Amur (rzeka)
Amur (ros. Амур; chiń. 黑龙江; pinyin Hēilóng Jiāng; dosł. „Rzeka Czarnego Smoka”) – rzeka we wschodniej Azji, na terytorium Rosji i Chin, na znacznej długości wyznacza granicę między tymi państwami. Najdłuższa rzeka Rosyjskiego Dalekiego Wschodu, a jednocześnie trzecia pod względem długości rzeka w Chinach[a][1].
| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 2824 km |
| Powierzchnia zlewni |
1 856 000 km² |
| Średni przepływ |
10 800 m³/s (u ujścia) |
| Źródło | |
| Miejsce | zbieg Szyłki i Argunu |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Morze Ochockie |
| Miejsce | |
| Wysokość |
0 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Rosji  | |
Dorzecze o powierzchni 1856 tys. km² znajduje się na terytorium Rosji, Chin i Mongolii[2]. Amur powstaje ze złączenia rzek Szyłki i Argunu, a wpada do Morza Ochockiego[2]. Długość Amuru wynosi 2824 km (od źródła Szyłki 4510 km)[2]. Średni przepływ u ujścia rzeki wynosi 10 800 m³/s, a w Chabarowsku 7660 m³/s[2].
Występują silne roczne wahania poziomu wody; w dolnym biegu mogą one wynieść do 8 m, a w górnym prawie dwa razy więcej. Częste powodzie. Najniższy poziom wody w końcu zimy[2].
Górny bieg rzeki (do Błagowieszczeńska) ma głównie górski charakter. Odcinek do Chabarowska nazywany jest środkowym Amurem; tam rzeka płynie wolniej, brzegi niekiedy są zabagnione. Wyjątkiem jest odcinek przebiegający kanionem przez Mały Chingan. Od Chabarowska rzeka płynie szeroką doliną przez Nizinę Dolnoamurską[2]. Przy brzegach rzeki jest dużo jezior o powierzchni kilkudziesięciu km² np. Bołoń, Udyl, Orel[potrzebny przypis]. W rzece występuje 105 gatunków ryb[2].
Główne dopływy[2]:
Ważniejsze miasta nad Amurem: Chabarowsk, Błagowieszczeńsk, Komsomolsk nad Amurem, Nikołajewsk nad Amurem. Na całej długości rzeka jest żeglowna[2].
W roku 1860, na mocy traktatu pekińskiego, dolny bieg i ujście Amuru znalazło się w granicach Imperium Rosyjskiego[2].