Commonwealth CA-12 Boomerang
CAC CA-12 Boomerang (ang. „bumerang”) – australijski samolot myśliwski z okresu II wojny światowej produkowany w latach 1942–1945.
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent |
Commonwealth Aircraft Corporation |
Typ | |
Konstrukcja |
mieszana |
Załoga |
1 |
Historia | |
Data oblotu |
29 maja 1942 |
Dane techniczne | |
Napęd | |
Moc |
1200 KM |
Wymiary | |
Rozpiętość |
11 m |
Długość |
7,8 m |
Wysokość |
2,9 m |
Powierzchnia nośna |
20,9 m² |
Masa | |
Własna |
2436 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. | |
Prędkość wznoszenia |
896 m/min |
Pułap |
8800 m |
Zasięg |
1500 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
2 × działka kal. 20 mm 4 × karabin maszynowy kal. 7,7 mm | |
Użytkownicy | |
Australia |
Historia
edytujW momencie wybuchu wojny na Pacyfiku w Australii produkowano tylko dwa typy samolotów – treningowy CAC Wirraway i licencyjny bombowiec Bristol Beaufort. Ponieważ australijskie siły powietrzne RAAF (Royal Australian Air Force), nie mogły liczyć na żadne dostawy samolotów myśliwskich ani z Anglii (która ledwo nadążała z produkcja na własne potrzeby), ani ze Stanów Zjednoczonych (gdzie przemysł dopiero wtedy zaczął się przestawiać na produkcje wojenną), postanowiono jak najszybciej zaprojektować i rozpocząć budować własny myśliwiec.
Dwusilnikowy Bristol Beaufort nie nadawał się do przerobienia na samolot myśliwski, ale za to był wyposażony w udany silnik gwiazdowy Pratt & Whitney Twin Wasp o mocy 890 kW. Aby skrócić czas projektowy, postanowiono w nowym samolocie wykorzystać silniki Pratt & Whitney, natomiast kadłub oparto na konstrukcji CAC Wirraway.
Prace projektowe rozpoczęły się 21 grudnia 1941, RAAF zamówił 105 „Bumerangów” 2 lutego 1942, a pierwszy lot nowego samolotu odbył się 29 maja 1942.
CA-12 był raczej małym samolotem, długim na 7,8 m, ze skrzydłami o rozpiętości 11 m. Pomimo że początkowo planowano użyć jak najwięcej części z treningowego Wirraway, ostatecznie nowo powstały samolot, pomimo zewnętrznego podobieństwa, miał całkiem inną konstrukcję, z krótszymi skrzydłami i kadłubem, a sam kadłub miał aluminiowy szkielet.
Boomerang miał znakomite własności pilotażowe i był bardzo zwrotny. Jak na ówczesne czasy był znakomicie uzbrojony w 2 działka 20 mm i 4 karabiny maszynowe 7,7 mm i dobrze opancerzony. Jednakże z powodu stosunkowo małej mocy silnika, braku turbosprężarki, a także dużego przekroju poprzecznego był samolotem powolnym. Już na wysokości 4600 m jego maksymalna prędkość wynosiła tylko 490 km/h co nie było wystarczające do skutecznej walki z japońskimi Zero. W tym czasie najlepsze myśliwce osiągały 650 km/h, a nawet stosunkowo powolne F4F czy P-40 Warhawk były szybsze od Boomeranga.
W momencie jego wejścia do służby do Australii zaczęły docierać pierwsze partie importowanych myśliwców – amerykańskich P-40 Warhawk i angielskich Spitfire V. Także pomimo niezwykłej szybkości z jaką zaprojektowano i rozpoczęto produkcję Boomerangów, stały się konstrukcją nieodpowiadającą potrzebom RAAF. Zdecydowano się jednak wyposażyć w stacjonujące w Australii dywizjony 83. i 85., a później także stacjonujący w Nowej Gwinei 84. dywizjon, który jednak po kilku miesiącach przezbrojono na P-40.
„Bumerangi” okazały się raczej nieudanymi myśliwcami, ale już po dostarczeniu ich do Nowej Gwinei okazało się, że ich daleki zasięg, znakomita manewrowość, stosunkowo ciężkie uzbrojenie, dobre opancerzenie i łatwość w pilotażu sprawiły, że świetnie sprawdzały się w rolach samolotów szturmowych i współpracy z piechotą. Atakując większe zgrupowania nieprzyjaciela często współpracowały one z większymi samolotami jak np. F4U Corsair, „Bumerangi” oznaczały pozycję wroga małymi dziewięciokilogramowymi bombami dymnymi, a F4U dokonywały ataków na tak wybrane dla nich cele.
Porównanie C-12 z innymi myśliwcami z lat 1942-1943 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Samolot | Rozpiętość skrzydeł |
Długość | Masa | Silnik | Prędkość | Prędkość wznoszenia | ||||
(m) | (m) | (kg) | (KM) | (kW) | (km/h) | (m/min) | ||||
Boomerang | 11 | 7.8 | 2,436 | 1,200 | 890 | gwiazdowy | 491 | 896 | ||
Grumman Wildcat | 11.6 | 8.8 | 2,674 | 1,200 | 890 | gwiazdowy | 515 | 524 | ||
Mitsubishi Zero | 12 | 9 | 1,710 | 950 | 710 | gwiazdowy | 533 | 960 | ||
Curtiss Kittyhawk | 11.4 | 9.7 | 2,858 | 1,150 | 860 | widlasty | 582 | 624 | ||
Spitfire V | 11.2 | 9.1 | 2,313 | 1470 | 1,100 | widlasty | 602 | 991 | ||
Messerschmitt 109F | 9.9 | 8.9 | 2,353 | 1,270 | 950 | widlasty odwrócony | 624 | 1,308 |