[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/
Wikipedia

Rudziczka (województwo opolskie)

wieś w województwie opolskim
Ten artykuł dotyczy wsi w województwie opolskim. Zobacz też: wieś Rudziczka w województwie śląskim.

Rudziczka (niem. Riegersdorf[4], cz. Rudička, Liheřovice[5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[6]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Wysoczyzny Bialskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią potok Meszna.

Rudziczka
wieś
Ilustracja
Kościół Świętej Trójcy
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Prudnik

Wysokość

245–298 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

911[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0502701

Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, u góry znajduje się punkt z opisem „Rudziczka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rudziczka”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Rudziczka”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rudziczka”
Ziemia50°22′46″N 17°31′58″E/50,379444 17,532778[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie opolskim.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 911 osób[2].

Częściami wsi są: Gajówka, Włókna i Zimne Kąty[6][7].

Geografia

edytuj

Położenie

edytuj

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 12 km od granicy z Czechami, na Wysoczyźnie Bialskiej, tuż przy granicy gminy Prudnik z gminą Biała. Należy do Euroregionu Pradziad[8]. Leży na wysokości 245–298 m n.p.m., na obszarze 895,84 ha. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[9]. Przez granice administracyjne wsi przepływa potok Meszna[10].

Środowisko naturalne

edytuj

W Rudziczce panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,9 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Rudziczki wynoszą 620 mm. Dominują wiatry zachodnie[11].

Integralne części wsi

edytuj
Integralne części wsi Rudziczka[6][12]
SIMC Nazwa Rodzaj
0502724 Gajówka część wsi
0502718 Włókna część wsi
0502730 Zimne Kąty część wsi

Nazwa

edytuj

Nazwa wsi prawdopodobnie pochodzi od jej zasadźcy[13][14]. W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Ruderi villa[15][16]. Od XVI wieku używano nazw w spolszczonej postaci Rudgerzowice, Ludgerzowice[17]. W wydaniu śląskiego dziennika „Polonia” z 25 lutego 1929 wydawanego przez Wojciecha Korfantego, obok niemieckiej nazwy wsi zapisano używaną przez Polaków nazwę Ręgieszowice[18]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Rudziczka[4].

W historycznych dokumentach nazwę miejscowości wzmiankowano w różnych językach oraz formach: Ruderi villa (ok. 1300), von Rodgeri villa (1319), Rudgeri villa (1337), Rudegeri villa (1350), Rudigirff, Rudgerzdorff (1388), Rudigersdorff (1402), Budgerivilla (1417), Rugersdorff (1435), Rudigersdorff (1447), Rudigersdorf (1465), Riegerssdorf, Rigerssdorff (1527), Ludgerzowicz (1531), Rügerstorff (1534), Rugersdorff (1552), Rügersdorf (1556), Rugerssdorf (1561), Rudgerzowicz (1566), Rügerssdorff (1577), Ruegersdorff (1586), Riegersdorff (1589), Rüegerssdorff (1597), villa Rigersdorf (1679), Rüegerssdorff (1696), Riegersdorff (1717), Riegersdorf (1724), Riegersdorf (1736), Riegersdorff (1743), Riegersdorf, hat 2 Antheile (1784), Riegersdorf, Antheil, gräfl. (1845), Rudziczka, Riegersdorf (1939), Riegersdorf – Rudziczka, -i, rudzicki (1946), Rudziczka, -ki (1982)[17].

Historia

edytuj
 
Rysunek kościoła w Rudziczce w XVIII w. autorstwa Friedricha Bernharda Wernera

Rudziczka została założona jako łańcuchówka podczas niemieckiego osadnictwa na Wschodzie w połowie XIII wieku[13][14]. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1305[19]. W początkach XIV wieku Rudziczka należała do księstwa niemodlińskiego, następnie do opolskiego. Przez wieś prowadził szlak komunikacyjny z Nysy do Karniowa[20]. Parafia katolicka w Rudziczce powstała na przełomie XIII i XIV wieku. Miejscowy kościół był wzmiankowany w 1337[21].

