Tadeusz Zwisłocki
Tadeusz Zwisłocki (ur. 15 maja 1889 w Czerniowcach, zm. 15 lutego 1929 w Krakowie) – polski inżynier chemik, w czasie I wojny światowej żołnierz legionista, major dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, doktor chemii na Politechnice Lwowskiej, organizator i dyrektor polskich zakładów chemii związków azotowych.
 Tadeusz Zwisłocki (1927) | |
 major dyplomowany artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
15 maja 1889 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
15 lutego 1929 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
I Brygada Legionów Polskich |
| Stanowiska |
szefa Oddziału IV Sztabu Armii Rezerwowej, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
dyrektor trzech polskich fabryk azotowych |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujJako absolwent Uniwersytetu Lwowskiego objął tamże asystenturę przy katedrze chemii lekarskiej. W tym czasie związał się ze środowiskiem niepodległościowej inteligencji lwowskiej i obozem niepodległościowym Józefa Piłsudskiego. W legionach początkowo przydzielony został do artylerii II Brygady Legionów, następnie walczył w szeregach I Brygady. 9 października 1915 został awansowany na chorążego, a 1 maja 1916 na podporucznika[1].
W okresie grudzień 1918 – styczeń 1919 z rozkazu Józefa Piłsudskiego przebywał na Węgrzech z misją wojskową celem wynegocjowania z władzami tego kraju i aliantami zgody na przewiezienie do Polski zdobytych zapasów niemieckiej broni i amunicji.
W 1919 w oddziałach armii gen. Józefa Hallera w Polsce, następnie ukończył kurs Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego. Latem 1920 pełnił służbę na stanowisku adiutanta służbowego wiceministra Spraw Wojskowych, generała porucznika Kazimierza Sosnkowskiego. Na tym stanowisku 15 lipca został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora Sztabu Generalnego z dniem 1 kwietnia 1920, w artylerii, w „grupie byłych Legionów Polskich”. W 1920 zajmował stanowisko szefa Oddziału IV Sztabu Armii Rezerwowej. W 1921 pełnił obowiązki szefa Wydziału Przemysłu Wojennego w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Warszawie, pozostając w ewidencji 1 pułku artylerii polowej Legionów[2]. Z dniem 1 października 1921 został przeniesiony na własną prośbę w stan nieczynny na dwa lata[3][4], a następnie do rezerwy. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 17. lokatą w korpusie oficerów artylerii[5][6].
W latach 1922–1925 był dyrektorem naczelnym Zakładów Azotowych w Chorzowie, przy uruchomieniu których współpracował z poznanym już wcześniej we Lwowie Ignacym Mościckim. W latach 1925–1927 był dyrektorem fabryki chemicznej „Azot” w Jaworznie. Od 1927 r. do śmierci pełnił funkcję dyrektora Państwowej Fabryki Związków Azotowych w budowie w Mościcach k. Tarnowa. Pochowany w grobowcu rodzinnym Mościckich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 205-5,6-19,20,21,22)[7].
Życie prywatne
edytujOd 12 listopada 1919 do śmierci był żonaty z Heleną z Mościckich, córką inżyniera chemika, późniejszego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego. Ich synem był Józef Zwisłocki, fizyk i specjalista w dziedzinie psychoakustyki.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7547 (17 maja 1922)[8]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (pośmiertnie, 12 maja 1931)[9]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[10]
- Krzyż Walecznych (po raz pierwszy: 12 lipca 1921[11], po raz drugi i trzeci: 14 kwietnia 1922[12])
- Złoty Krzyż Zasługi (pośmiertnie, 7 listopada 1929)[13]
Przypisy
edytuj- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 38.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 8, 977.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 29 października 1921, s. 1489.
- ↑ Polska Zbrojna Nr 323 z 25 listopada 1923 r. s. 4.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 715, 815.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 638, 762.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MOŚCICCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-02-26].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923 roku, s. 3 „za czyny w byłej POW na Wschodzie”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 37.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 23 lipca 1921 roku, s. 1212 „za męstwo i osobistą odwagę okazane w walce z nieprzyjacielem w obronie Ojczyzny”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 14 kwietnia 1922 roku, s. 315.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 264, poz. 615 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego”.
Bibliografia
edytuj- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.