Dom handlowy Haase & Co. w Poznaniu
Dom handlowy Haase & Co. (według niektórych źródeł Hasse) – położony w centrum Poznania dawny konfekcyjny dom handlowy spółki Haase, której właścicielem był Gustav Haase (współwłaściciel okazałej kamienicy Haase i Wagnera). Zlokalizowany przy Placu Wolności 4, w bezpośrednim sąsiedztwie modernistycznego gmachu Oddziału 1 PKO BP.
 nr rej. A-434 z 19.04.1994[1]
| |
 Budynek Hasse – po prawej, obok gmach PKO BP | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Poznań |
| Adres | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
1908 |
| Ukończenie budowy |
31 marca 1909 |
| Ważniejsze przebudowy |
1990-1992 (remont kapitalny) |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′27,65″N 16°55′38,32″E/52,407681 16,927311
| |
Historia
edytujBudynek zaprojektował w 1908 architekt z Berlina – Hermann Röhde (autor Szpitala im. Raszei). Dom handlowy uroczyście otwarto 31 marca 1909 (wcześniej sklepy firmy mieściły się przy ul. Nowej 3 – obecnie Paderewskiego). Bogato zdobiona elewacja posiada cechy eklektyczne – łączy w sobie elementy secesyjne, jak i barokowe. Umieszczono na niej liczne płaskorzeźby, odnoszące się do handlu, zwłaszcza tkaninami. Są więc figury dziecięce z atrybutami tekstylnymi, jak również postać Merkurego. Marcin Libicki nazywa ten styl neobarokiem berlińskim (styl wilhelmiński). Porównuje stylowo obiekt do pobliskich: Bazaru i gmachu PTPN.
Budynek przeznaczony był do celów handlowych w parterze i na 1. piętrze. Wyżej znajdowały się apartamenty. Sprzedawano tu przede wszystkim: materiały na ubrania, jedwabie, artykuły dla mężczyzn i bieliznę (parter), konfekcję damską (duży salon na piętrze) i nowości konfekcyjne (przeszklony, wolnostojący pawilon). W czasie trwania Wystawy Wschodnioniemieckiej firma miała własne stanowisko w głównej hali. Prezentowano tam wyroby na miarę, podłóg paryskich i wiedeńskich modeli.
W czasach PRL funkcjonowały na parterze popularne delikatesy, w których można było okresowo nabywać mniej dostępne artykuły spożywcze. Obecnie całość pełni funkcję bankowo-biurową, po kapitalnym remoncie przeprowadzonym przez Bank Handlowy w latach 1990–1992. Zachowała się m.in. oryginalna balustrada w klatce schodowej. W 1993 Bankowi Handlowemu przyznano nagrodę w konkursie dla najlepszego użytkownika obiektu zabytkowego za przystosowanie do pełnienia funkcji bankowych z zachowaniem zabytkowego układu przestrzennego i wystroju architektonicznego oraz sztukatorskiego[2].
W pobliżu znajduje się zabytkowy neobarokowy gmach Banku Włościańskiego oraz inny były dom handlowy – Dom Brandtów.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ Stefan Nyka, Konkurs dla najlepszego użytkownika obiektu zabytkowego, w: Kronika Wielkopolski, nr 1/1994, s. 170, ISSN 0137-3102
Bibliografia
edytuj- Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
- Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 319, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.
- Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2004, s.42, ISBN 83-89525-07-0
- Marcin Libicki, Poznań – przewodnik, Piotr Libicki (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Gazeta Handlowa, 1997, s. 309, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402.
- Waldemar Karolczak, Paletoty i jupki czyli oferta handlowa poznańskich magazynów konfekcyjnych w latach 1900–1914, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/2002, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, ss.184-185, ISSN 0137-3552