John Warner (senator)

John William Warner

Data i miejsce urodzenia	18 lutego 1927 Waszyngton
Data i miejsce śmierci	25 maja 2021 Alexandria
Starszy Senator Stanów Zjednoczonych z Wirginii
Okres	od 2 stycznia 1979 do 3 stycznia 2009
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	William L. Scott
Następca	Mark Warner
13. Sekretarz Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych
Okres	od 4 maja 1972 do 8 kwietnia 1974
Poprzednik	John Chafee
Następca	J. William Middendorf, II
Przewodniczący Komisji Sił Zbrojnych Senatu
Poprzednik	Strom Thurmond (1) Carl Levin (2) i 3)
Następca	Carl Levin (1, 2 i 3)
Multimedia w Wikimedia Commons

John William Warner (ur. 18 lutego 1927 w Waszyngtonie, zm. 25 maja 2021 w Alexandrii^[1]) – amerykański prawnik i polityk, związany z Partią Republikańską, sekretarz Marynarki Wojennej w gabinecie prezydenta Richarda Nixona, w latach 1979–2009 piastujący mandat senatora ze stanu Wirginia.

Był powszechnie szanowany przez wzgląd na swoje kompetencje i umiarkowane stanowisko, jest jednym z najbardziej niezależnych (miejscami nawet bardziej liberalnych, jakkolwiek nie należy do lewej strony amerykańskiej sceny politycznej) republikanów w izbie wyższej Kongresu. Jest m.in. zwolennikiem ograniczonego prawa do przerywania ciąży, ograniczeń w dostępie do broni palnej. Jako jeden z nielicznych republikanów w Senacie głosował w roku 1999 za uniewinnieniem prezydenta Billa Clintona z pierwszego z dwóch zarzutów w procesie o impeachment.

Był też jednym z najbardziej wpływowych senatorów, nie tylko ze względu na staż i umiarkowanie, ale i z racji, że piastował przez długi czas funkcję przewodniczącego Senackiej Komisji ds. Sił Zbrojnych, co czyniło go jedną w najważniejszych osób kształtujących politykę obronną USA. Ostatnio zwrócił na siebie uwagę, krytykując iracką politykę prezydenta George’a W. Busha.

Urodził się w stolicy USA, Waszyngtonie, gdzie uczęszczał do elitarnej St. Albans School. Dalszą naukę kontynuował m.in. na Washington and Lee University, który ukończył w 1949.

W styczniu 1945, na krótko przed swoimi 18 urodzinami, wstąpił do US Navy, gdzie służył do następnego roku. Służbę opuścił w stopniu Petty Officer 3rd Class (jeden z podoficerów marynarki).

W październiku 1950 wstąpił w szeregi Piechoty Morskiej. Brał udział w walkach wojny koreańskiej jako pilot 1. Skrzydła Samolotów Piechoty Morskiej (ang. 1st Marine Aircraft Wing). Już po przeniesieniu do rezerwy awansowano go do rangi kapitana.

Po ostatecznym pożegnaniu z bronią Warner ukończył studia na wydziale prawa University of Virginia. W 1953 rozpoczął praktykę adwokacką. Był też, od tego roku, m.in. asystentem prezesa sądu apelacyjnego E. Barrett Prettymana. W 1956 został asystentem prokuratora, zaś w 1960 rozpoczął prywatną praktykę.

W lutym 1969 Warner został mianowany podsekretarzem Marynarki Wojennej. Zaś 4 maja 1972 zastąpił na stanowisku sekretarza Johna Chafee (byłego gubernatora Rhode Island i późniejszego senatora).

W roli sekretarza Marynarki Warner uczestniczył w wielu negocjacjach ze Związkiem Radzieckim. To stanowisko zajmował do roku 1974.

W roku 1978 wystartował w prawyborach republikańskich o nominację jako kandydat na senatora w Wirginii. Był wtedy głównie znany jako mąż Elizabeth Taylor. Zajął w tych prawyborach drugie miejsce, ale ich zwycięzca zginął niebawem w katastrofie lotniczej i Warner zdobył tym samym nominację. Pokonał swego konkurenta niewielką różnicą głosów. Miejsce w Senacie zajął dzień wcześniej (2 stycznia zamiast, jak to zawsze ma miejsce, 3 stycznia).

W roku 1994, kiedy republikanie swoim kandydatem na senatora mianowali byłego doradcę prezydenta Ronalda Reagana, zamieszanego w aferę Iran-Contras Olivera Northa, Warner odmówił mu poparcia przeciwko demokracie Chuckowi Robbowi i prowadził kampanię na rzecz kandydata niezależnego.

W okresie pierwszej kadencji Clintona był wymieniany jako potencjalny kandydat na sekretarza obrony w jego administracji (w czasie drugiej kadencji tego prezydenta został nim inny bardziej liberalny senator republikański, William Cohen z Maine).

• Był jednym z nielicznych republikanów popierających prawo do przerywania ciąży (aczkolwiek z pewnymi ograniczeniami, co daje mu nieco wyższy ranking grup pro-life), oraz rozwój badań nad komórkami macierzystymi w celach leczniczych
• Popierał ograniczenia dostępu do broni palnej (NRA uważa go za swego przeciwnika w Kongresie)
• Popierał zakończenie embarga w stosunkach z Wietnamem
• Głosował za dodaniem do przestępstw wynikających z nienawiści tych popełnionych wobec przedstawicieli mniejszości seksualnych, jeżeli to właśnie ona była powodem (jako jeden z zaledwie kilku republikanów w Senacie)
• Dwukrotnie głosował za przywróceniem kontrowersyjnego USA Patriot Act
• Głosował za zatwierdzeniem kandydatur Johna Robertsa i Samuela Alito do Sądu Najwyższego
• Głosował za obowiązkiem przeprowadzenia testów DNA przy wydawaniu wyroków śmierci przez sądy federalne
• Sprzeciwiał się ewentualnemu uderzeniu na Iran, ale popierał wcześniej wojnę w Iraku

• 1978
  • John Warner – 613 232 głosów (50,17%)
  • Andrew P. Miller (demokrata) – 608 511 głosów (49,79%)
• 1984
  • John Warner – 1 406 194 głosów (70,05%)
  • Edie Harrison (demokrata) – 601 142 głosów (29,95%)
• 1990
  • John Warner – 846 782 głosów (80,36%)
  • Nancy B. Spannaus (niezależna) – 196 755 głosów (18,67%)
• 1996
  • John Warner – 52,48%
  • Mark Warner (demokrata) – 47,39%
• 2002
  • John Warner
  • Nancy B. Spannaus (niezależna) – 145 102 głosów (9,74%)

Pierwszą jego żoną była wnuczka miliardera Andrew Mellona i jedna ze spadkobierczyń jego fortuny – Catherine Mellon. Małżeństwo to zakończyło się rozwodem w 1973. Drugą żoną była aktorka Elizabeth Taylor (od 1976 do 1982).

Był także związany m.in. z Barbarą Walters. Był żonaty z Jeanne Vander Myde, agentką ubezpieczeniową (od 2003).

• republikanie tylko z nazwy

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
• Oficjalna strona
• Issues
• John Warner w bazie Notable Names Database (ang.)