 
Rudziczka (Riegersdorf) wśród miejscowości ziemi prudnickiej na mapie z 1747

Część wsi była własnością arystokratycznej rodziny Mettichów z Prudnika. Wchodziła w skład dóbr zamku w Łące Prudnickiej[22]. Do swojej śmierci w 1602 pastorem ewangelickim kościoła w Rudziczce był Stefan Henelius, ojciec Mikołaja Henela, uznawanego za najwybitniejszego przedstawiciela renesansowej historiografii śląskiej[23]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego prudnickiego w Monarchii Habsburgów[24]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[25]. Friedrich Albert Zimmermann w 1784 notował, że w Rudziczce odbywała się uprawa lnu[26].

W dokumentach sądowych opisana została sprawa powrotnika z Rudziczki (według germańskich wierzeń upiór powracający z zaświatów). Jego pojawienie się powiązano ze śmiercią jednego z miejscowych chałupników. Wezwany na miejsce kat wykopał jego ciało na cmentarzu przy kościele i pogrzebał je na skrzyżowaniu dróg (miejsce uważane za właściwe dla spoczynku ciał „niegodnych”). Działanie to nie przyniosło skutku, gdyż upiór wciąż nawiedzał mieszkańców. Kat wrócił i ponownie wykopał ciało z ziemi, po czym je spalił, jednocześnie wyklinając zwłoki. Po spaleniu ciała, duch miał przestać ukazywać się mieszkańcom[27][28].

 
Pieczęć Rudziczki (1878)

Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu od góry konia w biegu w prawo, napis RIEGERSDORF, pod nim lemiesz w słup skierowany ostrzem w dół, po prawej ostrze kosy skierowane w dół, po lewej ostrze kosy skierowane w górę, a w otoku napis: GEMEINDESIEGEL / KREIS NEUSTADT O/S. (pol. Gmina Rudziczka / Powiat Prudnicki, Górny Śląsk)[29]. W 1861 roku we wsi mieszkało 1181 osób, w tym 880 katolików i 301 protestantów[13]. Kościół był używany przez katolików od 1629 roku. Ewangelicy mieli swoją parafię najpierw w Szybowicach, a od 1910 w Mieszkowicach. Obecny kościół został zbudowany w latach 1801–1803[30]. W 1906 część wsi była własnością Prudnika. Funkcjonowała w niej trzyklasowa szkoła katolicka i jednoklasowa ewangelicka oraz dwa cmentarze. Znajdowała się w niej mleczarnia, sklep Johanna Starkera, dwie cegielnie, jedna przy drodze z Prudnika do Ścinawy Małej, a druga w pobliżu zabudowań wsi przy głównej drodze. Na wschód od kościoła stał wiatrak[31].

 
Pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I wojny światowej

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 1653 mieszkańców Rudziczki 1633 posługiwało się językiem niemieckim, 16 językiem polskim, 1 innym językiem, a 3 było dwujęzycznych[32]. Po I wojnie światowej we wsi powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas niej. Został zniszczony po 1945. Rodzina Hermann postawiła przy strumieniu, na skraju lasu kamienny krzyż jako podziękowanie za szczęśliwy powrót z wojny jednego z jej członków[31]. W wyborach do Zgromadzenia Narodowego 19 stycznia 1919, 69% mieszkańców Rudziczki oddało głos na Niemiecką Partię Centrum, 10% na Socjaldemokratyczną Partię Niemiec, a 20% na Niemiecką Narodową Partię Ludową[33]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Rudziczka znalazła się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[32].

 
Pocztówka z Rudziczki z lat międzywojennych

Podczas II wojny światowej w Rudziczce znajdowało się niemieckie komando pracy dla polskich jeńców[31]. Według Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce, w Rudziczce zamordowano 1 obywatela Polski[34]. W styczniu 1945 przez Rudziczkę przeszły kolumny więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W toku tzw. „marszu śmierci” wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców[35]. W okolicy wsi powstał system umocnień polowych[31]. W marcu 1945 wieś została poważnie zniszczona podczas bitwy o Prudnik. Żołnierze Armii Czerwonej zabili 113 mieszkańców, a kolejne 18 zmarło później na dur brzuszny[36]. Podczas walki został uszkodzony dach kościoła[30]. Według niemieckich raportów wojennych, czerwonoarmiści mieli dokonać „masowej egzekucji 40 kobiet i dziewcząt”[37]. Na cmentarzu w Rudziczce utworzono zbiorowy grób mieszkańców zabitych przez żołnierzy Armii Czerwonej[38].

