Izabela Trojanowska

Urodziła się w Olsztynie^[6]. Jest córką Zofii z domu Barcz i Maksymiliana Schützów^[7][8], którzy pobrali się w 1952^[9]. Ma dwóch braci: starszego Maksymiliana (ur. 1953) i młodszego Romana (ur. 1957)^[10]. Jej wujem był Henryk Strzelecki^[11]. Pochodzi z rodziny o muzycznych tradycjach: matka śpiewała i grała na gitarze, a ojciec grał na skrzypcach^[12][13]. Była wychowywana w duchu katolickim, a w młodości chciała wstąpić do zakonu^[14][15].

W dzieciństwie śpiewała piosenki Sławy Przybylskiej i Anny German^[16]. Uczęszczała na zajęcia rytmiki i tańca organizowane w Klubie Oficerskim w Olsztynie^[9], a także śpiewała na szkolnych akademiach i recytowała wiersze^[17]. Kiedy miała 10 lat, zaczęła śpiewać w chórze katedralnym^[18]. Będąc w szkole podstawowej, wystąpiła z piosenkami „Powrócisz tu” Ireny Santor i „Gdybyś kochał, hej” zespołu Breakout w międzykoszarowym festiwalu piosenki żołnierskiej w Olsztynie^[17]. Śpiewała w zespołach „Tęcza”^[19] i „Binamol”^[10].

W maju 1971 za wykonanie utworów „Jeszcze uboga, a już łaską tknięta” i „Za polami krzyż u wsi” na Festiwalu Pieśni Sakralnej Sacrosong w Chorzowie zdobyła nagrodę im. Maksymiliana Kolbego, którą wręczył jej kardynał Karol Wojtyła^[20][21]. W czerwcu za wykonanie utworów „Niebieski len” Raimondsa Paulsa i „Śnił mi się sen” Arno Babadżaniana otrzymała nagrodę Związku Kompozytorów Radzieckich na VII Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze^[22] i wystąpiła z piosenką Babadżaniana w koncercie laureatów^[23]. Dzięki wygranej zakwalifikowała się bez eliminacji do konkursu „Debiutów” podczas 9. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu^[20], na którym zaśpiewała piosenkę „O czym marzą zakochani” i zdobyła nagrodę za debiut^[24][25]. Po sukcesie na festiwalu Andrzej Rosiewicz zaproponował jej nagranie dwóch utworów – „Który mnie wybierze” i „Nie mam woli do zamęścia”, którą zaprezentowała z zespołem Hagaw na Telewizyjnej Giełdzie Piosenki^[19]. Za udział w programie została dyscyplinarnie wyrzucona z liceum^[19], po czym przeprowadziła się do Warszawy, gdzie uczyła się w liceum im. Narcyzy Żmichowskiej^[11] i występowała w zespole Sił Powietrznych Granica^[26].

Rozczarowana nieprzychylną prasą po festiwalu w Opolu, m.in. ostrą recenzją Lucjana Kydryńskiego w „Przekroju”, zawiesiła działalność estradową^[27][28]. Podczas prób do występu na festiwalu została dostrzeżona przez Andrzeja Wajdę, który zaproponował jej udział w castingach do ekranizacji Wesela; wzięła udział w zdjęciach próbnych, jednak ostatecznie rolę Panny Młodej powierzono Ewie Ziętek^[29]. Ponadto wygrała casting do roli w filmie Szerokiej drogi, kochanie, jednak wycofała się z projektu, odmówiwszy zagrania w scenie nago^[30]. Zainspirowana poznanym na zdjęciach próbnych do Wesela Danielem Olbrychskim i jego umiejętnością interpretacji wierszy, wzięła udział w przesłuchaniach do Studium Wokalno-Aktorskiego Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni^[30][19], gdzie studiowała w latach 1974–1978. W tym okresie wystąpiła w wystawianych przez gdyński teatr sztukach: Machiavelli, Fontanna z Neptunem, Poemat pedagogiczny, Promises, promises, Nasz człowiek w Hawanie i Zielony gil^[21][17], który był jej spektaklem dyplomowym^[31]. W okresie współpracy z teatrem wystąpiła z greckim zespołem Prometheus podczas kilku koncertów w NRD^[32].

