Herb Rzeszowa
Herb Rzeszowa – jeden z symboli miejskich Rzeszowa, przedstawia srebrny krzyż kawalerski na błękitnym tle.
Herb Rzeszowa | |
Typ herbu | |
---|---|
Pierwsza wzmianka |
XV w. |
Ostatnie zmiany |
30 sierpnia 1990 r. |
Historia
edytujPierwsza miejska pieczęć pochodzi najprawdopodobniej z XV wieku, świadczy o tym między innymi gotycki kształt liter wokół krzyża o prostych ramionach. Na następnej, renesansowej pieczęci, krzyż nieznacznie zmieniono.
W końcu XVIII wieku, kiedy Rzeszów stał się bezpośrednią częścią imperium Habsburgów, cesarz Józef II wydał zarządzenie o uzupełnieniu lokalnych herbów nowo nabytych ziem. Po reformach herb miasta zmienił się znacznie. W centrum znalazła się kamienna skrzynia, która miała być miejscem przechowywania przywilejów nadanych miastu. Na jej froncie umieszczono stary herb miasta – krzyż kawalerski oraz po obu stronach girlandy. Na wieku leżała otwarta księga, symbolizująca oświatę, wykształcenie, i skrzyżowane miecze (symbol waleczności) oraz kaduceusz (według mitologii jest oznaką spokoju i dobrego handlu)[1].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Rada Miasta wystąpiła do ministra spraw wewnętrznych o zatwierdzenie zmian w herbie Rzeszowa. Miał to być srebrnobiały krzyż kawalerski na czerwonym polu (herb miał podkreślać barwy narodowe). Miał to być historyczny herb miasta. W 1936 zarząd Związku Legionistów Polskich czynił starania o włączenie Krzyża Niepodległości do herbu Rzeszowa[2]. Jednak ostatecznie władze miejskie nie dostały zatwierdzenia nowego herbu. Taka sytuacja trwała aż do 1939 roku. W okresie Polski Ludowej, wedle "stalinowskiej mody", herby miast były nieistotne i nie było żadnego prawa sankcjonującego ich istnienie. Nieoficjalnie Miejska Rada Narodowa w Rzeszowie ożywiła plan sprzed wojny i uchwaliła przywrócenie herbu sprzed czasu zaborów, tj. biały krzyż maltański na czerwonym polu. W latach 70. wśród znawców tematyki i historii Rzeszowa rozgorzał spór o historyczne tło herbu. Ostatecznie od roku 1975 tło herbu Rzeszowa jest niebieskie, a krzyż kawalerski ma kolor biały. Uchwałą z 30 sierpnia 1990 roku Rada Miasta Rzeszowa potwierdziła, że herbem miasta Rzeszowa jest srebrny krzyż kawalerski na niebieskim polu[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Uzasadnienie do uchwały Nr IV/18/90 Rady Miasta Rzeszowa z dnia 30 sierpnia 1990 r.
- ↑ O Krzyż Niepodległości dla Rzeszowa. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 68 z 22 marca 1936.
- ↑ Uchwała Nr IV/18/90 Rady Miasta Rzeszowa z dnia 30 sierpnia 1990 r. w sprawie ustanowienia herbu Miasta Rzeszowa