[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/

Galaktion Alpaidze, gruz. გალაქტიონ ალფაიძე, ros. Галактио́н Елисе́евич Алпаи́дзе (ur. 25 października?/7 listopada 1916 w Kursebi, zm. 2 maja 2006 w Moskwie) – radziecki generał porucznik pochodzenia gruzińskiego, dowódca poligonu i kosmodromu Plesieck w latach 19631977, a wcześniej zastępca dowódcy poligonu i kosmodromu Kapustin Jar. Jego nazwiskiem oznaczono asteroidę (11824) Alpaidze.

Galaktion Alpaidze
გალაქტიონ ალფაიძე
Галактио́н Елисе́евич Алпаи́дзе
generał porucznik generał porucznik
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1916
Kursebi, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

2 maja 2006
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

1938–1975

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Armia Radziecka

Jednostki

36 Pułk Artylerii (53 Dywizja Piechoty, 7 Gwardyjska Armia),
972 Pułk Artylerii (113 Dywizja Piechoty, 57 Armia),
dywizja artylerii piechoty (Stalingrad),
dowódca poligonu i artylerii plot w okręgu wojskowym Kaukaz Północny,
4 Dywizja Artylerii

Stanowiska

z-ca dowódcy kosmodromu Kapustin Jar,
dowódca badań nad rakietami balistycznymi,
dowódca poligonu i kosmodromu Plesieck

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Późniejsza praca

z-ca dyr. i głównym konstruktorem w Moskiewskim Instytucie Inżynierii Cieplnej

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego Nagroda Stalinowska
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Aleksandra Newskiego (ZSRR) Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „50-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „60-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”

Dzieciństwo i młodość

edytuj

Alpaidze urodził się 7 listopada 1916 roku w rodzinie etnicznych gruzińskich chłopów we wsi Kursebi. W 1937, po siedmioletniej szkole, ukończył liceum przemysłowego w Kutaisi (technologia cieplna i energetyczna). Przez prawie dwa lata pracował jako elektryk w hydroelektrowni.

Kariera wojskowa

edytuj

II wojna światowa

edytuj

W 1938 wstąpił do Armii Czerwonej. W 1940 roku ukończył szkołę artylerii w Tbilisi. W czasie wybuchu wojny między hitlerowskimi Niemcami a Związkiem Radzieckim w czerwcu 1941, Alpaidze w randze majora był zastępcą dowódcy batalionu artylerii 36 pułku artylerii 43 Armii.

Między sierpniem a październikiem 1943 brał udział w działaniach obronnych nad rzeką Gum i w bitwie o Moskwę. W tym czasie wstąpił do WKP (b).

We wrześniu 1943 przejął dowództwo nad 36 pułkiem artylerii, który był już wtedy częścią 7 Gwardyjskiej Armii. Pułk brał udział w ciężkich bitwach przy przekraczaniu Dniepru, 1-8 października (bitwa o Dniepr). Następnie skierowano go na teren walk o Rumunię i do operacji wiedeńskiej. W marcu 1945 major Alpaidze wykazał się w trakcie ostatniej niemieckiej wielkiej ofensywy, operacji „Wiosenne Przebudzenie”. Świeżo mu przydzielony 972 Pułk Artylerii zniszczył 30 stanowisk ogniowych i liczne niemieckie czołgi, jednocześnie przygważdżając ogniem sześć niemieckich baterii artylerii. W ciągu jednego dnia, 11 marca, został ranny trzykrotnie, ale nadal dowodził podległymi jednostkami. Za odwagę i bohaterstwo został odznaczony orderem Bohatera Związku Radzieckiego i Orderem Lenina 28 kwietnia 1945.

Zimna wojna

edytuj

Po zakończeniu II wojny światowej Alpaidze służył nadal w Grupie Południe Radzieckich Sił Zbrojnych. Ukończył Akademię Wojskową im. Dzierżyńskiego w stopniu pułkownika, po czym przejął dowództwo nad dywizją artylerii piechoty stacjonującej pod Stalingradem.

Między 1946 a 1950 członek Rady Najwyższej ZSRR.

W latach 1953–1955 był dowódcą poligonu i artylerii przeciwlotniczej w okręgu wojskowym Północny Kaukaz. W latach 1957–1959 dowódcą 4 Dywizji Artylerii. W 1957 ukończył Generalską Szkołę Sztabową im. Woroszyłowa z awansem na generała majora.

Kosmonautyka

edytuj

W 1959 został mianowany zastępcą dowódcy poligonu rakietowego Kapustin Jar, przyszłego kosmodromu.

W 1962, w trakcie kryzysu kubańskiego dowodził zespołem mającym wybrać miejsce pod nową placówkę testującą technologie rakietowe. W efekcie został dowódcą tajnego ośrodka badań rakietowych i kosmicznych, odpowiedzialnym za rozwijanie systemów rakietowych i antyrakietowych. Kierował budową i powiększeniem kosmodromu w Plesiecku – największego radzieckiego poligonu rakietowego i najbardziej aktywnego centrum kosmicznego na świecie. W przypadku ataku jądrowego, Plesieck miał być pierwszą jednostką uderzeniową lub kontratakującą, był przez to w ciągłym stanie podwyższonej gotowości bojowej. Rakiety pod dowództwem generała Alpaidzego celowały w takie miasta jak Waszyngton, Nowy Jork, Los Angeles czy Chicago.

Do odejścia na emeryturę w 1975, jako kierownik miejscowego państwowego centrum badań naukowych, nadzorował start około 700 rakiet bojowych i kosmicznych.

Poza wojskiem

edytuj

Od 1975 do 1992 Alpaidze był zastępcą dyrektora i głównym konstruktorem w Moskiewskim Instytucie Inżynierii Cieplnej.

Zmarł w 2006 roku i został pochowany na cmentarzu Tojekurowskim w Moskwie.

Odznaczenia i nagrody

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj