken, stoppen; (1.3) (zelf) houden; (1.4) vastzetten, oppakken; (2.1) stoppen
• niemiecki: (1.1) anhalten; (1.4) festnehmen
• nowogrecki: (1.1) σταματώ; (1.2) σταματώ; (1.3) κρατώ; (1.4) συλλαμβάνω; (2.1) σταματώ
• połabski: (1.1) zatrzymywać an-dirzĕ
• portugalski: (1.1) deter, parar, imobilizar; (1.2) interromper
• rosyjski: (1.1) ndk. задерживать, задерживаться, останавливать, останавливаться, dk. задержать, задержаться, остановить, остановиться; (1.2) ndk. задерживать, задерживаться, останавливать, останавливаться, dk. задержать, задержаться, остановить, остановиться; (1.3) оставить (себе); (1.4) арестовывать, задерживать; (2.1) задерживаться, останавливаться
• skolt: (1.1) årsted; (1.2) årsted
• ukraiński: (1.1) зупиняти; (1.2) зупиняти; (1.3) залишати (собі); (1.4) затримувати; (2.1) зупинятися, затримуватися
• walijski: (1.1) stopio; (1.2) stopio; (2.1) aros

źródła: