Roman Kawecki
Roman Kawecki herbu Gozdawa[a] (ur. 9 sierpnia 1868 w Nowym Sączu, zm. 13 listopada 1938 w Warszawie) – pułkownik kawalerii cesarskiej i królewskiej armii, generał brygady Wojska Polskiego oraz malarz.
 Autoportret gen. Romana Kaweckiego sprzed 1924 | |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1868 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 listopada 1938 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1889–1925 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
dowódca 1 Pułku Ułanów Ziemi Krakowskiej, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujBył synem Edwarda i Róży z baronów Brunickich. W 1885 ukończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie, a w 1889 – studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i odbył służbę jednoroczną w armii austriackiej, uzyskując w 1889 stopień podporucznika kawalerii. Praktykę odbył w 1 pułku ułanów w Krakowie. W 1892 przeszedł do rezerwy. Studiował malarstwo – początkowo w Krakowie (w Akademii Sztuk Pięknych), potem w Paryżu u H. Morisseta. W 1895 powołany do służby wojskowej. Rotmistrz z 1901, major z 1913. Pełnił funkcje dowódcze i instruktorskie jazdy, m.in. w Wyższej Szkole Wojennej w Wiedniu.
W czasie I wojny światowej dowódca dywizjonu kawalerii. Podpułkownik z 1915. W okresie listopad 1917 – marzec 1918 dowódca 2 pułku Ułanów Legionowych, a po bitwie II Brygady Legionów Polskich pod Rarańczą zawieszony w pełnieniu obowiązków przez władze austriackie.
W listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i mianowany dowódcą 1 pułku Ułanów Ziemi Krakowskiej. 14 stycznia 1919 zdał dowództwo ppłk. Adamowi Kicińskiemu i objął stanowisko Inspektora Jazdy w Sztabie Generalnym[b]. W maju 1919 został zastępcą gen. por. Aleksandra Karnickiego, Generalnego Inspektora Jazdy, a później pełniącym obowiązki Generalnego Inspektora Jazdy. Od 9 kwietnia 1920 do 6 maja 1921 był Generalnym Inspektorem Jazdy przy Naczelnym Wodzu. Na tym stanowisku 1 maja 1920 zatwierdzony został w stopniu generała podporucznika z dniem 1 kwietnia 1920. W 1922 w Inspektoracie Armii nr V we Lwowie. 28 marca 1922 został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego[1]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie generałów[2][3]. Z dniem 30 września 1925 przeniesiony został w stan spoczynku z powodu trwałej niezdolności do służby wojskowej, stwierdzonej przez komisję wojskowo-lekarską[4]. Osiadł w Krakowie. Zmarł w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera XXXII)[5][6].
Malarstwo
edytujPo przeniesieniu do rezerwy poświęcił się malarstwu. Malował portrety, m.in. wybitnych wojskowych, a także pejzaże. Swoje obrazy wystawiał w Krakowie, Lwowie, Warszawie (m.in. w Zachęcie: Portret pani Sz., 1926; Akt, 1929) i Paryżu. 40 jego prac zostało zakupionych przed II wojną światową przez Muzeum Wojska. Jeden z jego obrazów, wystawiony w Paryżu, Filozof i kobieta, po zakupie trafił do Stanów Zjednoczonych.
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Zasługi Wojskowej
- Krzyż Wojskowy Karola
- Order Żelaznej Korony
- Oficer Legii Honorowej (1921 – zezwolenie Naczelnika Państwa)[7]
Uwagi
edytuj- ↑ W ewidencji wojskowej (Roczniki Oficerskie 1923, 1924 był określany jako „Roman Kawecki I”. Taką samą formę tożsamości podała Karolina Grodziska–Ożóg w publikacji pt. Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Pojawiła się także forma „Roman Gozdawa-Kawecki”.
- ↑ W marcu 1919 Inspektorat Jazdy został włączony do Ministerstwa Spraw Wojskowych.
Przypisy
edytuj- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 9 z 14.04.1922 r.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 120.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 117.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 91 z 9.09.1925 r.
- ↑ Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 116. ISBN 83-08-01428-3.
- ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Roman Kawecki. rakowice.eu. [dostęp 2017-05-21].
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1717 z 28 maja 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1208)
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Jan Ciałowicz: Roman Kawecki (1868–1938). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XII. Polska Akademia Nauk, 1967, s. 246-247.
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Linki zewnętrzne
edytuj- Jerzy Giza. Generałowie z Sądecczyzny rodem. „Almanach Sądecki”. Nr 2(7), s. 34–46, 1994. Nowy Sącz: Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. [dostęp 2015-08-08].
- Grażyna i Przemysław Witekowie Artyści w strzeleckim zbrojnym ruchu niepodległościowym I wojny światowej, Oleandry nr 16 (maj 2005). jozwa22.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-25)].