Od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[39]. Wówczas w Rudziczce została osiedlona część polskich repatriantów z Kresów Wschodnich – z Kałusza koło Stanisławowa na terenie obecnej Ukrainy[40]. Niemieckojęzyczna ludność została wysiedlona na zachód.

W latach 1945–1950 Rudziczka należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś była siedzibą gminy Rudziczka[41], a w latach 1954–1972 gromady Rudziczka[42]. Podlegała urzędowi pocztowemu w Prudniku[43].

W Rudziczce znajdował się posterunek Milicji Obywatelskiej. Jego komisarzami byli między innymi Misztal i Korkowski. Łącznie pracowało w nim siedmiu milicjantów. Ich środkiem transportu były niemieckie rowery[31]. W sierpniu 1945 w Rudziczce przeprowadzono akcję zatrzymania Leonarda Cystszaka, podejrzanego o posiadanie dużej ilości broni i kontakt z niemiecką partyzantką. Ubrany po cywilnemu funkcjonariusz MO Henryk Dyrka zatrzymał i wyprowadził Cystszaka z domu. Cystszak, widząc na zewnątrz innych milicjantów w mundurach, wyrwał się i zaczął uciekać. Szofer milicyjnego auta oddał strzał do Cystszaka, którym jednak trafił Derkę. Derka zmarł po nieudanym zabiegu w szpitalu w Prudniku, podczas którego zgasło światło z powodu awarii[44]. 6 października 1946 w Rudziczce powstała pierwsza w powiecie prudnickim gminna Rada Narodowa. Jej przewodniczącym został T. Lewit[45]. W 1950 dyrektorstwo szpitala w Prudniku utworzyło izbę porodową w Rudziczce[46].

Kościół został odnowiony, jego wieża otrzymała strzelisty dach. W 1949 rozpoczęto budowę nowej szkoły[31]. W 1948 powstała orkiestra dęta z Rudziczki[potrzebny przypis]. W 1999 Rudziczka przystąpiła do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[47].

Podczas powodzi 13 września 2024 wieś została częściowo zalana[48].

Przynależność państwowa i administracyjna

edytuj
Przynależność polityczno-administracyjna wsi Rudziczka
Okres Państwo Zwierzchnictwo Jednostka administracyjna
1305–1313   Księstwo opolskie
1313–1382   Księstwo niemodlińskie
1382–1424   Księstwo niemodlińsko-strzeleckie
1424–1460   Księstwo głogówecko-prudnickie
1460–1521   Księstwo opolskie
1521–1532   Księstwo opolsko-raciborskie księstwo opolskie
1532–1742 Monarchia Habsburgów  Monarchia Habsburgów Święte Cesarstwo Rzymskie księstwo opolsko-raciborskie, powiat sądowy prudnicki
1742–1806   Królestwo Prus Święte Cesarstwo Rzymskie kamera wrocławska, departament wrocławski, powiat prudnicki
1806–1815   Królestwo Prus
1815–1871 prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1871–1918 Cesarstwo Niemieckie  Cesarstwo Niemieckie Królestwo Prus, prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1918–1919   Republika Weimarska Wolne Państwo Prusy, prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1919–1933 Wolne Państwo Prusy, prowincja Górny Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1933–1938 III Rzesza  III Rzesza
1938–1941 Wolne Państwo Prusy, prowincja Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1941–1945 Wolne Państwo Prusy, prowincja Górny Śląsk, rejencja opolska, powiat prudnicki
1945–1946   Rzeczpospolita Polska Okręg I (Śląsk Opolski)
1946–1950 województwo śląskie, powiat prudnicki, gmina Rudziczka
1950–1952 województwo opolskie, powiat prudnicki, gmina Rudziczka
1952–1954   Polska Rzeczpospolita Ludowa
1954–1973 województwo opolskie, powiat prudnicki, gromada Rudziczka
1973–1975 województwo opolskie, powiat prudnicki, gmina Prudnik
1975–1989 województwo opolskie, gmina Prudnik
1989–1998 Polska  Rzeczpospolita Polska
od 1999 województwo opolskie, powiat prudnicki, gmina Prudnik


