Mikołajów

Mikołajów
Миколаїв
	; Dom Naczelnego Wodza Floty Czarnomorskiej, obecnie muzeum budowy statków i floty
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	mikołajowski
Data założenia	1788
Prawa miejskie	1789
Burmistrz	Ołeksandr Sienkewycz
Powierzchnia	259,8 km²
Wysokość	53 m n.p.m.
Populacja; • liczba ludności	; 470 011; (1 stycznia 2022)
Nr kierunkowy	+380 512
Kod pocztowy	54000
Tablice rejestracyjne	BE
Podział miasta	4 rejony
	Położenie na mapie obwodu mikołajowskiego Mikołajów
	Położenie na mapie Ukrainy Mikołajów
	46°58′N 32°00′E/46,966667 32,000000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Mikołajów (ukr. Миколаїв, Mykołajiw; ros. Николаев, Nikołajew) – miasto w południowej części Ukrainy, ważny port i ośrodek przemysłu stoczniowego, położone nad Bohem niedaleko jego ujścia do Morza Czarnego, nieco na północ od miasta do Bohu wpada rzeka Inguł. Stolica obwodu mikołajowskiego. Na początku 2020 roku, z liczbą mieszkańców wynoszącą około 480 tys., Mikołajów zajmował dziewiąte miejsce wśród najludniejszych ukraińskich miast^{[potrzebny przypis]}.

Historia

W 1399 r. w południowej części współczesnego miasta — Wytowce, wielki książę litewski Witold wybudował tu zamek (twierdzę) Wytowce i urząd celny do kontroli handlu z Tatarami krymskimi.

Założony przez Rosjan w 1789 r. jako twierdza. Od tego czasu aż do rozpadu ZSRR znany był pod swoją rosyjską nazwą Nikołajew (Николаев). W 1788 początek portu rzecznego i budowa pierwszych doków, potem port morski. Od 1802 stolica guberni. W XIX i XX wieku główna baza floty rosyjskiej, a potem radzieckiej na Morzu Czarnym.

Podczas okupacji hitlerowskiej, we wrześniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 7500 osób. 21 września 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali w Kalinówce i Woskriesieńsku. Sprawcami zbrodni było Sonderkommando 11a^[2].

Współczesny Mikołajów rozwinął się dzięki przemysłowi stoczniowemu. Początkowo był budowany jako stocznia. W XIX wieku Mikołajów był centrum przemysłu stoczniowego na Morzu Czarnym, a także centrum zarządzania Flotą Czarnomorską Imperium Rosyjskiego.

Od 1920 r. w Ukraińskiej SRR, od 1937 stolica obwodu. W latach 1941–1944 pod okupacją niemiecką.

Od 1991 r. należy do Ukrainy.

Do 1991 r. Mikołajów był najważniejszym ośrodkiem budowy nawodnych okrętów wojennych w Związku Radzieckim. Tu właśnie zbudowano wszystkie radzieckie lotniskowce. Znajdują się tam stocznie Czarnomorska (dawniej im. A. Marty) i Mikołajowska (dawniej im. 61 komunardów).

Od marca 2022 Miasto-bohater Ukrainy^[3].