Józef Wielhorski

Józef Wielhorski
	; Józef Wielhorski na litografii Seweryna Oleszczyńskiego
	; Kierdeja
Rodzina	Wielhorscy
Data i miejsce urodzenia	1759 ; Horochów
Data i miejsce śmierci	1817 ; Rusinów
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Wielhorski
Data i miejsce urodzenia	1759 ; Horochów
Data i miejsce śmierci	1817 ; Rusinów
	Minister wojny
Okres	od 9 grudnia 1815; do 15 maja 1816
Poprzednik	Józef Poniatowski
Następca	Maurycy Hauke
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Wielhorski herbu Kierdeja (ur. 1759 w Horochowie, zm. 1817 w Rusinowie) – generał dywizji armii Księstwa Warszawskiego, minister prezydujący w Komisji Rządowej Wojny Królestwa Polskiego do 1816 roku^[1], senator-wojewoda Królestwa Polskiego, radca stanu w Radzie Stanu Księstwa Warszawskiego w 1812 roku^[2], zastępca ministra wojny^[3], kawaler maltański, odznaczony Orderem Orła Białego (1815), Orderem Virtuti Militari i Legią Honorową^[3].

Życiorys

Oficer wojsk austriackich. Od 1789 w Wojsku Polskim i w stopniu rotmistrza uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792, walczył w kampanii wołyńskiej. Po kapitulacji wyjechał do Wiednia.

Po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej 1794 wrócił do służby w stopniu pułkownika. Wysłany do Paryża z zadaniem uzyskania tam pomocy dla Polski. Po upadku insurekcji pozostał we Francji i usiłował nakłonić Komitet Ocalenia Publicznego do sformowania polskiego korpusu przy rewolucyjnej armii francuskiej.

Później związał się z J. H. Dąbrowskim i włączył do prac nad tworzeniem Legionów Polskich we Włoszech. Generał z 1797 z nominacji francuskiej. W latach 1797–1802 w Legionach Polskich we Włoszech, dowódca 1 Legii. Odbył kampanię włoską i pod Mantuą dostał się do niewoli austriackiej. Na znak protestu przeciwko zawarciu pokoju z Austrią podał się do dymisji i powrócił do kraju.

W 1809 organizator sił zbrojnych w Krakowskiem i Kieleckiem w związku z najazdem Austriaków. Po jego odparciu w armii Księstwa Warszawskiego, od 8 sierpnia 1809 szef Wydziału Potrzeb Wojennych Rządu Centralnego Wojskowego Tymczasowego Obojga Galicji (na obszarze ziem odzyskanych z zaboru austriackiego). W 1810 dyrektor Administracji Żywności armii Księstwa Warszawskiego. Od 1811 zastępca ministra wojny (ks. Józefa Poniatowskiego) i generał dywizji. Chory, na czas kampanii moskiewskiej pozostał z nieznacznymi siłami w Warszawie.

W l. 1815-1816 formalnie minister wojny Królestwa Polskiego i senator. Syn Michała Wielhorskiego, kuchmistrza litewskiego, brat gen. Michała Wielhorskiego i targowiczanina Jerzego Wielhorskiego.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej.

Należał do loży wolnomularskiej Bracia Zjednoczeni^[4].

Zobacz też

Armia Księstwa Warszawskiego

Przypisy

↑ Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 572.
↑ Kalendarzyk Polityczny Piiarski Na Rok Przestępny 1812, Warszawa 1812, s. 77.
↑ ^a ^b Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 284.
↑ Jan Pachoński, Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807, Kraków 1998, s. 331.

Bibliografia

H. P. Kosk, Generalicja polska, t. 2 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001

Linki zewnętrzne

Józef Wielhorski – publikacje w bibliotece Polona

[1] Andrzej Biernat , Ireneusz Ihnatowicz , Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 572.

[2] Kalendarzyk Polityczny Piiarski Na Rok Przestępny 1812, Warszawa 1812, s. 77.

[autonazwa1-3] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 284.

[4] Jan Pachoński, Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807, Kraków 1998, s. 331.

[1]

[2]

[3]

[4]