Włodzimierz Bolecki

Jest absolwentem VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1971)^[1]. W 1976 ukończył studia w zakresie filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Uzyskał tytuł magistra na podstawie pracy Historia i biografia. „Opowieści biograficzne” Wacława Berenta. W latach 1976–1979 był doktorantem w Stacjonarnym Studium Doktoranckim w Instytucie Badań Literackich PAN. W 1980 obronił pracę Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym i uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. W 1991 uzyskał w IBL PAN stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Pre-teksty i teksty. Z zagadnień związków międzytekstowych w literaturze polskiej XX w., a 21 listopada 1996 tytuł naukowy profesora.

Zawodowo związany jest z Instytutem Badań Literackich PAN. W latach 1979–1980 pracował jako starszy asystent, a w latach 1981–1991 jako adiunkt. Od 1991 jest kierownikiem Pracowni Poetyki Historycznej. W latach 1992–1996 był docentem, od 1996 zaś jest profesorem IBL PAN. Zasiada w redakcji wydawanego przez IBL dwumiesięcznika „Teksty Drugie”. Od 1995 do 2004 był również profesorem nadzwyczajnym i zwyczajnym na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego w Katedrze Literatury Romantyzmu i Współczesnej. Od 2005 jest także pracownikiem naukowym w Zakładzie Teorii Literatury i Poetyki Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

Gościnnie wykładał w wielu uczelniach zagranicznych w Czechach, Danii, Francji, Holandii, Kanadzie, Słowenii, Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii, Szwecji, na Węgrzech i w Wielkiej Brytanii. W latach 2000–2001 pracował jako profesor-gość w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu w Uppsali.

Zajmuje się teorią i historią literatury XX wieku, m.in. twórczością takich autorów jak Wacław Berent, Witold Gombrowicz, Gustaw Herling-Grudziński, Józef Mackiewicz, Czesław Miłosz, Bruno Schulz, Aleksander Wat czy Stanisław Ignacy Witkiewicz.

Zasiada m.in. w Radzie Naukowej IBL PAN oraz Komitecie Nauk o Literaturze PAN. Należy do PEN Clubu, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza. Od 1 września 2004 do 31 października 2006 był członkiem Rady Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, od 1 listopada 2006 zaś jest jej wiceprezesem.

W 2012 został członkiem korespondentem^[2], w 2022 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności^[3].

Został członkiem jury Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego^[4].

W 2022 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[5].

Jest autorem wielu książek, opracowań, artykułów i wywiadów, redaktor wydawnictw zbiorowych. Teksty jego autorstwa ukazywały się w polskich i zagranicznych czasopismach naukowych, kulturalnych, społeczno-politycznych, jak i prasie codziennej. Jego najważniejsze książki to m.in.:

• Historia i biografia. Opowieści biograficzne Wacława Berenta, Wrocław 1978;
• Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 1982, SERIA: Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej, pod. redakcją J. Sławińskiego, vol.60.
• Widziałem wolność w Warszawie. Szkice 1982–1987, Warszawa I wyd. 1984, II wyd. 1989 (pod ps. Jerzy Malewski);
• Ciemny Staw. Trzy szkice do portretu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Warszawa 1991;
• Pre-teksty i teksty. Z zagadnień związków międzytekstowych w literaturze polskiej XX wieku, Warszawa 1991;
• Ptasznik z Wilna (o Józefie Mackiewiczu), Kraków 1991 (pod ps. Jerzy Malewski);
• Wyrok na Józefa Mackiewicza, Londyn 1991 (pod ps. Jerzy Malewski);
• Prawdy niemiłe. Eseje, Warszawa 1993;
• Inny Świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Warszawa 1994;
• Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym: Witkacy, Gombrowicz, Schulz i inni. Studium z poetyki historycznej, Kraków 1996;
• Rozmowy w Dragonei (z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim), Warszawa 1997 – nominacja do Nagrody Literackiej Nike 1998^[6]
• Polowanie na postmodernistów w Polsce, Kraków 1999;
• Rozmowy w Neapolu (z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim), Warszawa 2000;
• Ciemna Miłość. Szkice o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Kraków 2005;
• Inna krytyka, Kraków 2006
• Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu (Zarys monograficzny) (wyd. drugie: uzup., popr. i rozsz.), Kraków 2007
• Modalności modernizmu. Studia, analizy, interpretacje, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2013.
• Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu (Zarys monograficzny) (wyd. trzecie: uzup., popr. i rozsz.), Kraków 2013
• Wenus z Drohobycza: (o Brunonie Schulzu), Gdańsk 2017;
• Chack (Gracze. Opowieść o szulerach) [powieść], Kraków 2018;
• Sadźmy róże. Szkice o literaturze polskiej XX wieku, t. 1, Instytut Literatury, Kraków 2023.

Jest także autorem i współautorem scenariuszy filmów dokumentalnych poświęconych m.in. Józefowi Mackiewiczowi (Jedynie prawda jest ciekawa, 1996, reż. Robert Kaczmarek), Czesławowi Miłoszowi (Czesława Miłosza historia literatury polskiej XX wieku, 1999, reż. Ewa Pytka-Chylarecka) i paryskiej „Kulturze” (Tratwa kultury, 1996, wspólnie z Piotrem Wojciechowskim, reż. Adam Kuczyński). Napisał również scenariusz do filmu fabularnego Ostatni dzwonek (1989) w reżyserii Magdaleny Łazarkiewicz.

• Nagroda Fundacji Polcul – Sydney, 1985
• Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego – Warszawa, 1987
• Nagroda Kwartalnika „Arka” – Kraków, 1988
• Nagroda Fundacji im. Kościelskich – Genewa, 1989
• Nagroda „Kultury” im. Zygmunta Hertza – Paryż, 1991
• Nagroda im. Kazimierza Wyki – Kraków, 2007
• wyróżnienie Semper Fidelis – Warszawa 2022

• Oficjalna strona Włodzimierza Boleckiego
• Profil na stronach Instytutu Badań Literackich PAN
• Profil na stronach Fundacji na rzecz Nauki Polskiej
• Prof. dr hab. Włodzimierz Bolecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2007-09-10] .
• Włodzimierz Bolecki w bazie filmpolski.pl
• Włodzimierz Bolecki – publikacje w bibliotece Polona