Glikacja białek

Ten artykuł od 2011-10 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Glikacja białek – proces nieenzymatycznego przyłączania się heksoz, głównie glukozy, do wolnych grup aminowych białek. Jest fizjologicznym procesem determinującym ich starzenie. Nasila się w stanach hiperglikemii (stanie podwyższonego stężenia glukozy w płynach biologicznych – charakterystycznej cesze cukrzycy), przyspieszając wystąpienie powikłań, w postaci mikroangiopatii (retinopatii, nefropatii, polineuropatii) oraz makroangiopatii (miażdżyca naczyń tętniczych mózgu, serca, nerek i kończyn dolnych). Osłabia strukturę jednego z najważniejszych białek w organizmie – kolagenu^[1].

Proces ten, w odróżnieniu od glikozylacji, zachodzi bez udziału wysokoenergetycznych pośredników cukrowych i nie jest katalizowany przez glikozylotransferazy. Wysokie stężenie substratu (glukozy) sprawia, że łatwo wiąże się ona z grupami aminowymi różnych białek, w tym także hemoglobiną. Pomiar zawartości glikowanych białek we krwi (głównie hemoglobiny) jest wskaźnikiem diagnostycznym, przydatnym w ocenie wyrównania cukrzycy. Powstaje tzw. hemoglobina glikowana HbA_1c (6%–6,5% Hb całkowitej), która jest miarą poziomu glukozy w ciągu ostatnich 4-12 tygodni. Jest bardziej użyteczny niż pomiar zawartości glukozy we krwi, który odzwierciedla stan chwilowy, istniejący w momencie pobierania krwi. Zawartość glikowanych białek we krwi podlega wolniejszemu wahaniu niż stężenie wolnej glukozy i dlatego jest miernikiem długotrwałej glikemii.