Jako aktorka telewizyjna zadebiutowała rolą Teresy Sikorzanki w serialu Strachy (1979)^[33]. W trakcie prac przy serialu przyjęła propozycję dołączenia do zespołu Teatru Syrena^[19], z którym zagrała również w spektaklach: Wielki Dodek, Czołowe zdarzenie, Warto byś wpadł i Festiwal za 100 złotych^[17]. Uczęszczała też do klasy śpiewu operowego w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie^[34] i studiowała na Politechnice Warszawskiej^[19]. Wystąpiła w roli Kasi Kunickiej w kilku odcinkach serialu Kariera Nikodema Dyzmy (1980)^[30]. Niedługo później wznowiła karierę muzyczną i wystąpiła w kilku audycjach telewizyjnych: Komu jak komu, Liczy się tylko czas Ryszarda Poznakowskiego (Studio Gama), Zimowa dziewczyna (spektakl „Niemoralność Pani Dulskiej”) i Pokochaj mnie (program „Skansen” studia Gama)^[35]. Otrzymawszy angaż do teatru „Amhambra” w Pradze, zrezygnowała z występowania w Teatrze Syrena^[36].

W marcu 1980, za namową męża, zwróciła się do Romualda Lipki z prośbą o stworzenie rockowej aranżacji do utworu „Liczy się tylko czas”^[37]. Wkrótce podjęli stałą współpracę – Trojanowska nagrała piosenki, które skomponował dla niej Lipko piosenki do tekstów Andrzeja Mogielnickiego oraz w których nagraniach brała udział Budka Suflera^[28][38]. Ich pierwsza wspólna piosenka, „Tyle samo prawd ile kłamstw”, dotarła do pierwszego miejsca radiowej listy przebojów Studio Gama^[39]. Za utwór otrzymała nagrodę publiczności w programie Fonogama, poza tym wystąpiła z nim w koncercie „Od Opola do Opola” na 18. KFPP w Opolu. Podczas opolskiego festiwalu wystartowała także z utworem „Wszystko czego dziś chcę” w konkursie „Premier”, na którym została uhonorowana nagrodą za interpretację^[40][19], a także otrzymała tytuł Miss Obiektywu, co uwiecznione zostało w jednej z kronik filmowych w segmencie Miss obiektywu^[25]. Oba festiwalowe utwory wydała na singlu „Tyle samo prawd, ile kłamstw / Komu więcej, komu mniej”, który sprzedał się w ponad 120 tys. egzemplarzy, dzięki czemu zdobył status złotej płyty i stał się najlepiej sprzedającym się singlem wydanym przez wytwórnię Tonpress w 1980^[39]. Oba utwory ukazały się też na pierwszym minialbumie w dorobku Trojanowskiej, na którym umieściła także piosenki „Komu więcej, komu mniej” i „Tydzień łez”^[39]. W lipcu zawiązał się jej pierwszy oficjalny fanklub, który działał przy klubie „Rudy Kot”, zlokalizowanym niedaleko siedziby „Solidarności”^[41]; legitymację członkowską z numerem „1” posiada Lech Wałęsa^[19]. W sierpniu, reprezentując wytwórnię Tonpress z piosenką „Tyle samo prawd ile kłamstw”, zajęła drugie miejsce w międzynarodowym konkursie wytwórni płytowych na 4. Międzynarodowym Festiwalu Interwizji w Sopocie^[35]. Po występie na festiwalu nagrała anglojęzyczną wersję piosenki – „Open Up Your Eyes and Mind”^[39]. W ostatnich miesiącach 1979 nagrała z Budką Suflera recital telewizyjny pt. Lunapark^[17] i wystąpiła z piosenką „Sobie na złość” w czechosłowackim programie Televariete. W latach 1980–1982 trzykrotnie zwyciężyła w plebiscycie „Kuriera Polskiego”^[42]. W lutym 1981 wszystkie osiem dotychczas opublikowanych nagrań wydała na swoim debiutanckim albumie studyjnym pt. Iza, która choć została zamówiona w wówczas rekordowym nakładzie blisko 1 mln egzemplarzy, to z przyczyn technicznych trafiła do sprzedaży w nakładzie jedynie 40 tys. sztuk płyt winylowych i 20 tys. kaset magnetofonowych^[17][39]. Promujące ją single rozeszły się w nakładzie ponad 300 tys. sztuk^[17]. W kwietniu piosenkarka wydała drugi minialbum, na którym umieściła utwory: „Jestem twoim grzechem”, „Sobie na złość”, „Nic za nic” i „Pytanie o siebie”^[43].

