Ironman

Ironman
	Wykonawca albumu studyjnego
	Ghostface Killah
Wydany	29 października 1996
Nagrywany	1996
Gatunek	hip-hop
Długość	67:12
Wydawnictwo	Razor Sharp, Epic, Epic Street
Producent	RZA (również producenci wykonawczy), True Master
	Oceny
	Album of the Year 83/100; AllMusic ; Robert Christgau A; Entertainment Weekly B+; Los Angeles Times ; Pitchfork 9.4/10; Rolling Stone ; The New Rolling Stone Album Guide ; Spin (7/10);
	Album po albumie
	Single z albumu Ironman
	„All That I Got Is You”; Wydany: 22 września 1996; „Daytona 500”; Wydany: 7 października 1996;

Ironman – debiutancki solowy album amerykańskiego rapera Ghostface Killaha członka Wu-Tang Clanu wydany 29 października 1996 roku nakładem wytwórni Epic Streets^[11].

Płyta została wyprodukowana przez RZA oraz True Mastera i zadebiutowała na 2. miejscu listy Billboard 200 i na 1. listy Top R&B/Hip-Hop Albums. Na albumie zostały użyte dialogi z filmów blaxploitation i soulowe sample z lat 60. i 70.

1 sierpnia 1997 roku według Recording Industry Association of America album uzyskał status złotej płyty^[12], a 2 września 2004 roku status platynowej^[12].

Lista utworów

#	Tytuł	Wykonanie	Producent	Sample^[11]^[13]	Czas
1	"Iron Maiden"	Pierwsza zwrotka/refren: Raekwon Druga zwrotka: Ghostface Killah Trzecia zwrotka: Cappadonna	RZA	Al Green – "Gotta Find a New World" Al Green – "Strong as Death (Sweet as Love)" Dialogi z filmu The Education of Sonny Carson	4:46
2	"Wildflower"	Zwrotka: Ghostface Killah Wokal wspierający: Scotty Wotty/Jamie Sommers	RZA	Johnny Mathis – "Someone" Dialogi z filmu J.D.'s Revenge	3:26
3	"The Faster Blade"	Raekwon	RZA	Los Angeles Negros – "El Rey Y Yo" The Persuaders – "Can’t Go No Further and Do No Better"	2:27
4	"260"	Pierwsza zwrotka/Outro: Ghostface Killah Druga zwrotka: Raekwon	RZA	Al Green – "You Ought to Be with Me" Dialogi z filmu The Education of Sonny Carson	2:46
5	"Assassination Day"	Pierwsza zwrotka: Inspectah Deck Druga zwrotka: RZA Trzecia zwrotka: Raekwon Czwarta zwrotka: Masta Killa	RZA	Interpolacja przysięgi na wierność sztandarowi Stanów Zjednoczonych (Pledge of Allegiance) Dialogi z filmu Podejrzani Dialogi z filmu Crying Freeman	4:18
6	"Poisonous Darts"	Ghostface Killah	RZA	Dialogi z filmu Mystery of Chessboxing	2:15
7	"Winter Warz"	Refren: Raekwon Pierwsza zwrotka: U-God Druga zwrotka: Ghostface Killah Trzecia zwrotka: Masta Killa Czwarta zwrotka: Cappadonna	RZA	Z.Z. Hill – "I Think I'd Do It" Manzel – "Midnight Theme"	4:40
8	"Box in Hand"	Intro: The Force M.D.s Pierwsza zwrotka/Interlude: Raekwon Druga zwrotka: Ghostface Killah Trzecia zwrotka: Method Man	RZA	Method Man – "Release Yo' Delf" The Jackson 5 – "Never Can Say Goodbye"	3:14
9	"Fish"	Intro: Raekwon / Ghostface Killah Pierwsza zwrotka: Ghostface Killah Druga zwrotka: Cappadonna Trzeci zwrotka: Raekwon	True Master	Otis Redding – "Change Is Gonna Come" The Amazing Rhythm Aces – "A Jackass Gets His Oats" Dialogi z filmu Crying Freeman	3:50
10	"Camay"	Intro: Ghostface Killah / Cappadonna Pierwsza zwrotka: Raekwon Druga zwrotka: Cappadonna Trzecia zwrotka: Ghostface Killah	RZA	Teddy Pendergrass – "Can’t We Try?" Southside Movement – "I've Been Watchin' You"	4:34
11	"Daytona 500"	Intro/Refren: The Force M.D.s Pierwsza zwrotka: Raekwon Druga zwrotka: Ghostface Killah Trzecia zwrotka: Cappadonna	RZA	Bob James – "Nautilus" Vicki Sue Robinson – "Turn the Beat Around" Michael Jackson – "The Lady in My Life" Wu-Tang Clan – "Da Mystery of Chessboxin'" Raekwon – "Ice Water" Raekwon – "Incarcerated Scarfaces"	4:40
12	"Motherless Child"	Intro: Ghostface Killah / Raekwon Pierwsza zwrotka: Raekwon Druga zwrotka: Ghostface Killah Outro: Ghostface Killah	RZA	O.V. Wright – "Motherless Child" O.V. Wright – "Into Something (I Can’t Shake Loose)"	3:45
13	"Black Jesus"	Intro: Popa Wu, Raekwon, Ghostface Killah Pierwsza zwrotka: Raekwon Druga zwrotka: Ghostface Killah Trzecia zwrotka: U-God	RZA	Blackbyrds – "Riot" Eggo – "L'eggo My Eggo"	4:37
14	"After the Smoke Is Clear"	Refren/Wokal wspierający: The Delfonics Pierwsza zwrotka: Ghostface Killah Druga zwrotka: Raekwon Trzecia zwrotka: RZA	RZA	Jimmy Ruffin – "What Becomes of the Brokenhearted"	3:17
15	"All That I Got Is You"	Pierwsza zwrotka: Ghostface Killah Refren/Wokal wspierający/Druga zwrotka: Mary J. Blige Outro: Popa Wu	RZA	The Jackson 5 – "Maybe Tomorrow" Dialogi z filmu The Education of Sonny Carson	5:21
16	"The Soul Controller"	Refren/Wokal wspierający: The Force M.D.s Zwrotka: Ghostface Killah	RZA	Jan Sebastian Bach – "I Koncert brandenburski F-dur" Sam Cooke – "A Change Is Gonna Come" Patrick Doyle – "Remember Me" Dialogi z filmu Życie Carlita Dialogi z filmu Podejrzani	6:50
17	"Marvel"	Intro: RZA / Ghostface Killah Pierwsza zwrotka: Ghostface Killah Druga zwrotka: RZA	RZA		5:10

