Witold Zacharewicz

Witold Antoni Zacharewicz

Data i miejsce urodzenia	26 sierpnia 1914 Płock, Polska
Data i miejsce śmierci	16 lutego 1943 Oświęcim
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Witold Antoni Zacharewicz (ur. 26 sierpnia 1914 w Płocku, zm. 16 lutego 1943 w KL Auschwitz) – polski aktor okresu międzywojennego.

Urodził się jako drugie dziecko Kiejstuta Zacharewicza i Wandy z Kraczkiewiczów. Do 1919 roku jego rodzice byli posiadaczami majątku ziemskiego w Stanowie (k. Płocka), kiedy to rozwiedli się i sprzedali posiadłość.

Ukończył warszawskie I Gimnazjum Miejskie im. gen. Sowińskiego (1932)^[1], następnie kontynuował edukację na wydziale polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Równolegle uczęszczał na warsztaty w Państwowym Instytucie Sztuk Teatralnych.

W latach 1933–1936 występował w warszawskich teatrach miejskich. Ponadto w sezonie 1934/35 był w zespole rewiowego teatru Stara Banda, a w roku 1936 grał w Teatrze Kameralnym. Jednakże największą popularność przyniosły mu role filmowe, niekiedy filmowych amantów, do czego predestynowały go świetne warunki fizyczne. Sławę zdobył, występując w filmach Michała Waszyńskiego i Józefa Lejtesa. Rok 1938 to okres największej popularności aktora. Ostatnim filmem z jego udziałem była Gehenna.

1 września 1938 roku został powołany do odbycia służby wojskowej i przydzielony do Szkoły Podchorążych Rezerwy Łączności w Zegrzu. W czasie kampanii wrześniowej walczył w składzie Szwadronu Łączności Mazowieckiej Brygady Kawalerii.

W czasie wojny przebywał w Warszawie. Początkowo pracował jako kelner, a od połowy 1940 roku grał w jawnych teatrach („Miraż”, następnie „Maska”), pomimo zakazu pracy w nich wydanego aktorom przez podziemne struktury ZASP. Według relacji żony, Zacharewicz uważał, że w ten sposób krzewi polską kulturę i język i podtrzymuje rodaków na duchu.

1 października 1942 roku został aresztowany przez Gestapo. Zacharewicz i około 10 innych osób, w tym matka aktora, zaangażowali się w produkcję fałszywych dokumentów dla ukrywających się Żydów. Organizatorem akcji okazał się prowokator Gestapo. W listopadzie aktor został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany 16 lutego 1943 roku. Istnieją dwie relacje nt. okoliczności śmierci: miał zostać zamordowany zastrzykiem z fenolu w serce (co potwierdzało dwóch świadków)^[2] lub rozstrzelany (jak utrzymywał inny ze współwięźniów).

• Pod twoją obronę (1933)
• Młody las (1934)
• Kochaj tylko mnie (1935)
• Nie miała baba kłopotu (1935)
• Barbara Radziwiłłówna (1936)
• Róża (1936)
• Halka (1937)
• Znachor (1937)
• Druga młodość (1938)
• Profesor Wilczur (1938)
• Kościuszko pod Racławicami (1938)
• Gehenna (1938)

• 
  W filmie „Młody las”
• 
  W filmie „Halka”
• 
  Plan filmu „Gehenna”
• 
  Plan filmu „Róża”
• 
  W filmie „Barbara Radziwiłłówna”

• Witold Zacharewicz – przedwojenny aktor. Wspomnienia żony Haliny Zacharewicz z d. Schneidr oraz filmografia.

• Witold Zacharewicz w bazie IMDb (ang.)
• Witold Zacharewicz w bazie Filmweb
• Witold Zacharewicz w bazie filmpolski.pl
• Witold Zacharewicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Witold Zacharewicz na zdjęciach w bibliotece Polona