Mieszkańcy

edytuj

Miejscowość zamieszkiwana jest przez ludność napływową, przybyłą na Śląsk z Kresów Wschodnich po 1945 w wyniku przymusowych przesiedleń ludności polskiej[49].

Według Narodowego Spisu Powszechnego w 2011 Rudziczka liczyła 911 mieszkańców, co czyni ją czwartą pod względem wielkości wsią gminy Prudnik.

Liczba mieszkańców wsi

edytuj
Liczba mieszkańców


Zabytki

edytuj
 
Stodoła z Rudziczki z 1830 w Muzeum Wsi Opolskiej

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[59]:

  • kościół par. pw. Świętej Trójcy, z l. 1801–1803, wypisany z księgi rejestru
  • kaplica, z XIX w., wypisana z księgi rejestru
  • kapliczki I, II
  • dom zakonny elżbietanek, nr 193, 1913 r.
  • piec piekarski z 1840 r., przeniesiony do Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu
  • stodoła, z 1830 r., przeniesiona do Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Rudziczce chronione są ponadto[60]:

  • kapliczka przy kościele
  • ogrodzenie kościoła z reliktami cmentarza
  • cmentarz z ogrodzeniem
  • karczma, ob. dom nr 210
  • dzwonnica obok cmentarza
  • dom i stodoła, nr 29
  • domy, nr: 118, 127, 145, 158
  • kuźnia, nr 163
  • zagroda, nr 207
  • plebania, nr 216

Gospodarka

edytuj
 
Koragro sp. z o.o.
 
Zakład mięsny „Rudziczka”

Wieś ma charakter rolniczy. Powierzchnie gospodarstw liczą od 2 do 10 ha. Głównymi uprawami są tutaj rzepak, buraki cukrowe, ziemniaki i pszenica[19]. W Rudziczce znajduje się zakład produkcyjny zakładu mięsnego „Rudziczka”, założonego w 2000[61].

We wsi znajdują się m.in. placówki handlowe sieci: Lewiatan, Delikatesy Premium.

Rudziczka wraz z całą gminą Prudnik podlega pod inspektorat ZUS w Prudniku[62].

  • Lewiatan 
    Lewiatan
  • Delikatesy Premium 
    Delikatesy Premium

Transport

edytuj

Transport drogowy

edytuj

Przez Rudziczkę przebiega droga krajowa

W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajdują się drogi powiatowe: nr 1530O relacji Korfantów – Rudziczka oraz nr 1611O relacji Wierzbiec – Szybowice – Mieszkowice – Rudziczka[63].

Transport autobusowy

edytuj
 
Przystanek autobusowy

Rudziczka posiada połączenia autobusowe z Gryżowem, Mieszkowicami, Nysą, Piorunkowicami, Prudnikiem, Przydrożem Małym, Ścinawą Małą. We wsi znajduje się dziewięć przystanków autobusowych – „Rudziczka 01", „Rudziczka 02", „Rudziczka 03", „Rudziczka 04", „Sklep”, „Skrz.”, „Szkoła”, „Włókno 01", „Włókno 02"[64].

Transport autobusowy w Rudziczce obsługiwany był przez PKS Prudnik[65]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[66]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[67], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[68]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[69]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Rudziczce i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[70]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[71].

Oświata

edytuj
 
Zespół Szkolno-Przedszkolny

W Rudziczce znajduje się Zespół Szkolno-Przedszkolny[72].

Kultura

edytuj
 
Wiejski Dom Kultury

We wsi znajduje się Wiejski Dom Kultury i filia Biblioteki Publicznej w Prudniku[73].