Wydania

Rok	Nr katalogowy	Format	Wytwórnia	Region
1996	EK 67729^[11]	CD	Epic Records	USA
	EPC 485389 1^[14]	2x Płyta winylowa	Epic Records	Wielka Brytania
	EPC 485389 2^[1]	CD	Epic Records	Europa
	E2 67729^[15]	2x Płyta winylowa	Epic Records	USA
	485389 9 / EPC 485389 9^[16]	CD	Razor Sharp/Epic	Austria
	EK 67955^[17]	CD	Razor Sharp/Epic	Kanada
	E2-3258^[18]	2x Płyta winylowa	Epic Records	Kanada
	EK 67955^[19]	CD	Razor Sharp/Epic	USA
2010	GET 51267^[20]	2x Płyta winylowa	Get On Down	USA

Notowania

1996
Kraj	Lista	Pozycja
Francja	Les Charts	30^[21]
Holandia	Dutch Album Top 100	71^[22]
Stany Zjednoczone	Billboard 200	2^[23]
Stany Zjednoczone	Top Album Sales	2^[24]
Stany Zjednoczone	Top R&B/Hip-Hop Albums	1^[25]
Szkocja	Scottish Albums Chart	71^[26]
Szwecja	Swedish Charts	21^[27]
Wielka Brytania	UK Albums Chart	38^[28]

2022
Kraj	Lista	Pozycja
Niemcy	Offizielle Deutsche Charts	43^[29]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Ghostface Killah – Ironman (CD, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Album of the Year: Ghostface Killah – Ironman. Album of the Year. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ Stephen Thomas Erlewine: Ironman – Ghostface Killah. AllMusic. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).
↑ Robert Christgau: Robert Christgau: Album: Ghostface Killah: Ironman. robertchristgau.com. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).
↑ Ken Tucker: Ironman. Entertainment Weekly. [dostęp 2010-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-27)]. (ang.).
↑ Cheo Hodari Coker: ALBUMS REVIEWS / POP : Killah, RZA Team to Produce Solid ‘Ironman’. Los Angeles Times. [dostęp 2023-06-28]. (ang.).
↑ Paul A. Thompson: Ironman: Ghostface Killah. Pitchfork. [dostęp 2023-06-28]. (ang.).
↑ S.H. Fernando Jr.: Ghostface Killah, Ironman. Rolling Stone. [dostęp 2023-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-03-30)]. (ang.).
↑ (red.) Nathan Brackett, (red.) Christian Hoard: The New Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Simon & Schuster, 2004, s. 330. ISBN 0-7432-0169-8. LCCN 2004058905. (ang.).
↑ SPIN – Google Books. Spin. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Ghostface Killah – Ironman (CD, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).
↑ ^a ^b RIAA – Gold & Platinum – June 14, 2010. Recording Industry Association of America. [dostęp 2010-06-14]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – WhoSampled. WhoSampled. [dostęp 2013-12-28]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (2xLP) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (2xLP, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (CD) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (CD) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (2xVinyl, Promo) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (CD, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).
↑ Ghostface Killah – Ironman (Vinyl, LP, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-10-24]. (ang.).
↑ Hung Medien: GHOSTFACE KILLAH – IRONMAN (ALBUM). lescharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (fr.).
↑ Hung Medien: Ghostface Killah – Ironman. dutchcharts.nl. [dostęp 2024-09-15]. (niderl.).
↑ Billboard: Chart History Ghostface Killah Billboard 200. Billboard.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ Billboard: Chart History Ghostface Killah Top Album Sales. Billboard.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ Billboard: Chart History Ghostface Killah Top R&B/Hip-Hop Albums. Billboard.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ Official Charts Company: Official Scottish Albums Chart: 3 November 1996 – 9 November 1996. officialcharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ Hung Medien: GHOSTFACE KILLAH - IRONMAN (ALBUM)). swedishcharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ Official Charts Company: Official Albums Chart: 3 November 1996 - 9 November 1996. officialcharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).
↑ GfK Entertainment, BVMI: Ghostface Killah – Ironman. offiziellecharts.de. [dostęp 2024-09-15]. (niem.).

