4 Front Ukraiński
4 Front Ukraiński (ros. 4-й Украинский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.
 Sztandar 4 Frontu Ukraińskiego z Muzeum Sił Zbrojnych FR w Moskwie | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1943 (I); 1944 (II) |
| Rozformowanie |
1944 (I); 1945 (II) |
| Tradycje | |
| Rodowód |
Front Południowy (I form.) |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. armii Fiodor Tołbuchin |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa Operacja lwowsko-sandomierska operacja wschodniokarpacka operacja praska | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Podległość | |
| Skład |
patrz: struktura organizacyjna |
Formowania i walki
edytujUtworzony 20 października 1943 z Frontu Południowego. Rozwinął się na linii: Zaporoże, Melitopol przeciw niemieckiej 6 Armii z Grupy Armii Południe. Do końca 1943 osiągnął dolny bieg Dniepru od Nikopola do Chersonia. W okresie 8–18 kwietnia 1944 wraz z Samodzielną Armią Nadmorską wziął udział w wyzwalaniu Krymu, 5–12 maja w operacji sewastopolskiej. Rozformowany 16 maja 1944[1].
Utworzony ponownie 5 sierpnia 1944. Podczas operacji lwowsko-sandomierskiej rozwinął się przeciw Grupie Armii Północna Ukraina. W październiku wraz z 2 Frontem Ukraińskim uczestniczył w operacji wschodniokarpackiej przeciw niemieckiej 1 Armii Pancernej i węgierskiej 1 Armii.
W operacji zachodniokarpackiej, 12 stycznia – 18 lutego 1945 prowadził działania przeciw niemieckiej Grupie Armii A, współdziałał z 1 Frontem Ukraińskim i 1 Frontem Białoruskim. Następnie poprowadził główne uderzenie w ogólnym kierunku na Nowy Sącz i Kraków.
W lutym–marcu zajął dogodne pozycje w rejonie Istebnej. Od końca marca (od 24 marca do 15 kwietnia 1945) prowadził ciężkie walki na polskim Górnym Śląsku w rejonie Żor i Wodzisławia Śląskiego. W okresie 6–11 maja wraz z częścią sił 1 i 2 Frontu Ukraińskiego przeprowadził operację praską przeciw siłom Grupy Armii „Środek” i Grupie Armii „Ostmark” (Austria)[1].
Struktura organizacyjna
edytuj- Skład początkowy[1]
- 2 Gwardyjska Armia;
- 3 Gwardyjska Armia;
- 5 Armia Uderzeniowa;
- 28 Armia;
- 51 Armia;
- 2 Gwardyjski Korpus Zmechanizowany;
- 8 Armia Lotnicza
- Skład początkowy w II formowaniu[1]
później również (w różnym czasie):
Dowództwo Frontu
edytuj| Dowódcy frontu[1] | ||
|---|---|---|
| Stopień, imię i nazwisko | Czasokres | Formowanie |
| gen. armii Fiodor Tołbuchin | do 15 maja 1944 | I formowanie |
| gen. płk/gen. armii Iwan Pietrow | do 26 marca 1945 | II fromowanie |
| gen. armii Andriej Jeriomienko | do 11 maja 1945 | |
Członek Rady Wojennej:
- gen. mjr Nikita Subbotin[2]
Szef sztabu:
- gen. por. Siergiej Biriuzow[2]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 147.
- ↑ a b Plikus (kier.) 1968 ↓, s. 179.
Bibliografia
edytuj- Mikołaj Plikus (kier.): 50 lat Armii Radzieckiej. Mała kronika. Warszawa: 1968.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.