Religia

edytuj

W Rudziczce znajduje się katolicki kościół Trójcy Świętej, który jest siedzibą parafii Trójcy Świętej (dekanat Prudnik). W kompleksie leśnym na północny zachód od wsi znajduje się źródło, wokół którego w 1846 zbudowano stacje drogi krzyżowej w postaci kapliczek, ufundowane przez Emanuela Sauera, który w ten sposób chciał podziękować Bogu za wyleczenie z ciężkiej choroby jego małżonki. W miejscu tym okazjonalnie odbywają się nabożeństwa[74].

Sport

edytuj
 
Boisko

We wsi funkcjonuje powstały w 2015 roku klub piłkarski LZS Rudziczka, który obecnie gra w klasie B, w grupie Opole IX[75].

Turystyka

edytuj
 
„Cudowne źródełko” w Rudziczce

Atrakcją turystyczną wsi jest źródło otoczone kapliczkami w pobliskim kompleksie leśnym[74]. Zgodnie z legendą, ma mieć ono właściwości lecznicze[76]. Las posiada walory krajobrazowe, przyrodnicze i kulturowe. Już w XVIII wieku okoliczni mieszkańcy w niedziele i święta spotykali się tu na wspólnych zabawach. Kobiety obmywały w wodzie ze źródła swoje lica, aby były gładkie i rumiane[74]. Polscy mieszkańcy przybyli do Rudziczki po 1945 przyjęli przedwojenny kult źródełka[77]. W sąsiedztwie źródła oraz w dolinie strumienia występuje lilia złotogłów. Miejscami rośnie barwinek pospolity, dawniej stosowany w ziołolecznictwie ludowym. W kilku miejscach kompleksu występuje leczniczy kopytnik pospolity[74].

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Rudziczce[78].

Bezpieczeństwo

edytuj
 
Remiza OSP Rudziczka

W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Rudziczce działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, zrzeszona w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Prudniku[79].

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 7 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku[80].

Teren wsi, jak i całej gminy Prudnik, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[81]. Gminę Prudnik obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[82].

Lista sołtysów Rudziczki

edytuj
  • Róża Krasoń (1945)
  • Władysław Lęgowik (1945–1946)
  • Piotr Gacek (1946–1948)
  • Kazimierz Gemza (1948–1954)
  • Czesław Małek
  • Bronisław Suszczyński
  • Władysław Kmuk (?–1991)
  • Stanisław Nowakowski (1991–1997)
  • Janina Stanisz (1997–2015)[31]
  • Andrzej Włosek[83]

Ludzie związani z Rudziczką

edytuj
  • Sabina Thienel (1909–1945) – zakonnica, zabita przez żołnierzy Armii Czerwonej, błogosławiona Kościoła katolickiego, urodzona w Rudziczce
  • Ludwik Rutyna (1917–2010) – ksiądz katolicki, działacz kresowy, proboszcz parafii w Rudziczce
  • Franciszek Surmiński (1934–2021) – kolarz i trener kolarstwa, mistrz Polski, zamieszkały w Rudziczce

