Tatra (tramwaj)

Tatra – marka tramwajów elektrycznych produkowanych przez zakłady ČKD w Pradze w Czechosłowacji (obecnie Czechy).

W okresie socjalizmu były one podstawowym typem tramwajów dla krajów RWPG takich, jak Czechosłowacja, Węgry, Bułgaria, NRD, Rumunia czy ZSRR oraz dla Jugosławii i Korei Północnej. W Polsce eksploatowano w tym okresie wyłącznie model T1 (w Warszawie), gdyż głównym producentem taboru pozostał Konstal z Chorzowa.

Od 1997 roku w Poznaniu eksploatowane są modele RT6N1. W październiku 2006 roku BVG Berlin podpisało umowę z MZK Szczecin na dostawę 21 sztuk używanych wagonów Tatra KT4Dt, które w okresie od października 2006 do stycznia 2007 dostarczono do Szczecina. W październiku 2007 MZK Szczecin podpisało również umowę na dostawę 32 sztuk tramwajów typu T6A2D. W grudniu 2012 rozpoczęły się zaś dostawy kolejnej partii przegubowych tramwajów Tatra KT4Dt z BVG Berlin.

Lista modeli tramwajów Tatra

Tatra/HCP RT6N1 na trasie Poznańskiego Szybkiego Tramwaju

Uwaga. Tabela zawiera państwa, do których dostarczono fabrycznie nowe wozy.

Model	Lata budowy	Kraje eksploatacji	Liczba sztuk
T1	1952–1958	Czechosłowacja, Polska (Warszawa), ZSRR	287
T2	1955–1962	Czechosłowacja, ZSRR	771
T3	1960–1989	Czechosłowacja, ZSRR, NRD, Rumunia, Jugosławia	13991
T4	1967–1986	ZSRR, NRD, Rumunia, Jugosławia	2635
T5A5	1972 i 1981	Prototyp	2
T5B6	1976	Prototyp	2
T5C5	1978–1984	Węgry	322
T6B5	1985–2003	Bułgaria, Korea Północna, ZSRR, Ukraina, Rosja	1270
T6A2	1985–1999	Bułgaria, NRD, Węgry, Polska (Szczecin)	256
T6A5	1991–1998	Czechosłowacja	296
T7B5	1988–1993	Norwegia, Szwecja, ZSRR	8
T6C5	1998	USA, Niemcy	1
K1	1964–1965	Prototyp	2
K2	1966–1983	Czechosłowacja, ZSRR, Jugosławia	567
K5AR	1970–1973	Egipt	200
KT4	1974–1990 i 1997	ZSRR, NRD, Jugosławia, Korea Północna	1767
KT8D5	1986–1999	Czechosłowacja, NRD, Węgry, Korea Północna, ZSRR	205
RT6N1	1993–1997	Czechy, Polska (Poznań)	19
RT6S	1997	Czechy	1
RT8M	1997–1999	Filipiny (Manila)	73

Zasady oznaczania

Tramwaje Tatra zostały opatrzone nazwami składającymi się z liter i cyfr, które oznaczają odpowiednie parametry wozów (nie dotyczy RT6N1, RT6S i RT8M).

Wagony bezprzegubowe

Pierwsza litera nazwy w przypadku wozów bezprzegubowych oznacza:

T – wagon silnikowy

B – wagon doczepny

Druga w kolejności cyfra oznacza serię produkcyjną, natomiast litera na trzecim miejscu oznacza:

A – wagon jednokierunkowy, odległość między czopami skrętu wózków 6,7 m

B – wagon jednokierunkowy, odległość między czopami skrętu wózków 7,5 m

C – wagon dwukierunkowy, odległość między czopami skrętu wózków 6,7 m

D – wagon dwukierunkowy, odległość między czopami skrętu wózków 7,5 m

Cyfra na czwartym miejscu oznacza szerokość pudła wagonu:

2 – 2,2 metra

5 – 2,5 metra

6 – 2,6 metra

Litery na końcu oznaczenia symbolizują kraj przeznaczenia, np. CS – Czechosłowacja, D – NRD, R – Rumunia, SU – ZSRR, YU – Jugosławia.

np:

T6A5 – jednokierunkowy silnikowy wagon z szóstej serii produkcyjnej o odległości między czopami skrętu wózków 6,7 metra i szerokości 2,5 metra

Wagony przegubowe

W przypadku wagonów przegubowych (oznaczanych literą K w nazwie) litera na drugim miejscu (T lub B) oznacza wagon silnikowy lub doczepny, natomiast cyfra na trzecim miejscu:

4 – wagon czteroosiowy

6 – wagon sześcioosiowy

8 – wagon ośmioosiowy

Litera na czwartym miejscu (A, B, C, D) oznacza, podobnie jak w wagonach bezprzegubowych, wagony jedno- lub dwukierunkowe i odległości między czopami skrętu wózków, natomiast cyfra na miejscu ostatnim (2, 5 lub 6) informuje o szerokości wozu. Ewentualne litery na końcu oznaczają kraj przeznaczenia wozu.

np:

KT8D5SU – dwukierunkowy przegubowy wagon silnikowy o ośmiu osiach, odległości między czopami skrętu wózków 7,5 m oraz szerokości pudła 2,5 metra, przeznaczony dla miast ZSRR

Miejskie przedsiębiorstwa transportowe używają także oznaczeń własnych, niezgodnych z przyjętymi dla tramwajów Tatra.