Libido
Libido, potocznie popęd seksualny – ogół popędu seksualnego lub pożądania aktywności seksualnych danej osoby. Synonimami „libido” są pożądanie seksualne, pociąg seksualny i żądza[1]. Pożądanie seksualne można również zdefiniować jako stan motywacji i zainteresowania „obiektami seksualnymi lub czynnościami seksualnymi lub też jako pragnienie lub dążenie do poszukiwania obiektów seksualnych lub angażowania się w czynności seksualne”[2].
Na libido mają wpływ czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne. Pod względem biologicznym, hormony płciowe i związane z nimi neuroprzekaźniki, które działają na jądro półleżące (głównie testosteron i dopamina, odpowiednio) regulują libido u ludzi[3]. W raporcie z 2001 r. ustalono, że przeciętnie mężczyźni mają większe potrzeby seksualne niż kobiety[4].
Perspektywy psychologiczne
edytujPsychoanaliza
edytujPojęcie to wprowadził Zygmunt Freud[5], który rozumiał libido jako formę energii, za której pośrednictwem popędy życia spełniają swoje funkcje. Freud uważał, że libido (eros) to energia życiowa, energia seksualna, która występuje w sprzeczności z tanatos – energią wywołującą wszelkie procesy destrukcyjne. Sprzeczność między libido a tanatos miała według niego powodować wewnętrzny konflikt: jeżeli zaspokojone zostanie libido – superego sprawia, że odzywają się wyrzuty sumienia; proces ten ma uruchamiać mechanizm obronny w postaci sublimacji popędu seksualnego i zamiany go na społecznie akceptowane formy[6].
Psychologia analityczna
edytujZ szerszym rozumieniem kategorii libido spotkać się można w koncepcji Carla Gustava Junga, w której libido jest rozumiane jako energia psychiczna w ogóle[7]. Jungowskie libido zwrócone jest bądź na zewnątrz (libido ekstrawertyczne), bądź do wewnątrz (libido introwertyczne). Oba mechanizmy, introwersja-ekstrawersja, są naturalne i występują u każdego człowieka. Ekstrawertyczna postawa świadoma uzupełniana jest przez introwertyczną postawę nieświadomą i vice versa. Nieświadoma część libido (introwersja w przypadku ekstrawersji; ekstrawersja w przypadku introwersji) tworzy cień personalny[potrzebny przypis].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ I.P. Spector, M.P. Carey, L. Steinberg, The sexual desire inventory: development, factor structure, and evidence of reliability, „Journal of Sex & Marital Therapy”, 22 (3), 1996, s. 175–190, DOI: 10.1080/00926239608414655, ISSN 0092-623X, PMID: 8880651 [dostęp 2019-10-19].
- ↑ Pamela C. Regan, Leah Atkins, SEX DIFFERENCES AND SIMILARITIES IN FREQUENCY AND INTENSITY OF SEXUAL DESIRE [online], www.ingentaconnect.com, 2006 [dostęp 2019-10-19] (ang.).
- ↑ Helen E. Fisher, Arthur Aron, Lucy L. Brown, Romantic love: a mammalian brain system for mate choice, „Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B. Biological Sciences”, 361 (1476), 2006, s. 2173–2186, DOI: 10.1098/rstb.2006.1938, ISSN 0962-8436, PMID: 17118931, PMCID: PMC1764845 [dostęp 2019-10-19].
- ↑ Roy F. Baumeister, Kathleen R. Catanese, Kathleen D. Vohs, Is There a Gender Difference in Strength of Sex Drive? Theoretical Views, Conceptual Distinctions, and a Review of Relevant Evidence, „Personality and Social Psychology Review”, 5 (3), 2001, s. 242–273, DOI: 10.1207/s15327957pspr0503_5, ISSN 1088-8683 [dostęp 2019-10-19] (ang.).
- ↑ Marshall Cavendish Corporation., Sex and society., New York: Marshall Cavendish, 2010, ISBN 978-0-7614-7905-5, OCLC 312443631 [dostęp 2019-10-19].
- ↑ Dwanaście zasad psychologii Junga [online], psychologia.edu.pl [dostęp 2024-02-01].
- ↑ Libido – Jungian definition [online], frithluton.com [dostęp 2019-10-19].