Józef Trenkwald
Józef Piotr Trenkwald (ur. 14 sierpnia 1897 w Wiedniu, zm. 19 listopada 1956 w Londynie) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, medalista olimpijski w jeździectwie.
major kawalerii | |
Pełne imię i nazwisko |
Józef Piotr Trenkwald |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 sierpnia 1897 |
Data i miejsce śmierci |
19 listopada 1956 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
Pułk Ułanów Nr 1 |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Zawody konne w 6 Pułku Artylerii Ciężkiej we Lwowie – mjr Józef Trenkwald na koniu „Czar”; kwiecień 1936 | |||||||
Data i miejsce urodzenia | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Data śmierci | |||||||
Dorobek medalowy | |||||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 14 sierpnia 1897[1] w Wiedniu, w rodzinie Roberta von Trenkwalda, pułkownika c. i k. Armii, i Herminy Fellner von Feldegg[2][3]. W 1915 został żołnierzem c. i k. Armii. Ukończył Wyższą Wojskową Szkołę Realną w Wiener Neustradt i Szkołę Oficerów Rezerwowych (jazdy) w Holisc, jako chorąży otrzymując stopień podporucznika w Galicyjskim Pułku Ułanów Nr 1 w 1917[4].
Po zakończeniu I wojny światowej i po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. W 1918 zgłosił się wówczas do sformowanego polskiego 8 pułku ułanów[2][1]. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej jako dowódca plutonu i dowódca szwadronu. Za swoje czyny wojenne otrzymał Order Virtuti Militari[1][5]. Został awansowany do stopnia rotmistrza kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6]. W 1923 był oficerem 8 pułku ułanów[7]. Został awansowany do stopnia rotmistrza kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[8][9]. W 1924 był oficerem 1 pułku strzelców konnych[10]. Służył także w 1 Brygadzie KOP, 14 pułku ułanów, 5 pułku strzelców konnych. W 1928, jako oficer 8 pułku ułanów, był przydzielony do Szkoły Podoficerów Zawodowych Kawalerii[11]. Został awansowany do stopnia majora kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[12]. W 1932, jako oficer 8 pułku ułanów, był w kadrze Centrum Wyszkolenia Kawalerii[13]. W tej szkole pracował jako główny instruktor jazdy i dowódca kursów instruktorów jazdy.
Uprawiał jeździectwo, uczestniczył w międzynarodowych konkursach hippicznych[2]. Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich 1928 w Amsterdamie zdobył drużynowo brązowy medal we Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego startując na koniu „Lwi Pazur” (wraz z nim startowali płk. Karol Rómmel i rtm. Michał Woysym-Antoniewicz)[14][1]. W 1931 wygrał Puchar Narodów w Warszawie[1]. Zdobył także brązowy medal mistrzostw Polski w WKKW w 1931 i srebrny medal mistrzostw Polski w skokach (1933) i brązowy medal mistrzostw Polski w skokach (1937). Zajmował się przygotowaniami polskich ekip olimpijskich odpowiadając za dobór koni. Czuł się Polakiem[2]. Po upływie lat lepiej porozumiewał się w języku polskim niż w j. niemieckim[2].
Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 jako zastępca dowódcy 9 pułku strzelców konnych[1]. Po zaciekłym boju pod Kockiem (3–5 października) został wzięty przez Niemców do niewoli[1]. Był jeńcem Oflagu VII A Murnau[2][1]. Tam odmówił podpisania volkslisty i przyjęcia obywatelstwa niemieckiego[2][1][15]. Podczas pobytu w obozie odwiedził go ojciec, który po anschlussie Austrii z 1938 został powołany do służby czynnej w Wehrmachcie[2][1]. Pozostał w obozie do jego oswobodzenia[2]. Po wyzwoleniu przebywał we Włoszech, gdzie służył w szeregach Pułku 6 Pancernego „Dzieci Lwowskich”.
Po wojnie pozostał na emigracji. W Anglii zajmował się szkoleniem tamtejszych jeźdźców. Zmarł w Londynie 19 listopada 1956. Został pochowany na Cmentarzu Brompton w Londynie. Pośmiertnie awansowany do stopnia podpułkownika.
Od 1929 jego żoną była Maria Jadwiga (1900–1935), córka adwokata tarnowskiego, Mieczysława Gałeckiego h. Junosza, rozwiedziona z oficerem kawalerii, Henrykiem Jakubowskim[16]. W Wojsku Polskim służył także Franciszek Trenkwald, rotmistrz kawalerii (ur. 1895)[17][18][19].
W 2016 zwrócono do Polski pamiątki po majorze Trenkwaldzie[20].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[21]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[22][10]
- Srebrny Krzyż Zasługi (29 lutego 1924)[23][24]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j Jarosław Szarek: Polacy z wyboru. naszdziennik.pl, 2012-09-08. [dostęp 2016-12-03].
- ↑ a b c d e f g h i Stefan Majchrowski: Za drutami Murnau. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, s. 42–43.
- ↑ Robert von Trenkwald geb. 24 Mai 1866 Wien gest. Stammreihen.de [online], www.stammreihen.de [dostęp 2018-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-01] .
- ↑ Kronika. Mianowania w c. i k. armii. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 62 z 17 marca 1917.
- ↑ Informację o odznaczeniu podał PKOl i Jarosław Szarek. Roczniki Oficerskie nie wskazały na odznaczenie VM.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 680.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 616, 682.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 605.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 348.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 583.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 331.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 146.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 812.
- ↑ Adam Obrubański: Sport. W: Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga pamiątkowa 1918–1928. Kraków / Warszawa: 1928, s. 850.
- ↑ Jacek Hołub: Niemieccy towarzysze broni. wyborcza.pl, 2010-09-04. [dostęp 2016-12-03].
- ↑ Gałecki Mieczysław (1855–1914). W: Antoni Sypek: Cmentarz Stary w Tarnowie. Przewodnik. T. II. Tarnów: 1994, s. 12–13. ISBN 83-901529-4-0.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 664, 680.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 591, 602.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 908.
- ↑ Pamiątki po majorze Józefie Trenkwaldzie i inne eksponaty wróciły do Polski. polskieradio.pl, 2016-08-04. [dostęp 2016-12-03].
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 615.
- ↑ M.P. z 1924 r. nr 60, poz. 169 „za ofiarną służbę w wypełnianiu żołnierskiego obowiązku” - jako por. Józef Tränkwald.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 9 kwietnia 1924 roku, s. 197.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Polski Komitet Olimpijski: Józef Trenkwald – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-29)]. (pol.).