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118284
  2. ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1099 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. ↑ František Machát, Podrobná mapa Moravy a Slezska, digitalniknihovna.cz, 1922 [dostęp 2020-12-05] (cz.).
  6. ↑ a b c Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  7. ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  8. ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-03-22].
  9. ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  10. ↑ Geoportal.gov.pl [online], mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2020-07-26].
  11. ↑ Klimat: Rudziczka: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-03-22].
  12. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  13. ↑ a b c d Felix Hrsg Triest, Topographisches Handbuch von Oberschlesien. Zweite Hälfte, Wilh[elm] Gottl[ieb] Korn, 1865 [dostęp 2020-01-13].
  14. ↑ a b Kuhn, W.: Grenzort Schnellewalde, in: Jahrbuch der Schlesischen Friedrich-Wilhelm-Universität zu Breslau 23/1982, s. 1–14.
  15. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online.
  16. ↑ H. Markgraf, J.W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889.
  17. ↑ a b Urszula Bijak: Nazwy miejscowe Polski, t. XII, Ru-Rż, hasło „Rudziczka (2)”. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2015, s. 48. ISBN 978-83-64007-21-7.
  18. ↑ Niemiecka tolerancja?, „Polonia”, Władysław Zabawski, Wojciech Korfanty – redaktorzy naczelni, 55, Katowice: Śląskie Zakłady Graficzne i Wydawnicze „Polonia” Spółka Akcyjna, 25 lutego 1929, s. 3.
  19. ↑ a b Sołectwa – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl [dostęp 2020-06-11].
  20. ↑ Kasza 2020 ↓, s. 896.
  21. ↑ Kasza 2020 ↓, s. 899.
  22. ↑ Andrzej Dereń, Tygodnik Prudnicki – Archiwum odkrywcy: Żołnierz z obrazu [online], tygodnikprudnicki.pl, 16 lutego 2011 [dostęp 2021-05-12].
  23. ↑ Nicolaus Henelius - Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smołki w Opolu [online], wbp.opole.pl [dostęp 2020-09-07].
  24. ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  25. ↑ Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  26. ↑ Powiat prudnicki z perspektywy roku 1784 [online], hkknos.eu [dostęp 2023-11-08] (pol.).
  27. ↑ Andrzej Dereń, Nieumarły z Rudziczki, „Tygodnik Prudnicki”, 14 (1728), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 3 kwietnia 2024, s. 28, ISSN 1231-904X.
  28. ↑ Paweł Duma, Śmierć nieczysta na Śląsku. Studia nad obrządkiem pogrzebowym społeczeństwa przedindustrialnego, Wrocław: Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, 2015, s. 126, ISBN 978-83-61416-37-1.
  29. ↑ 989 Riegersdorf (Rudziczka) II [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  30. ↑ a b Parafie według dekanatów. diecezja.opole.pl. [dostęp 2020-06-11].
  31. ↑ a b c d e f g h Andrzej Dereń, Tygodnik Prudnicki. Gazeta lokalna gmin: Prudnik, Biała, Głogówek, Korfantów, Lubrza, Strzeleczki, Walce. R. 14, nr 39 (669). [online], 2003 [dostęp 2020-06-11] (pol.).
  32. ↑ a b Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  33. ↑ Schwedowitz, W.: Geschichte der Pfarrei Riegersdorf, Kreis Neustadt OS. Neustadt 1925, s. 87.
  34. ↑ Zestawienie Miejsc Zbrodni Popełnionych na Ludności Cywilnej przez Okupanta Hitlerowskiego na Ziemiach Polskich w latach 1939–1945, Warszawa: Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego, 1 września 2022, s. 192, ISBN 978-83-954388-3-7.
  35. ↑ Józef Mycak, Ewakuacja więźniów oświęcimskich przez teren powiatu prudnickiego, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 2 (106), czerwiec 1978, s. 52.
  36. ↑ Dokumente: Dorfkarte Riegersdorf [online], kracke.org [dostęp 2020-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-23].
  37. ↑ Andrzej Hanich, Dekanaty i parafie Administracji Apostolskiej Śląska Opolskiego w latach 1945–1946, Opole: Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski, 2009, s. 339.
  38. ↑ Andrzej Wanderer, Pamięć o poległych czy gloryfikacja Wehrmachtu?, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 2 (632), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2003, s. 4, ISSN 1231-904X.
  39. ↑ Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  40. ↑ Miejscowości osiedleń grupowych ludności wiejskiej pochodzącej z obszaru Polski w granicach do 1939 r. [online], brozbar.cieplowizja.pl [dostęp 2023-02-17].
  41. ↑ Powiat Prudnicki (Prudnik), [w:] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Według stanu na z dnia 1 VII 1952 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1952, s. 249–250.
