Fritz Sauckel
Ernst Fritz (Friedrich) Christoph Sauckel (ur. 27 października 1894 w Haßfurt, zm. 16 października 1946 w Norymberdze skazany na karę śmierci przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze ) – niemiecki zbrodniarz wojenny, był pełnomocnikiem do spraw zatrudnienia (w tym przypadku pracowników przymusowych) od 21 marca 1942 do końca II wojny światowej oraz SS-Obergruppenführerem.
 Fritz Sauckel w 1937 | |
 SS-Obergruppenführer
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1934–1945 |
| Formacja | |
| Stanowiska |
Generalbevollmächtigter für den Arbeitseinsatz |
| Odznaczenia | |
 | |
Życiorys
edytujUrodził się w Haßfurt-am-Main koło Bambergu. Był dzieckiem listonosza i krawcowej, uczęszczał do gimnazjum w Schweinfurcie, ale z powodu choroby matki zakończył naukę wcześnie. Kiedy miał 15 lat dołączył do floty handlowej Norwegii i Szwecji. Podróżował po świecie; kiedy wybuchła I wojna światowa był akurat w drodze do Australii. Został internowany i trafił do Francji, gdzie na pięć lat trafił do obozu w okolicy Brestu[1][2][3].
Po powrocie do Niemiec znalazł pracę jako ślusarz i producent narzędzi w fabryce w Schweinfurcie. Studiował inżynierię w Ilmenau od 1922 do 1923. W 1923 wstąpił do NSDAP (otrzymał numer 1395), również w tym samym roku ożenił się. Sauckel został mianowany gauleiterem Turyngii 28 września 1927 i pełnił tę funkcję do końca rządów nazistów w Niemczech[4]. 6 lat później został namiestnikiem Rzeszy w tym kraju. W 1937 otrzymał honorowy stopień Obergruppenführera (generała) w SA i SS[1][2][5].
W czasie II wojny światowej zajmował się sprawami zatrudnienia i od 21 marca 1942 stał się jedną z centralnych postaci III Rzeszy, kiedy objął urząd „Generalnego Pełnomocnika do spraw wykorzystania siły roboczej” (Generalbevollmächtigter für den Arbeitseinsatz) – głównie za sprawą rekomendacji przez Martina Bormanna u Hitlera[6]. Jego zadaniem było kontrolowanie napływu i zatrudnienia robotników przymusowych (głównie ze wschodu) w Niemczech, oraz na terenach zajętych przez Wehrmacht[1][2][7].
Stanął przed Trybunałem w Norymberdze; został uznany za winnego. Zarzucono mu zbrodnie przeciw ludzkości. Ponadto jako gauleiter Turyngii posiadał najwyższą władzę polityczną i cywilną w tym okręgu, a co za tym idzie, był bezpośrednio odpowiedzialny za deportację do obozów koncentracyjnych ludności żydowskiej, zamieszkującej tamte tereny. Został powieszony w 1946[1][2]. Jego ostatnie słowa to: Ich sterbe unschuldig, mein Urteil ist ungerecht. Gott beschütze Deutschland! („Umieram niewinny, mój wyrok jest niesprawiedliwy. Boże chroń Niemcy!”)[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Sauckel, Fritz. www.deutsche-biographie.de. [dostęp 2024-11-30]. (niem.).
- ↑ a b c d Fritz Sauckel. www.erfurt-web.de. [dostęp 2024-11-30]. (niem.).
- ↑ Miller i Schulz 2021 ↓, s. 11–12.
- ↑ Miller i Schulz 2021 ↓, s. 14–15.
- ↑ Klee 2011 ↓, s. 520.
- ↑ Höffkes 1986 ↓, s. 282.
- ↑ Miller i Schulz 2021 ↓, s. 44.
- ↑ Kern 1963 ↓, s. 264.
Bibliografia
edytuj- Karl Höffkes: Hitlers Politische Generale. Die Gauleiter des Dritten Reiches: ein biographisches Nachschlagewerk. Tübingen: Grabert-Verlag, 1986. ISBN 3-87847-163-7. (niem.).
- Erich Kern: Deutschland im Abgrund: das falsche Gericht. 1963. (niem.).
- Ernst Klee: Das Personen Lexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945?. Koblenz: Edition Kramer, 2011. ISBN 978-398114834-3. (niem.).
- Michael D. Miller, Andreas Schulz: Gauleiter: The Regional Leaders of the Nazi Party and their Deputies, 1925-1945. T. Vol. 3. San Jose, Calif.: Fonthill Media, 2021. ISBN 978-1-781-55826-3. (ang.).