Stanisław Sroka (polityk)
Stanisław Sroka (ur. 7 listopada 1909 w Poznaniu, zm. 13 sierpnia 1967 w Warszawie) – polski polityk, prawnik i ekonomista. Prezydent Poznania (1945–1948) i minister gospodarki komunalnej (1961–1967).
| |
| Data i miejsce urodzenia |
7 listopada 1909 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 sierpnia 1967 |
| Minister gospodarki komunalnej | |
| Okres |
od 18 maja 1961 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezydent Poznania | |
| Okres |
od 26 marca 1947 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujSyn robotników Franciszka i Wiktorii Bartkowskiej, w początkowym okresie życia wychowywał się w bardzo trudnych warunkach materialnych[1]. Ukończył Gimnazjum im. Marii Magdaleny w Poznaniu (matura w 1929), następnie studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego (ukończony w 1936), przed II wojną światową działał w samorządzie rzemieślniczym. Brał udział w wojnie obronnej 1939, schwytany i uwięziony przez Niemców w obozie pod Kielcami. Zbiegł z obozu i wrócił do Poznania, a później do Kalisza (tam podjął pracę w okresie 1940–1942) i Rokitna.
W 1945 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej, a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Należał do egzektywy komitetu miejskiego PPR w Poznaniu (od 1945) oraz komitetu warszawskiego (1948–1950), delegat na I i II Zjazd PPR oraz na Kongres Zjednoczeniowy. 31 stycznia 1945 powrócił do Poznania i został naczelnikiem Wydziału Organizacyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu.
16 lipca 1945, mając 36 lat, został przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu (40 głosami za, 13 przeciwnymi i 7 wstrzymującymi się[2]), a następnie prezydentem Poznania do października 1948. Mimo planów zburzenia zamku cesarskiego w Poznaniu postanowił (po konsultacjach z Bolesławem Bierutem) pozostawić tę budowlę[3].
28 października 1948 został powołany na stanowisko wiceprezydenta Warszawy (od 23 maja 1950 zastępcy przewodniczącego prezydium Rady Narodowej miasta stołecznego Warszawy), urząd objął w grudniu 1948. 19 maja 1953 został podsekretarzem stanu (wiceministrem) w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej, w latach 1957–1961 kierownik resortu. 18 maja 1961 został powołany na stanowisko ministra gospodarki komunalnej i pełnił je do końca życia. Miał udział m.in. w budowie zbiornika wodnego i zapory w Goczałkowicach.
Żonaty z Marią Biesiada, miał dwóch synów (Leszek, Andrzej) oraz córkę (Elżbieta).
Odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I (1964)[4] i II klasy oraz Krzyżem Komandorskim i Oficerskim (1947)[5] Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955)[6], Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)[7] oraz Odznaką honorową "Za Zasługi dla Warszawy" (1965)[8].
Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie w Alei Zasłużonych (kwatera A23-tuje-14)[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Bolesław Pleśniarski, W budynku dawnego gminazjum przy ul. Focha, w: red. Tadeusz Świtała, Trud pierwszych dni. Poznań 1945. Wspomnienia Poznaniaków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1970, s.236, ISBN 83-232-0322-9
- ↑ Tadeusz Świtała, Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 238, ISBN 83-210-0607-8, OCLC 830203088.
- ↑ Stephen Naumann, Od pamięci spornej do wspólnej na przykładzie Dzielnicy Zamkowej w Poznaniu (dostęp 2012-02-14)
- ↑ Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 170 z 20 lipca 1964.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 81, poz. 556
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411
- ↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
- ↑ Odznaki honorowe "Za Zasługi dla Warszawy" [w:] "Głos Słupski", nr 15 (3841), 18 stycznia 1965, s. 1.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Orlik, Pogrzeb ministra Stanisława Sroki w Kronice Miasta Poznania 2/1968 s. 125-131
- Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944-1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991
- Leon Murzynowski nowy Prezydent stoł. m. Poznania w Kronice Miasta Poznania nr 1/1949, s. 63-64
- Informacje w BIP IPN