Leon Rzewuski (1902–1964)

Nie mylić z: Leon Rzewuski (1808–1869).

Leon Rzewuski

Imię i nazwisko	Leon Beydo-Rzewuski
Pseudonim	Leon Leski
Data i miejsce urodzenia	10 stycznia 1902 Varese
Pochodzenie	polskie
Data i miejsce śmierci	5 listopada 1964 Kraków
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka rozrywkowa
Zawód	wojskowy, muzyk (kompozytor, pianista)
Odznaczenia

Leon Rzewuski, właśc. Leon hr. Beydo-Rzewuski, herbu Krzywda (ur. 10 stycznia 1902 w Varese, zm. 5 listopada 1964 w Krakowie)^[1] – pianista, kompozytor piosenek, a także oficer Wojska Polskiego II RP.

Był synem hr. Adama Witolda Beydo-Rzewuskiego^[2] i Olimpii Monetti-Boronat^[3], włoskiej śpiewaczki operowej (sopran koloraturowy). Uczył się w Wilnie. Wakacje spędzał w rodzinnym majątku w Wierzchowni^[4] (obecnie Ukraina), polując, ćwicząc jazdę konną i ucząc się pracy na roli. Walczył jako ułan w wojnie polsko-bolszewickiej. Po utracie posiadłości, co było następstwem postanowień traktatu ryskiego, wraz z rodzicami zamieszkał w Warszawie. Ukończył konserwatorium w klasie kompozycji^{[potrzebny przypis]} i studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Następnie wstąpił do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu i został oficerem zawodowym. Otrzymał przydział do 14 pułku Ułanów Jazłowieckich, stacjonującego we Lwowie. Podczas kampanii wrześniowej jako porucznik 14 puł wziął udział w słynnej szarży pod Wólką Węglową, za udział w której został odznaczony Krzyżem Walecznych^{[potrzebny przypis]} i awansowany do stopnia rotmistrza. Następnie uczestniczył w obronie Warszawy. Po kapitulacji stolicy dostał się do niewoli niemieckiej. Był więźniem kilku oflagów. Najdłużej – od 1940 do 1944 – przebywał w Woldenbergu (Oflag II C). Wyzwolony przez Armię Czerwoną. Po wojnie w randze kapitana przeniesiony do rezerwy.

Przed wojną komponował pod pseudonimem „Leon Leski”. Znajomość kompozycji doskonalił w obozach jenieckich. Będąc więźniem Woldenbergu, uczestniczył aktywnie w życiu kulturalnym oflagu. Współtworzył muzykę dla teatrzyków obozowych oraz pisał piosenki. Tam powstała nowa (powszechnie znana) wersja Walczyka Warszawy^[5] (pierwszą skomponował tuż przed wojną Zygmunt Wiehler i nie zdążyła zyskać popularności). Po wojnie zamieszkał w Krakowie, pracował w szkolnictwie. Z czasem całkowicie poświęcił się muzyce. Koncertował w Polskim Radiu. Grał również w krakowskich kawiarniach. Komponował i opracowywał muzykę do filmów. Przez kilka lat był kierownikiem muzycznym znanego tria – Siostry Do Re Mi. Później prowadził sklep Centrali Muzycznej. Członek ZAiKS-u.

Był także radnym krakowskim z ramienia Stronnictwa Demokratycznego.

Jest pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera Jd) w Krakowie.

Leon Rzewuski był dwukrotnie żonaty^[1]. Pierwsze małżeństwo zawarł w 1939 z Ireną Anielą Zofią hr. Skórzewską, z którą rozwiódł się w 1945. W 1950 poślubił Zofię Helenę z domu Partyka i adoptował syna jej brata Józefa – Artura Leona.

Komponował utwory instrumentalne do tańca, np. Cordoba i Corrida oraz piosenki, do których teksty pisali m.in. Tadeusz Śliwiak, Ludwik Jerzy Kern, Marian Załucki i Witold Zechenter. Wśród interpretatorów jego piosenek były czołowe postaci polskiej estrady takie jak Albert Harris, Janusz Popławski, Mieczysław Fogg, Maria Koterbska, Irena Santor, Fryderyka Elkana i Zbigniew Kurtycz.