Zazen
Zazen (jap. 座禅 medytacja zen na siedząco; chiń. upr. 坐禅, chiń. trad. 坐禪, zuòchán, kor. 좌선 chaosŏn, wiet. tọa thiền) – forma medytacji podstawowa w buddyzmie zen, wykonywana na siedząco[1], z nogami skrzyżowanymi. Głównym elementem zazen jest siedzenie w poprawnej pozycji, oddychanie i brak przywiązania do myślenia[2].
Cel zazen
edytujCelem zazen jest „oświecenie i uwolnienie się od cierpienia” oraz „wyzwolenie się od próżności i chęci zysku”[3]. Praktycznie celem jest osiągnięcie stanu długotrwałego skupienia, podczas którego nie myśli się o czymkolwiek. Ważne jest utrzymanie poprawnej pozycji oraz oddychania[2].
Praktyka medytacji prowadzi do rozwinięcia koncentracji, siły samadhi (jap. jōriki, chiń. dingli, 定力). Rozwinięcie siły samadhi jest jednym z najważniejszych elementów treningu, gdyż według wierzeń buddyjskich umożliwia pełną realizację, przekroczenie świata doczesnego i duchowego[4].
Pozycje
edytujPrzy wykonywaniu zazen można przyjmować następujące pozycje[5]:
- kekkafuza (jap. 結跏趺坐) – pełny lotos[6]
- hankafuza (jap. 半跏趺坐) – półlotos
- pozycja birmańska / agura (jap. 胡坐)
- seiza (jap. 正坐) – właściwy sposób siedzenia (na piętach)
Praktyka siedząca dłuższa niż kilkadziesiąt minut jest trudna do utrzymania, należy zatem co jakiś czas przerywać ją kinhin – odmianą zazen praktykowaną podczas chodzenia[5]. Pozwala to na rozruszanie mięśni i rozciągnięcie nóg po długim okresie siedzenia[2].
Formalne spotkania
edytujZazen jest praktykowane zbiorowo podczas formalnych spotkań (sesshin lub zazenkai). Spotkania takie mogą trwać od paru dni do wielu tygodni. Zazwyczaj praktykuje się wtedy zazen ok. 10 godzin dziennie, przerywając je na czas posiłku, wykonywanie robót „samu” lub medytację w ruchu - medytację w chodzie kinhin. Praktykowanie wspólnie z innymi pozwala na osiągnięcie większego skupienia, daje też możliwość spotkania z rōshim (dokusan)[2].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ zazen, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-09-09].
- ↑ a b c d Arnie Kozak: The Everything Buddhism Book: A complete introduction to the history, traditions, and beliefs of Buddhism, past and present. Wyd. 2. Everything Books, 2011, s. 151-154. ISBN 1-4405-1028-8. (ang.).
- ↑ Tenshin Reb Anderson. A Ceremony for the Encouragement of Zazen. „Wind Bell”. 31 (2), 1997. San Francisco Zen Center. (ang.).
- ↑ Carl Bielefeldt: Dogen's Manuals of Zen Meditation. Berkeley: University of California Press, 1988, s. 183-185. ISBN 978-0-520-06835-3. (ang.).
- ↑ a b Mark Nesti: Theology, Ethics and Transcendence in Sports. Jim Parry, Mark Nesti, Nick Watson (red.). Taylor & Francis, 2011, s. 214. ISBN 0-415-87851-9. (ang.).
- ↑ Shohaku Okumura: Living By Vow: A Practical Introduction to Eight Essential Zen Chants and Texts. David Ellison (red.). Wisdom Publications, 2012, s. 32. ISBN 1-61429-010-5. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Zazen w Polsce - Sangha mistrza Kaisena
- Psychologiczne, pedagogiczne, socjalne i medyczne wartości medytacji
- Harada Shodo Roshi: Droga zazen
- Harada Shodo Roshi: Jak praktykować zazen?
- Szkoła Sanbo-Kyodan w Polsce - Sangha uczniów Roshiego Jefa Boeckmansa. sanbokyodan-zen.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-02)].