Po zakończeniu współpracy z Budką Suflera w lutym 1981 rozpoczęła współpracę z wrocławskim zespołem Stalowy Bagaż, z którym zadebiutowała na scenie w maju wystąpiła na festiwalu Rock Arena w Poznaniu^[17][44]. W czerwcu wystąpili na 19. KFPP w Opolu, na którym wykonali utwory „Na bohaterów popyt już minął” i „Pieśń o cegle”. Trojanowska drugą z festiwalowych piosenek zaśpiewała w stroju z ZSMP-owskim czerwonym krawatem, co wywołało spore kontrowersje w mediach^[17]. Po występie zarząd krakowskiego oddziału ZSMP wystosował protest przeciwko rzekomemu sprofanowaniu symbolu organizacji przez artystkę^[17]. Oba utwory trafiły na wspólną epkę Trojanowskiej i Budki Suflera, która rozeszła się w ponad 150 tys. egzemplarzy^[43], zapewniając im złotą płytę. W 1981 piosenkarka wcieliła się w postać Joanny Borewicz, byłej żony głównego bohatera w jednym odcinku serialu 07 zgłoś się^[45]; w 2013 została okrzyknięta „Miss Borewicz”, zwyciężając w plebiscycie czasopisma „Świat seriali” na najlepszą ekranową partnerkę Sławomira Borewicza (w tej roli Bronisław Cieślak)^[46]. W sierpniu 1981, po zagraniu kilkunastu koncertów zakończyła współpracę ze Stalowym Bagażem^[47]. Na przełomie października i listopada premierę miał spektakl Teatru Telewizji Kat czeka niecierpliwie, w którym zagrała Mayollę^[43]. Pod koniec roku rozpoczęła nagrania materiału na kolejny album studyjny pt. Układy, który wydała w 1982^[17]. Na płycie, promowanej m.in. poprzez przeboje „Karmazynowa noc”, „Brylanty” oraz „Obce dni”, zaprezentowała bardziej rockowe brzmienie niż na pierwszym albumie. W marcu otrzymała wyróżnienie na festiwalu Intertalent w Gottwaldowie, na którym zaśpiewała piosenkę „Nic za nic”^[48][49]. Również w 1982 wystąpiła w podwójnej roli sióstr-bliźniaczek, Olgi i Very Komarowskich, w filmie Sto jedenasty^[30] oraz nagrała z Tadeuszem Nalepą album pt. Pożegnalny cyrk, który zawierał utwory silnie krytykujące stan wojenny^[14], przez co Cenzura nie dopuściła do jego wydania^[17]. W tym okresie była z jednej strony atakowana przez „Solidarność” za pokazany w telewizji występ w Sali Kongresowej, a z drugiej strony szykanowana przez władzę za odmowę kolejnych występów^[17][14].

We wrześniu 1982 wyjechała do Holandii, gdzie zagrała kilka koncertów^[50][51]. Gdy odrzucono jej wniosek o przedłużenie paszportu i zakazano wjazdu do Polski, a dodatkowo bojkotowano jej twórczość w ogólnopolskich mediach, zdecydowała się z mężem na emigrację^[52][53]. Mieszkała w USA i Wielkiej Brytanii^[17]. W październiku 1983 premierę miał serial Blisko, coraz bliżej, w którym wystąpiła jako Hildegarda Belsche^[54]. W kwietniu 1985 wystąpiła z koncertami dla Polonii amerykańskiej w Chicago i Nowym Jorku^[55]. W 1987 osiadła z mężem w Berlinie Zachodnim, gdzie przez kilka lat prowadzili restaurację „Landhaus Dahlem”^[50][11][14].

