Jan Szydlak
Jan Marian Szydlak (ur. 24 listopada 1925 w Siemianowicach Śląskich, zm. 13 września 1997[1]) – polski działacz komunistyczny, z zawodu ślusarz; członek Biura Politycznego KC PZPR (1970–1980), poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji (1961–1980), w latach 1976–1980 wiceprezes Rady Ministrów.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 listopada 1925 |
|---|---|
| Data śmierci |
13 września 1997 |
| Wiceprezes Rady Ministrów | |
| Okres |
od 2 grudnia 1976 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
              Odebrane: 
| |
Życiorys
edytujSyn Władysława (1901–1959) i Gertrudy (1891–1966). Urodził się jako Jan Teobald, nosił to nazwisko do 1948[2]. Z zawodu ślusarz. W latach 1940–1941 na robotach przymusowych w Niemczech, następnie do 1943 pomocnik ślusarza, a do 1945 robotnik w Hucie Florian w Świętochłowicach. Po wojnie wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i Związku Walki Młodych. Należał do egzekutywy komitetu miejskiego PPR w Siemianowicach Śląskich oraz komitetów wojewódzkich w Katowicach i Kielcach, od 1954 do 1957 sekretarz zarządu głównego Związku Młodzieży Polskiej w Warszawie. Od 1948 w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w 1951 ukończył Szkołę Partyjną przy KC PZPR. Był członkiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Szczecinie (1949–1950), następnie kierownikiem (1951–1952) Wydziału Propagandy i sekretarzem propagandy (1952–1954) KW w Katowicach. Od 1957 do 1960 sekretarz KW w Katowicach, a od 1960 do 1968 I sekretarz KW w Poznaniu.
W latach 1954–1964 zastępca członka, a w latach 1964–1980 członek Komitetu Centralnego PZPR. Od 1968 do 1970 zastępca członka Biura Politycznego KC, a następnie od 1970 do 1980 członek Biura Politycznego KC PZPR. W latach 1968–1977 sekretarz KC PZPR.
Jeden z najbliższych współpracowników Edwarda Gierka. Poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji. W 1974 wybrany na przewodniczącego Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (do 1980)[3]. W latach 1970–1981 członek prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. W latach 1976–1980 wiceprezes Rady Ministrów. Od 18 lutego 1980 do 26 sierpnia 1980 pełnił funkcję przewodniczącego Centralnej Rady Związków Zawodowych.
6 października 1980 VI Plenum KC PZPR odwołało go ze składu Komitetu Centralnego za błędy w polityce gospodarczej i popieranie woluntaryzmu w tej dziedzinie, 15 lipca 1981 wykluczony z partii przez IX Zjazd PZPR. W lipcu 1981 został pozbawiony przez Radę Państwa PRL Orderu Budowniczych Polski Ludowej. W czasie stanu wojennego został internowany wraz grupą byłych czołowych działaczy PZPR (od grudnia 1981 do grudnia 1982).
Pochowany na cmentarzu przy ul. Michałkowickiej w Siemianowicach Śląskich wraz z żoną Marią Szydlak (1926–2012) i ojcem[1].
Odznaczenia
edytuj- Order Budowniczych Polski Ludowej (1975, pozbawiony orderu w lipcu 1981)[4]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie (1997)[5]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[6]
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)[7]
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)[8]
- Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1974)[9]
- Medal „Zasłużony Działacz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej” (1989)[10]
- Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” (ZSRR, 1969)[11]
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1975)[12]
- Honorowa Odznaka Związku Radzieckich Towarzystw Przyjaźni i Łączności Kulturalnej z Zagranicą (ZSRR, 1978)[13]
- Medal 90-lecia urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1972)[14]
- Medal 50-lecia Komunistycznej Partii Czechosłowacji (Czechosłowacja, 1971)[15]
Przypisy
edytuj- ↑ a b Informacje w serwisie Grobonet.
- ↑ Sobór-Świderska 2014 ↓, s. 541.
- ↑ ks. Dominik Zamiatała: Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, w: Encyklopedia Białych Plam, t. XVII, Radom 2006, s. 179.
- ↑ Stefan Oberleitner: Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 19.
- ↑ M.P. z 1997 r. nr 52, poz. 488.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450.
- ↑ Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.
- ↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej miasta Łodzi, nr 14, 20 grudnia 1974, s. 2.
- ↑ „Przyjaźń”, listopad 1989, s. 5.
- ↑ Euzebiusz Basiński: Polska-ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944–1971, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1973, s. 392.
- ↑ Medale radzieckie dla polskich przywódców, „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 9–11 maja 1975, s. 1.
- ↑ Delegacja TPR-P zwiedziła Centrum Zdrowia Dziecka, „Trybuna Robotnicza”, nr 15, 19 stycznia 1978, s. 1.
- ↑ Medale Georgi Dymitrowa dla członków kierownictwa PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 266, 8 listopada 1972, s. 1.
- ↑ Medale 50-lecia KPCz dla kierowniczych działaczy PZPR, „Trybuna Robotnicza”, nr 174, 24–25 lipca 1971, s. 2.
Bibliografia
edytuj- Anna Sobór-Świderska: Szydlak Jan Marian. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 49. Warszawa – Kraków: Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla, 2014, s. 541–543. ISBN 978-83-63352-26-4.
- Bogdan Snoch: Górnośląski Leksykon Biograficzny. Suplement do wydania drugiego. Katowice: Muzeum Śląskie, 2006, s. 112. ISBN 83-60353-11-5.
- Informacje w BIP IPN.
- Tadeusz Mołdawa: Ludzie władzy 1944–1991. Warszawa: PWN, 1991, s. 430.
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.