sąd

 

wymowa:

IPA: [sɔ̃nt], AS: [sõnt], zjawiska fonetyczne: wygł.• nazal.• asynch. ą  ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) praw. instytucja, która zajmuje się rozstrzyganiem sporów albo orzekaniem o winie lub niewinności zgodnie z obowiązującym prawem

(1.2) praw. skład sędziowski (także jednoosobowy)

(1.3) pot. miejsce, budynek, w którym skład sędziowski rozpatruje pozwy lub akty oskarżenia

(1.4) opinia w jakiejś sprawie lub o osobie

(1.5) log. znaczenie zdania, które stwierdza określony stan rzeczy lub samo to zdanie; zob. też sąd (logika) w Wikipedii

(1.6) rozprawa sądowa, proces, sądzenie

odmiana:

(1.1-6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sąd	sądy
dopełniacz	sądu	sądów
celownik	sądowi	sądom
biernik	sąd	sądy
narzędnik	sądem	sądami
miejscownik	sądzie	sądach
wołacz	sądzie	sądy

przykłady:

(1.1) …wszystko w demokratycznym państwie zależy od niezawisłości sędziowskiej. Sąd zawisły to nie jest sąd. Dodał: może użyję zbyt wielkich słów, ale niezawisłości sędziowskiej musimy strzec jak źrenicy oka^[1].

(1.3) Sąd w Grójcu mieści się przy ulicy Budowlanej.

(1.4) Twój sąd o Marku jest niesprawiedliwy.

(1.4) Jeżeli Werfel tak mówił, to się mylił. Nie radzę opierać się na jego sądach, choć uważam go za bardzo przydatnego człowieka […]^[2]

składnia:

kolokacje:

(1.1) sąd administracyjny / antymonopolowy / apelacyjny / arbitrażowy / biskupi / cywilny / elektroniczny / gospodarczy / grodzki / kościelny / korporacyjny / lekarski / najwyższy / polowy / powszechny / pracy / rejestrowy / rejonowy / rodzinny / okręgowy / upadłościowy / wojskowy • Sąd Najwyższy • oddać sprawę do sądu • oddać pod sąd • orzeczenie / rozstrzygnięcie / postanowienie / wyrok sądu • niezawisłość sądu

(1.2) wysoki sąd^{[uwagi 1]}

(1.3) iść / pójść do sądu

(1.5) sąd jednostkowy • sądy sprzeczne

synonimy:

(1.1) trybunał

(1.4) opinia, pogląd, przekonanie, stwierdzenie

(1.6) rozprawa, proces, sądzenie

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) instytucja

(1.3) siedziba

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. sędzia m/ż, sędzina ż, osąd m, sądówka ż, rozsądek m, sądzenie n, osądzenie n, zasądzenie n, rozsądzenie n, rozsądzanie n

czas. sądzić ndk., osądzić dk., zasądzić dk., rozsądzać ndk., rozsądzić dk.

przym. sądowy, sądny, rozsądny

przysł. sądowo, sądownie, rozsądnie

związki frazeologiczne:

sąd kapturowy • sąd skorupkowy • Sąd Ostateczny • obraza sądu • sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie • sąd bez miłosierdzia temu, kto miłosierdzia nie czyni • wyrobić sobie sąd • sąd bez drugiej strony nie dobry • sąd nazbyt łaskawy rzadko prawy • sąd skwapliwy rzadko sprawiedliwy • sąd salomonowy • podać kogoś do sądu

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) court
• arabski: (1.1) محكمة ż
• białoruski: (1.1) суд m; (1.2) суд m; (1.3) суд m; (1.4) суд m; (1.6) суд m
• chorwacki: (1.1) sud m; (1.2) sud m
• czeski: (1.1) soud m
• dolnołużycki: (1.1) sudnistwo n
• duński: (1.1) domstol w, ret w; (1.3) ret w
• esperanto: (1.1) kortumo, juĝejo, tribunalo; (1.3) juĝejo, tribunalo; (1.6) juĝo
• grenlandzki: (1.1) eqqartuussisut
• hiszpański: (1.1) tribunal m, juzgado m; (1.2) tribunal m, juzgado m; (1.3) tribunal m, juzgado m, palacio de justicia m; (1.4) juicio m, parecer m, opinión ż; (1.5) juicio m, proposición ż; (1.6) juicio m, proceso m, litigio m
• islandzki: (1.1) dómstóll m, réttur m; (1.2) dómur m
• kataloński: (1.1) tribunal m; (1.2) tribunal m
• łaciński: (1.1) iudicium, tribunal
• niemiecki: (1.1) Gericht n; (1.4) Meinung ż, Urteil n
• norweski (bokmål): (1.1) domstol m
• norweski (nynorsk): (1.1) domstol m
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)  
• rosyjski: (1.1) суд; (1.4) суждение
• rumuński: (1.1) curte ż
• słoweński: (1.1) sodišče n; (1.2) sodišče n; (1.3) sodišče n; (1.4) sodba ż; (1.5) izjava ż; (1.6) sojenje n
• szwedzki: (1.1) domstol w, rätt w; (1.2) rätt w
• ukraiński: (1.1) суд m
• węgierski: (1.1) bíróság
• wilamowski: (1.1) sond m, gyryht n
• włoski: (1.1) corte, tribunale; (1.4) giudizio, opinione

źródła: