Szczęka
Szczęka (łac. maxilla) albo kość szczękowa (os maxillare) – kość parzysta, stanowiąca zasadniczą część składową twarzoczaszki. Kość szczękowa składa się z trzonu (corpus) i czterech wyrostków: czołowego, jarzmowego, podniebiennego i zębodołowego.
Szczęka jest kością parzystą – w czaszce występują dwie szczęki: lewa i prawa, stanowiące swoje lustrzane odbicie. W ujęciu anatomicznym błędem jest nazywanie żuchwy szczęką (dolną)[1], natomiast w języku potocznym jest to zgodne z normami językowymi; w takim ujęciu obie kości szczękowe („szczęka górna”) i żuchwa („szczęka dolna”) określane są łącznie jako szczęki[2].
Trzon
edytujPowierzchnia przyśrodkowa trzonu stanowi część bocznej ściany jamy nosowej, od przodu ogranicza otwór gruszkowaty, u dołu którego tworzy kolec nosowy przedni (spina nasalis anterior). Powierzchnia przyśrodkowa łączy się także szwem podniebiennym pośrodkowym. Powierzchnia boczna jest zasłonięta umocowaną do niej kością jarzmową, zaś powierzchnie przednia i tylna tworzą zewnętrzny zarys dolnego odcinka twarzoczaszki. Powierzchnia górna trzonu szczęki, czyli oczodołowa, stanowi większą część dolnej ściany oczodołu[1].
Na powierzchni przedniej trzonu szczęki poniżej otworu oczodołowego znajduje się niewielkie wgłębienie, zwane dołem nadkłowym. We wnętrzu szczęki znajduje się zatoka szczękowa wypełniona powietrzem[1]. Pojemność tej zatoki wynosi ok. 24 cm3.