Na początku lat 90. wróciła do Polski^[14]. W 1990 wystąpiła na festiwalu sopockim z utworami ze swojego pierwszego anglojęzycznego albumu, zatytułowanego po prostu Izabela Trojanowska^[56]. Płyta ukazała się w 1991 i była przeznaczona do sprzedaży na rynki zachodnie – najpierw trafiła na rynek brytyjski (została wydana nakładem niezależnej wytwórni Rondor Music), a w sierpniu 1992 trafiła na rynek amerykański i kanadyjski (pod zmienionym tytułem – Independence)^[55]. Wydawnictwo przeszło jednak bez echa, przynosząc umiarkowany hit „Independence Day”. W 1993 na rynku ukazał się jej album nagrany z Tadeuszem Nalepą pt. Pożegnalny cyrk, którego sprzedaż 11 lat wcześniej została zablokowana przez cenzurę^[17].

W 1994 zaśpiewała z Budką Suflera na ich jubileuszowej trasie koncertowej z okazji 20-lecia zespołu^[56]. W 1995 wystąpiła w koncercie z okazji jubileuszu 50-lecia Teatru Syrena^[55] oraz nawiązała współpracę artystyczną z Adamem Abramkiem i Pawłem Sotem, kompozytorami zespołu Bajm^[57]. W 1996 wydała nagrany z nimi album studyjny pt. Chcę inaczej^[55], który odniósł umiarkowany sukces, przynosząc jednak przeboje: „I stało się”, „Więcej niż życie” oraz „Nareszcie czuję”. We wrześniu 1997 zadebiutowała na antenie TVP1 w roli Moniki Ross-Nawrot w serialu Klan^[55]. W tym okresie przeprowadziła też wywiad z Joan Collins, który ukazał się na łamach czasopisma „Halo”^[19]. W listopadzie 1998 wystąpiła w duecie z Jerzym Jeszke w koncercie z okazji 40-lecia Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni^[55]. Kontynuowała współpracę z Budką Suflera i pracowała z Andrzejem Mogielnickim nad kolejnym albumem, który miał być utrzymany w stylu disco^[58]. Materiał nigdy nie ukazał się na rynku^[58].

 

W 2002 stworzyła z Moniką Natorą kolekcję ubrań „MonaIza”^[59]. W 2003 była jedną z bohaterek książki „Karuzela z madonnami, czyli 57 bardzo zakręconych kobiet”, w której ukazał się wywiad przeprowadzony z nią przez Tomasza Raczka^[60], a także wystąpiła z utworami „Tyle samo praw ile kłamstw” i „Wszystko, czego dziś chcę” podczas koncertu „40 na 40” w ramach 40. KFPP w Opolu^[55]. Od maja 2007 do końca 2008 występowała na koncertach z własnym zespołem^[55], następnie nawiązała współpracę koncertową z muzykami Mafii^[61]. W sierpniu 2009 wystąpiła z Budką Suflera na kilku koncertach z okazji 35-lecia zespołu, m.in. na festiwalu sopockim^[55]. W 2010 została ambasadorką reklamową producenta telefonów komórkowych myPhone^[62] i pojawiła się w roli garderobianej Hani w filmie Fenomen^[55]. W 2011 wzięła udział w nagraniu charytatywnej piosenki „Anioły niebios wstrzymajcie czas”, napisanej na potrzeby akcji organizowanej przez fundację Anny Dymnej „Mimo wszystko”^[63], a także wydała album pt. Życia zawsze mało^[64][65]. Od 2013 gra solowe koncerty po kraju^[55]. 31 grudnia 2013 wystąpiła w koncercie noworocznym „Disco sylwester z Dwójką” organizowanym przez TVP2 we Wrocławiu^[66][67]. W 2014 wystąpiła z Budką Suflera w serii koncertów z okazji 40-lecia istnienia zespołu oraz zagrała gościnnie Panią Higgins na premierze musicalu My Fair Lady w Sali Kongresowej w Warszawie^[55]. W latach 2015–2019 koncertowała z zespołem Romuald Lipko Band^[58].

