Julian Pałka

Julian Pałka

Data i miejsce urodzenia	20 stycznia 1923 Poznań
Data i miejsce śmierci	20 czerwca 2002 Warszawa
Narodowość	polska
Alma Mater	Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	grafika, plakat
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Julian Pałka (ur. 20 stycznia 1923 w Poznaniu, zm. 20 czerwca 2002 w Warszawie) – polski artysta grafik, współtwórca polskiej szkoły plakatu.

Studiował w latach 1945–1951 w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na wydziale grafiki u Józefa Mroszczaka i na wydziale malarstwa u Jana Cybisa^[1]. Uzyskał dyplom w roku 1952. Od roku 1953 zajmował się pracą pedagogiczną na macierzystej uczelni, gdzie przez trzy kadencje sprawował godność rektora (1972–1980)^[2][3].

Zadebiutował artystycznie w 1950. Specjalizował się w grafice użytkowej. Był jednym z najzdolniejszych twórców polskiej szkoły plakatu^[2]. Plakaty projektował w latach 1950–1972 przede wszystkim dla Centrali Wynajmu Filmów i Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego, autor ponad 100 plakatów głównie imprezowych, filmowych (co najmniej 53 plakaty w latach 1951–1971) oraz teatralnych i operowych, także wystawowych, muzealnych, politycznych i społecznych^[1]. Stworzył m.in. plakaty do filmów: Hamlet (1950), Ziemia drży (1951), Komedianci (1953), Rzym godzina 11 (1955), W 80 dni dookoła świata (1962), Dziennik panny służącej (1965), Faraon (1965) i Perła w koronie (1971).

Zajmował się też architekturą pawilonów wystawowych oraz projektowaniem pomników. Do najbardziej znanych należy Pomnik Barykada Września (1979) na warszawskiej Ochocie^[2].

Od 1956 roku należał do Alliance Graphique Internationale^[4].

Zmarł w Warszawie, pochowany 27 czerwca 2002 na cmentarzu w Pyrach^[5].

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 2002)^[6]
• Medal 40-lecia Polski Ludowej^[7]
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[8]

• 1954 – nagroda zespołowa za pawilon polski na Międzynarodowych Targach w Damaszku
• 1955 – II nagroda na Ogólnopolskiej Wystawie Ilustracji, Plakatu i Drobnych Form
• 1955 – wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej za twórczość w dziedzinie plakatu, a w szczególności za plakaty: Kongres pokoju w Helsinkach i Rzym godzina 11^[9]
• I nagroda za plakat z okazji Światowego Kongresu Pokoju, Helsinki
• 1959 – I nagroda na Międzynarodowym Konkursie na Pomnik Oświęcim-Brzezinka
• Brązowy Medal na Międzynarodowych Targach Książki, Lipsk
• 1967 – Złoty Medal na II Ogólnopolskim Biennale Plakatu, Katowice
• 1968 – Złoty Medal na II Międzynarodowym Biennale Plakatu, Warszawa
• 22 lipca 1973 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia m.in. za widowisko poświęcone 50-leciu ZSRR^[10]

• Julian Pałka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-12-07] .
• Galeria plakatów Juliana Pałki
• Julian Pałka w galerii plakatu filmowego Filmoteki Narodowej „Gapla”
• Plakaty artysty w Invaluable