[Discogs-1] Ghostface Killah – Ironman (CD, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[2] Album of the Year: Ghostface Killah – Ironman. Album of the Year. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[allmusic-3] Stephen Thomas Erlewine: Ironman – Ghostface Killah. AllMusic. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).

[4] Robert Christgau: Robert Christgau: Album: Ghostface Killah: Ironman. robertchristgau.com. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).

[5] Ken Tucker: Ironman. Entertainment Weekly. [dostęp 2010-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-27)]. (ang.).

[6] Cheo Hodari Coker: ALBUMS REVIEWS / POP : Killah, RZA Team to Produce Solid ‘Ironman’. Los Angeles Times. [dostęp 2023-06-28]. (ang.).

[7] Paul A. Thompson: Ironman: Ghostface Killah. Pitchfork. [dostęp 2023-06-28]. (ang.).

[8] S.H. Fernando Jr.: Ghostface Killah, Ironman. Rolling Stone. [dostęp 2023-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-03-30)]. (ang.).

[9] (red.) Nathan Brackett, (red.) Christian Hoard: The New Rolling Stone Album Guide. Wyd. 4. New York: Simon & Schuster, 2004, s. 330. ISBN 0-7432-0169-8. LCCN 2004058905. (ang.).

[10] SPIN – Google Books. Spin. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).

[discogs-11] Ghostface Killah – Ironman (CD, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-13]. (ang.).

[riaa-12] RIAA – Gold & Platinum – June 14, 2010. Recording Industry Association of America. [dostęp 2010-06-14]. (ang.).

[13] Ghostface Killah – WhoSampled. WhoSampled. [dostęp 2013-12-28]. (ang.).

[14] Ghostface Killah – Ironman (2xLP) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[15] Ghostface Killah – Ironman (2xLP, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[16] Ghostface Killah – Ironman (CD) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[17] Ghostface Killah – Ironman (CD) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[18] Ghostface Killah – Ironman (2xVinyl, Promo) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[19] Ghostface Killah – Ironman (CD, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-06-19]. (ang.).

[20] Ghostface Killah – Ironman (Vinyl, LP, Album) at Discogs. discogs. [dostęp 2010-10-24]. (ang.).

[21] Hung Medien: GHOSTFACE KILLAH – IRONMAN (ALBUM). lescharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (fr.).

[22] Hung Medien: Ghostface Killah – Ironman. dutchcharts.nl. [dostęp 2024-09-15]. (niderl.).

[23] Billboard: Chart History Ghostface Killah Billboard 200. Billboard.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[24] Billboard: Chart History Ghostface Killah Top Album Sales. Billboard.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[25] Billboard: Chart History Ghostface Killah Top R&B/Hip-Hop Albums. Billboard.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[26] Official Charts Company: Official Scottish Albums Chart: 3 November 1996 – 9 November 1996. officialcharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[27] Hung Medien: GHOSTFACE KILLAH - IRONMAN (ALBUM)). swedishcharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[28] Official Charts Company: Official Albums Chart: 3 November 1996 - 9 November 1996. officialcharts.com. [dostęp 2024-09-15]. (ang.).

[29] GfK Entertainment, BVMI: Ghostface Killah – Ironman. offiziellecharts.de. [dostęp 2024-09-15]. (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

Albumy studyjne	Ironman Supreme Clientele Bulletproof Wallets The Pretty Toney Album Fishscale More Fish The Big Doe Rehab Ghostdini: Wizard of Poetry in Emerald City Apollo Kids Twelve Reasons to Die 36 Seasons Twelve Reasons to Die II Ghostface Killahs Set The Tone (Guns & Roses)
Albumy kompilacyjne	Shaolin’s Finest Hidden Darts: Special Edition The Wallabee Champ GhostDeini the Great Best of Ghostface Killah
Albumy kolaboracyjne	718 Put It on the Line Sniperlite Wu-Massacre Wu Block Sour Soul The Lost Tapes Czarface Meets Ghostface
Single	„Daytona 500” „All That I Got Is You” „Apollo Kids” „Cherchez LaGhost” „Never Be the Same Again” „Ghost Showers” „Tush” „Run” „Be Easy” „Good” „Back Like That” „We Celebrate” „Baby” „Forever” „Let’s Stop Playing” „Guest House” „2getha Baby” „The Rise of the Ghostface Killah” „Love Don't Live Here No More” „The Battlefield” „Double Cross” „Blood in the Streets”
Powiązane	Wu-Tang Clan Theodore Unit Meth, Ghost & Rae Kategoria