 

18 listopada 2016 wydała swój siódmy album studyjny pt. Na skos^[68], nad którym współpracowała z Janem Borysewiczem^[69] i który zadebiutował na 49. miejscu polskiej listy przebojów^[70]. Album promowała teledyskiem do singla „Posłańcy wszystkich burz”^[71]. Na potrzeby promocji płyty zmieniła wizerunek, farbując włosy z blond na czarny^[50][72], za co w 2017 była nominowana do zdobycia Gwiazdy Plejady za metamorfozę roku^[73]. W grudniu premierę miał album Michała Kwiatkowskiego pt. Cicha noc/Douce nuit m.in. z kolędą „Dzisiaj w Betlejem” nagraną w duecie z Trojanowską^[58]. Rok 2016 zakończyłem występem w koncercie „Sylwester z Dwójką” organizowanym w Zakopanem^[74][75]. W sierpniu 2017 wystąpiła w koncercie „#iLove… Największe przeboje o miłości” na Top of the Top Sopot Festival 2017^[76], z kolei we wrześniu uczestniczyła w 54. KFPP w Opolu – 15 września była jedną z jurorem w konkursie „Debiutów”, 16 września wystartowała z utworem „Skos” w konkursie „Premier”, a 17 września zaśpiewała przeboje „Tyle samo prawd ile kłamstw” i „Wszystko czego dziś chcę” w koncercie muzyki tanecznej „After Party”^[77]. Również we wrześniu została uhonorowana odznaką „za zasługi dla województwa warmińsko-mazurskiego” podczas Forum Kultury w Olsztynie^[58]. W drugiej połowie 2018 wystąpiła z utworem „Tyle samo prawd ile kłamstw” na Top of the Top Sopot Festival 2018^[58] oraz poparła akcję Związku Producentów Audio-Video „Daj prawo kulturze”, mającą zachęcić polskich europosłów do poparcia dyrektywy ws. praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym^[78], a 31 grudnia wystąpiła w koncercie „Warszawa – stolica sylwestra 2018” organizowanym przez TVN^[79][80]. W 2019 pojawiła się epizodycznie w jednym z odcinków serialu Barwy szczęścia^[58], wzięła udział (z utworem „Wakacyjna miłość”) w konkursie „Premier” na 56. KFPP w Opolu^[81], wystąpiła w koncercie „Love Forever” na Top of the Top Sopot Festival 2019 i zaśpiewała z Budką Suflera na sześciu koncertach z okazji 45-lecia zespołu^[58].

W 2020 świętowała jubileusz 40-lecia pracy artystycznej^[17]. W drugiej połowie roku wydała teledysk do swojej interpretacji piosenki Tadeusza Nalepy „Dźwignij się, Grenado”^[58] oraz wzięła udział w kampanii reklamowej linii kosmetyków Bioliq produkowanych przez Aflofarm^[82]. Wystąpiła też na 57. KFPP w Opolu^[83], a w trakcie festiwalu odsłoniła gwiazdę w opolskiej Alei Gwiazd i otrzymała nagrodę od TVP1 za 40-lecie pracy artystycznej^[84][85]. W tym czasie ukazała się również jej książka biograficzna pt. „Trojanowska”, będąca wywiadem-rzeką Leszka Gnoińskiego z artystką^[86]. W styczniu 2021 emitowana była druga edycja programu TVP2 The Voice Senior, w której Trojanowska była trenerką^[87][88]. Wystąpiła podczas trasy TVP2 Lato, muzyka, zabawa. Wakacyjna trasa Dwójki^[89][90]. We wrześniu odebrała nagrodę jubileuszową TVP1 na 58. KFPP w Opolu^[91]. Obchodziła także jubileusz pracy zawodowej w jednym z odcinków teleturnieju TVP1 Jaka to melodia?^[92]. W czerwcu 2023 wystąpiła na jubileuszowym 60. KFPP w Opolu z utworem „Wszystko czego dziś chcę” podczas koncertu Ale to już było. Jest. I będzie!^[93]. W 2024 wydała pierwsze po ośmioletniej przerwie single, „Niebo nad Warszawą” i „Znów będziemy tańczyć”, a także wystąpiła na koncercie „Muzyka to coś, co nas łączy” na Top of the Top Sopot Festival 2024^[94].

 

Nagrywa utwory rockowe^[3] lub pop-rockowe^[95][96]. W utworach prezentowała treści feministyczne^[86]. Dziennikarz muzyczny Leszek Gnoiński w wywiadzie dla Onet.pl opisał Trojanowską jako „pierwszą wielką gwiazdę lat 80. wykraczającą daleko poza muzykę rockową”^[17].

