Konwertorowanie
Konwertorowanie (świeżenie) – technologia usuwania niepożądanych domieszek z ciekłego metalu poprzez ich selektywne utlenianie.
Konwertorowanie można stosować w przypadku, gdy produkty utleniania tworzą fazę gazową a składniki stopu znacznie różnią się wartościami powinowactwa chemicznego do tlenu. Najczęściej stosowane jest przy otrzymywaniu stali oraz miedzi.
Konwertorowanie miedzi
edytujW przypadku miedzi materiałem wsadowym jest kamień miedziowy. Najbardziej rozpowszechnione jest dwustopniowe konwertorowanie kamienia miedziowego. W pierwszej fazie utlenione zostaje żelazo i siarka. W następnym etapie utleniany jest siarczek miedzi. Podczas procesu ulatniają się inne metale, głównie cynk i ołów; po kondensacji ich pyły są wychwytywane przez filtry. Produktem jest miedź konwertorowa o czystości 98–99,2%, żużel zawierający związki żelaza, a także pył zawierający krzemionkę i miedź. Główne zanieczyszczenia miedzi konwertorowej to siarka, żelazo, tlen, nikiel, antymon i bizmut. W celu dalszego jej oczyszczania prowadzona jest rafinacja ogniowa, a następnie elektrorafinacja[1].
Konwertorowanie żelaza
edytujPrzy konwertorowaniu surówki hutniczej utleniany jest węgiel. Pierwszym przemysłowym konwertorem do produkcji stali była gruszka Bessemera, którą uruchomił w roku 1856 Henry Bessemer.
Konwertory Bessemera wyłożone są krzemionkową masą ogniotrwałą i stosuje się je do przerobu surówki żelaza zawierającej małe ilości fosforu. Krzemionka ma charakter kwasowy i nie wiąże P
2O
5 powstającego podczas konwertowania. W efekcie tlenek ten redukowany jest przez żelazo ponownie do fosforu, który z żelazem tworzy stop[2].
Surówka zawierająca większe ilości fosforu przerabiana jest w konwertorach Thomasa, opracowanych w 1872 roku przez Sidneya Thomasa i Percy'ego Gilchrista. Wyłożone są one masą o charakterze zasadowym, o dużej zawartości CaO i MgO, która reaguje z P
2O
5. Powstające fosforany dają tomasynę, wykorzystywaną jako nawóz mineralny[2].
Zobacz też
edytuj- konwersja – proces technologiczny mający na celu zmianę właściwości materiałów w wyniku reakcji chemicznych
Przypisy
edytuj- ↑ Paweł Rokicki: Metalurgia miedzi. Politechnika Rzeszowska. [dostęp 2017-06-18].
- ↑ a b Adam Bielański: Podstawy chemii nieorganicznej. Wyd. 5. T. 2. Warszawa: PWN, 2002, s. 921. ISBN 83-01-13654-5.