Graal (album)

Po dobrym przyjęciu się Teorii równoległych wszechświatów raper zapowiedział, że pracuje nad nowym materiałem, który ukaże się pod koniec 2012 roku, zaznaczając przy tym, że płyta będzie zupełnie inna. W połowie 2012 roku raper w wywiadach zaczął zaznaczać swoje nawrócenie na wiarę chrześcijańską i powiedział, że płyta będzie poświęcona jego osobistej relacji z Bogiem, oraz jego wieloletnich obserwacji świata. Sam raper skomentował to tak:

Pierwszym wydanym singlem był utwór „Hologram” nagrany razem z amerykańskim raperem, członkiem grupy Blackalicious, Gift of Gabem^[9]. Drugim singlem, do którego został nakręcony teledysk z fanami rapera, był „Skwer pod słońcem”. W międzyczasie raper wystąpił w programie Poziom 2.0, gdzie wykonał utwór „Kim jesteś?”. Po ukazaniu się programu w internecie wytwórnia była zmuszona wydać utwór jako trzeci singel. Do tej pory zostały zrealizowane jeszcze teledyski do utworów „Nieme kino”, „Graal” oraz „Zza grobu”.

18 grudnia 2012 roku, ukazała się limitowana wersja 300 kopii singla „Hologram”, wydanego na przezroczystym dwunastocalowym winylu, na którym znalazła się normalna wersja utworu, oraz remiks stworzony w stylu drum and bass^[10].

 

Okładka albumu została stworzona przez artystę o pseudonimie SewerX, oraz zaprezentowana 7 października 2012 roku na oficjalnym kanale Asfalt Records^[11]. Projekt graficzny przedstawia mgławicę Omega, oraz biały trójkąt wpisany w środek mgławicy. Na całym obrazie mgławicy rozpostarta jest siatka. Sam raper zapytany w wywiadzie opisuje album:

Napis Graal na płycie stylizowany jest na Gr44l, gdzie dwie czwórki są odniesieniem do Dziadów Adama Mickiewicza, gdzie liczba 44 została użyta w scenie Widzenie księdza Piotra. W środku płyty można również dostrzec symbol krzyża, który symbolizuje nawrócenie rapera na wiarę chrześcijańską.

Projekt okładki został dobrze przyjęty przez fanów jak i przez krytyków muzycznych. Muzyczny portal Barock.pl umieścił okładkę na liście najlepszych okładek w 2012 roku^[12].

Album uzyskał mieszane recenzje od wielu krytyków muzycznych^[3][4][7]. Większość recenzentów chwaliła album za połączenie elektronicznego brzmienia z klasycznym samplingiem, jednak płyta została dosyć mocno skrytykowana za warstwę tekstową. Dziennikarz Marek Fall z serwisu Onet.pl napisał: „Graal jest jednym z najodważniejszych i najambitniejszych projektów artystycznych w historii polskiego hip-hopu. Wizja kieleckiego rapera, Medium łączy Ewangelię, dziedzictwo polskiego romantyzmu, psychorap i ultrakonserwatywną publicystykę. Rozmach produkcji budzi podziw, ale Graal to często zaledwie rewers płyty Jezus Maria Peszek. Gdzie fanatyzm megalomanią pogania”.

Z kolei Marcin Flint piszący dla T-Mobile Music porównał Mediuma do Fisza oraz Magika, jednak podobnie jak Marek Fall bardzo krytycznie odniósł się tekstów zawartych na Graalu.

CD #1 - Półkula księżyca

CD #2 - Półkula słońca