W latach 80. stylizowała się na femme fatale^[86][97] – nosiła krótko ścięte włosy i postrzępioną grzywkę^[11][98], ponadto budziła sensację noszeniem ubrań inspirowanych nową falą^[98]. Wykreowany przez nią wizerunek wzbudzał liczne kontrowersje w prasie^[99]. Leszek Gnoiński w wywiadzie dla Onet.pl podkreślił, że Trojanowska „nie tylko wykreowała nowy sposób śpiewania, ale również przyczyniła się do zmian kulturowych, modowych i obyczajowych”^[17].

Ze względu na swój wizerunek uchodzi za ikonę polskiej społeczności LGBT^[100][101]. W postać Trojanowskiej wcielał się na scenie drag queen Sellin Dé Mellon^[102]. Ponadto wokalistkę imitowali Stefano Terrazzino i Jeremi Sikorski na potrzeby programu rozrywkowego Polsatu Twoja twarz brzmi znajomo^[103][104].

27 września 1979 poślubiła matematyka cybernetyka Marka Trojanowskiego^[105], z którym pozostaje w separacji^[106][107]. Mają córkę Roxanę (ur. 1991)^[108]. Mieszkała w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Polsce i Holandii. Obecnie mieszka w Berlinie i Warszawie^[49][13].

Pasjonuje się łowieniem ryb, od 2007 wielokrotnie startowała w Zawodach Wędkarskich Aktorów im. Mariana Łącza^{[109][110][111]}.

Cierpiała na depresję i chorobę alkoholową^[112].

• Iza (1981)
• Układy (1982)
• Izabela Trojanowska (1991)
• Pożegnalny cyrk (1993; z Tadeuszem Nalepą)
• Chcę inaczej (1996)
• Życia zawsze mało (2011)
• Na skos (2016)

Filmy i seriale

• 1979: Strachy jako Teresa Sikorzanka
• 1980: Kariera Nikodema Dyzmy jako Kasia, córka Kunickiego (odc. 2 i 4)
• 1981: 07 zgłoś się jako Joanna Borewicz, była żona porucznika (odc. 12)
• 1982: Blisko, coraz bliżej jako Hildegarda Belsche, córka majora (odc. 7 i 9)
• 1982: A száztizenegyes jako Olga Komarowska i Vera Komarowska
• 1983: Szkoda twoich łez jako Teresa Sikorzanka
• 1991: God khoroshego rebyonka jako Mama Rozalindy
• od 1997: Klan jako Monika Ross-Nawrot, córka Marii i Władysława Lubiczów
• 2010: Fenomen jako garderobiana Hania
• 2018: Juliusz jako gwiazda na pogrzebie ojca Juliusza

Przedstawienia teatralne

• Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej w Gdyni:
  • 1976: Promises, promises jako Fran Kubelik
  • 1977: Zielony Gil jako Dona Clara i Dona Inez
• Teatr telewizyjny:
  • 1980: Wielki Dodek
  • 1980: Carmilla jako Carmilla
  • 1981: Kat czeka niecierpliwie jako Mayola

Wykonanie piosenek

• 1982: Punkty za pochodzenie – „Jak Tobie płynie czas”
• 2001: Titanic – „Ciągle śniłam”
• 2015: Znam kogoś, kto cię szuka – „Jestem Twoim grzechem”
• 2018: Rojst – „Wszystko czego dziś chcę”

Programy telewizyjne

• 2021: The Voice Senior jako jurorka

• Izabela Trojanowska w bazie filmpolski.pl
• Izabela Trojanowska w bazie Archiwum Polskiego Rocka
• Leszek Gnoiński: Trojanowska. Kraków: Mando, 2020. ISBN 978-83-277-1682-8.
• Leszek Gnoiński, Jan Skaradziński: Encyklopedia Polskiego Rocka. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 423. ISBN 83-7129-570-7.
• Izabela Trojanowska in #1 Polish CD Store-Skok [online]  (pol.).
• Izabela Trojanowska [online], Filmweb  (pol.).
• Izabela Trojanowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
• Izabela Trojanowska w bazie IMDb (ang.)