  42. ↑ Uchwała Nr VII/28/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu prudnickiego, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 12, Opole: Prezydium WRN, 27 grudnia 1954, s. 10–11.
  43. ↑ Wykaz gromad wchodzących w skład gminy, „Głos Prądnika”, Czesław Żelazny – redaktor naczelny, 3 (4), Prądnik [Prudnik]: Powiatowy Komitet Osadniczy, 23 listopada 1946, s. 5.
  44. ↑ Krzysztof Strauchmann, Milicjanci zginęli z ręki sojusznika, „Tygodnik Kędzierzyn-Koźle/Prudnik/Głubczyce”, Magdalena Żołądź – redaktor prowadzący, 52 (298), bezpłatny dodatek do „Nowej Trybuny Opolskiej”, Opole: Pro Media, 24 grudnia 2014, s. 7, OCLC 833857597.
  45. ↑ Prądnik – Powstają Gminne Rady Narodowe, „Nasz Głos”, Kazimierz Kanwiszer – redaktor naczelny, 17 (34), Prądnik [Prudnik]: Spółdzielnia Wydawnicza „Promień”, 20 października 1946, s. 3.
  46. ↑ Adam Kasprowicz, Miałem pełne ręce roboty, „Głos Włókniarza”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 538, Prudnik: Samorząd Robotniczego PZPB, 1 maja 1985, s. 9.
  47. ↑ Rudziczka [online], Rozwój Wsi Opolskiej Program Odnowy Wsi, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2022-06-25] (pol.).
  48. ↑ Andrzej Dereń, Sytuacja była krytyczna, „Tygodnik Prudnicki”, 39 (1753), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 25 września 2024, s. 18–20, ISSN 1231-904X.
  49. ↑ Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  50. ↑ Zeno, Lexikoneintrag zu »Riegersdorf«. Pierer’s Universal-Lexikon, Band 14. Altenburg 1862, ... [online], zeno.org [dostęp 2020-01-13] (niem.).
  51. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  52. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  53. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
  54. ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2020-01-13].
  55. ↑ Miejscowości powiatu prudnickiego – HKKNOS [online] [dostęp 2020-01-13] (pol.).
  56. ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 225.
  57. ↑ a b c d Wieś Rudziczka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  58. ↑ Andrzej Dereń, Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X.
  59. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 114.
  60. ↑ Ewidencja – Gmina Prudnik [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11].
  61. ↑ Zakład mięsny Rudziczka [online], wedliny-rudziczka.pl [dostęp 2024-06-13].
  62. ↑ ZUS Inspektorat w Prudniku [online], zus.pl [dostęp 2024-04-17] (pol.).
  63. ↑ Wykaz dróg powiatu prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2024-09-26].
  64. ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Rudziczka 01, gm. Prudnik [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-17].
  65. ↑ PKS Connex Prudnik / Przewozy pasażerskie / Rozkład jazdy [online], pks-prudnik.com.pl [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-23].
  66. ↑ Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  67. ↑ Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  68. ↑ Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-04-08].
  69. ↑ Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  70. ↑ Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  71. ↑ Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  72. ↑ Zespół Szkolno-Przedszkolny w Rudziczce [online], sprudziczka.edupage.org [dostęp 2020-03-22].
  73. ↑ Regulamin organizacyjny POKiBP. pok-prudnik.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-23)]..
  74. ↑ a b c d Krzysztof Spałek, Piękne okolice Rudziczki [online], opole.wyborcza.pl, 22 czerwca 2006 [dostęp 2023-02-17].
  75. ↑ Skarb – LZS Rudziczka [online], 90minut.pl [dostęp 2020-03-22].
  76. ↑ Jan Poniatyszyn, Wyjątkowe właściwości źródełka w Rudziczce [online], Radio Opole, 29 lipca 2011 [dostęp 2023-02-17] (pol.).
  77. ↑ Marek Świercz, Legenda silniejsza od faktów [online], Nasze Miasto, 26 lutego 2004 [dostęp 2023-02-17] (pol.).
  78. ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  79. ↑ Stanisław Hawron, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych [online], bip.prudnik.pl [dostęp 2024-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-20] (pol.).
  80. ↑ Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).
  81. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  82. ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].
  83. ↑ Sołtysi – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl [dostęp 2020-06-11].

Bibliografia

edytuj
  • Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rudziczka_(województwo_opolskie)&oldid=75388062”