Powiat rówieński
Powiat rówieński – dawny powiat w południowo-zachodniej części guberni wołyńskiej Imperium Rosyjskiego, później pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich w Okręgu Wołyńskim, od 17 stycznia 1920 r. pod Zarządem Cywilnym Ziem Wołynia i Frontu Podolskiego[1]. 1 czerwca 1920 r. przekazany Rządowi Rzeczypospolitej Polskiej[2], 19 lutego 1921 r. wszedł w skład nowo utworzonego województwa wołyńskiego II Rzeczypospolitej[3]. Jego siedzibą było miasto Równe. 1 stycznia 1925 r. z części gmin powiatu utworzono powiat kostopolski[4]. W skład powiatu wchodziło 9 gmin wiejskich, 2 miejskie, 306 gromad wiejskich (sołectw) i 2 miasta.
powiat | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Siedziba | |||||
Powierzchnia |
2898 km² | ||||
Populacja (1931) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
87,2 os./km² | ||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa |
Dane
edytujPowiat rówieński zajmował środkowo-wschodnią część województwa wołyńskiego i graniczył: od zachodu z powiatami dubieńskim i łuckim, od północy z powiatem kostopolskim, od wschodu wzdłuż granicy z ZSRR, zaś od południa graniczył z powiatem zdołbunowskim.
Powierzchnia powiatu wynosiła 2.898 km², a ludność 252,8 tys. osób (według spisu z 1931 r.), a więc dawała stosunkowo duży wskaźnik gęstości zamieszkania, bo 87 osób na 1 km².
Powiat w większości zamieszkiwała ludność ukraińska licząca 160,6 tys. osób (63,5%). Drugą narodowością pod względem liczebności byli tam Polacy w liczbie 37,0 tys. osób (14.6%). Reszta to głównie Żydzi oraz Niemcy i Czesi.
Według drugiego powszechnego spisu ludności z 1931 roku powiat liczył 252 787 mieszkańców, 36 444 było rzymskokatolickiego wyznania, 501 – unickiego, 166 469 – prawosławnego wyznania, 6 109 – augsburskiego, 650 – reformowanego, 63 – unijne ewangelickie, 930 osób podało wyznanie ewangelickie bez bliższego określenia, 3 686 – inne chrześcijańskie, 37 713 – mojżeszowe, 34 – inne niechrześcijańskie, 166 osób nie podało przynależności konfesyjnej[5].
Gminy
edytuj- gmina Aleksandria (ukr. Олександрія)
- gmina Bereźne (miejska) (do 1924)[6]
- gmina Bereźne (do 1924)[6]
- gmina Buhryń
- gmina Derażne (do 1924)[6]
- gmina Dziatkiewicze (lub Diatkowicze) (ukr. Дядьковичі)
- gmina Hoszcza
- gmina Klewań
- gmina Korzec (miejska)
- gmina Korzec (siedziba: Nowy Korzec)
- gmina Kostopol (miejska) (do 1924)[6]
- gmina Kostopol (do 1924)[6]
- gmina Ludwipol (do 1924)[6]
- gmina Majków (1925-33)[7]
- gmina Międzyrzec
- gmina Równe (miejska)
- gmina Równe
- gmina Stepań (do 1924)[6]
- gmina Stydyń (do 1924)[6]
- gmina Tuczyn
- gmina Zdołbica (do 1924)[8]
- gmina Zdołbunów (miejska) (do 1924)[8]
Miasta
edytujStarostowie
edytuj- Bronisław Henszel (1920-)[9]
- Radosław Spława-Neyman (-1923)[10]
- Stanisław Robert Bogusławski[11]
- Bazyli Rogowski (-1938)[12]
- Hipolit Niepokulczycki (1939)
Zobacz też
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- Powiat rówieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 822 .
Przypisy
edytuj- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 6, poz. 79
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 42, poz. 1058
- ↑ Dz.U. z 1921 r. nr 16, poz. 93
- ↑ (Dz.U. z 1924 r. nr 68, poz. 655)
- ↑ Drugi Powszechny Spis Ludności z Dn. 9.XII 1931 r. Mieszkania i Gospodarstwa Domowe. Ludność. Stosunki /Zawodowe. Województwo Wołyńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938, s. 27.
- ↑ a b c d e f g h i j 1 stycznia 1925 r. wyłączona z powiatu rówieńskiego i przyłączona do powiatu kostopolskiego (Dz.U. z 1924 r. nr 68, poz. 655)
- ↑ 1 stycznia 1925 r. wyłączona z powiatu ostrogskiego i przyłączona do powiatu rówieńskiego (Dz.U. z 1924 r. nr 68, poz. 655); 12 grudnia 1933 r. została zniesiona a jej terytorium włączono do gmin: Hoszcza i Korzec (Dz.U. z 1933 r. nr 97, poz. 753)
- ↑ a b c 1 stycznia 1925 r. wyłączona z powiatu rówieńskiego i przyłączona do powiatu ostrogskiego, po czym nazwę powiatu zmieniono na powiat zdołbunowski (Dz.U. z 1924 r. nr 68, poz. 655)
- ↑ Ruch służbowy. W starostwach. „Dziennik Urzędowy Zarządu Terenów Przyfrontowych i Etapowych”, s. 6, Nr 1 z 20 października 1920.
- ↑ Ruch służbowy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych od 1 sierpnia do 1 września 1923 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”, s. 24, Nr 23 z 30 września 1923.
- ↑ Spore nowości na starostwach kresowych w czerwcu. laurahuta.blogspot.com. [dostęp 2016-01-17].
- ↑ Nowy wicewojewoda w Tarnopolu. „Wschód”. Nr 111, s. 3, 1 stycznia 1939.