[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/

Granulit, Leptynitskała metamorficzna powstała na skutek przeobrażenia arkozy w warunkach metamorfizmu regionalnego. Zbudowana z drobnych ziarenek kwarcu, skaleni alkalicznych, granatów i ubogich w miki amfiboli[1]. Nazwa pochodzi od częstego wykształcenia granoblastycznego (F. Weiss, 1803). W literaturze fachowej granulit określany jest nieraz jako leptynit.

Granulit
Granulit-Leptynit

Skład mineralny

edytuj

Skalenie potasowe, plagioklazy, kwarc, pirop, almandyn, enstatyt, diopsyd, kyanit, silimanit, rutyl, ilmenit, korund, spinel, biotyt, hornblenda.

Cechy zewnętrzne

edytuj

Barwa biała, szara, różowawa. Przełam nierówny, ziarnisty. Foliacja słabo zaznaczona, podkreślona smugami wzbogaconymi w granaty, kyanit i biotyt. W odsłonięciach widoczna charakterystyczna podzielność kostkowa.

Budowa wewnętrzna

edytuj

Struktura granoblastyczna, granofelsowa (ziarnista), gnejsowa, porfiroblastyczna, tekstura zbita, kierunkowa lub bezładna.

Powstawanie

edytuj

W środowisku bezwodnym, w strefach głębokiego metamorfizmu (strefa kata) – facja granulitowa[2]. W wyniku przeobrażeń obojętnych skał magmowych głębinowych (dioryt, gabro), kwaśnych i zasadowych wylewnych skał magmowych oraz osadowych (arkoza, szarogłaz, mułowce, tufy i tufity).

Występowanie

edytuj

Granulity należą do skał rzadkich, pojawiają się tylko w niektórych rejonach Ziemi, szczególnie w obrębie starych kontynentalnych platform prekambryjskich, oraz w strefach korzeniowych łańcuchów górskich.

W Polsce: Zagórze Śląskie, Bystrzyca Górna (Góry Sowie), Stary Gierałtów (Masyw Śnieżnika), w krystalicznym podłożu Suwalszczyzny i Mazur (stwierdzone wierceniami).

W świecie: Kanada, Grenlandia, Afryka (RPA, Algieria, Uganda), Madagaskar, Australia, Antarktyda, Brazylia, Indie, Sri Lanka, Rosja (Półwysep Kola, Syberia), USA (kompleks Adirondack), Szkocja, Szwajcaria, Czechy (Masyw Czeski), Włochy (Novara).

Zastosowanie

edytuj
  • skała o znaczeniu naukowym
  • materiał okładzinowy

Przypisy

edytuj
  1. Słownik Encyklopedyczny Geologia. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].
  2. Poradni Górnika t.1. s. 232.

Bibliografia

edytuj
  • Praca zbiorowa, Poradnik Górnika, tom 1, Dział: II, Mineralogia i petrografia, Wyg. Śląsk, Katowice 1972,Nr bibliografii narodowej PB 1927/73, str.232

Linki zewnętrzne

edytuj