Kwas kromoglikanowy (także kromoglikan , w postaci soli sodu – kromoglikan dwusodowy ) – wprowadzony do użytku w 1965 roku lek z grupy kromonów o działaniu zapobiegawczym przeciwalergicznym .
Hamuje wyzwalanie histaminy oraz innych mediatorów zapalnych (leukotrienów ) uwalnianych podczas degranulacji mastocytów w wyniku reakcji antygen -przeciwciało . U podłoża tego działania leży blokada kanałów wapniowych, przez które wnikają jony Ca2+ do wnętrza mastocytu, doprowadzając do inicjacji kaskady biochemicznej, wywołującej uwolnienie histaminy i innych mediatorów anafilaksji. Dodatkowo kromoglikan uszczelnia drobne naczynia krwionośne oraz hamuje chemotaksję neutrofili .
Podawany miejscowo na błony śluzowe oskrzeli , nosa , do worka spojówkowego oraz doustnie. Wydalany w formie niezmienionej z moczem i żółcią . Okres półtrwania wynosi 1,5 godziny.
Lek ze względu na specyfikę działania musi być podawany przed zetknięciem z alergenem. W przypadku wystąpienia reakcji uczuleniowej, podanie leku jest nieskuteczne. Stosowany w alergiach dróg oddechowych, astmie (nie przerywa napadu astmy, może być stosowany tylko zapobiegawczo), alergicznym zapaleniu spojówek , alergiach pokarmowych (jako lek wspomagający leczenie podstawowe). Nie stosuje się w chorobach skóry (brak skuteczności).
Miejscowo – na błony śluzowe nosa, do worka spojówkowego, do drzewa oskrzelowego, do przewodu pokarmowego.
Lek nie wykazuje ogólnoustrojowych działań niepożądanych. Miejscowo mogą wystąpić ograniczone podrażnienia błon śluzowych, możliwy kaszel przy podawaniu.
Allergo-Comod – krople do oczu.
Ditec – aerozol.
Kromoglikan – tabletki do sporządzania zawiesiny.
Polcrom 2% – aerozol do nosa, roztwór 20 mg/l
Cusicrom – krople do oczu.
Inne nazwy handlowe: Cromosol , Intal , Cromogen , Cropoz , Opticrom .
Zobacz też: nedokromil .
Farmakologia – Podstawy farmakoterapii, podręcznik dla studentów i lekarzy pod red. Wojciecha Kostowskiego, wyd. II poprawione, PZWL, W-wa 2001
A07 : Leki przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe stosowane w chorobach przewodu pokarmowego
A07A – Leki przeciwdrobnoustrojowe stosowane w chorobach przewodu pokarmowego A07AA – Antybiotyki
A07AB – Sulfonamidy
A07AC – Pochodne imidazolu
A07AD – Inne leki przeciwdrobnoustrojowe stosowane w chorobach przewodu pokarmowego
A07B – Leki adsorbujące A07BA – Węgiel aktywowany
A07BC – Inne leki adsorbujące
A07C – Preparaty złożone zawierające elektrolity i węglowodany A07CA – Preparaty rehydratacyjne do podawania doustnego
A07D – Leki hamujące perystaltykę przewodu pokarmowego A07DA – Leki hamujące perystaltykę przewodu pokarmowego
A07E – Leki przeciwzapalne stosowane w chorobach przewodu pokarmowego A07EA – Kortykosteroidy do stosowania miejscowego
A07EB – Leki przeciwalergiczne z wyłączeniem kortykosteroidów
A07EC – Kwas aminosalicylowy i inne podobne leki
A07F – Preparaty przywracające prawidłową florę jelitową, hamujące biegunkę A07FA – Preparaty przywracające prawidłową florę jelitową, hamujące biegunkę
A07X – Różne leki przeciwbiegunkowe A07XA – Inne leki przeciwbiegunkowe
D11 : Inne leki dermatologiczne
D11A – Inne preparaty dermatologiczne D11AA – Preparaty przeciwpotne
D11AC – Szampony lecznicze
D11AE – Androgeny do stosowania zewnętrznego
D11AH – Środki przeciw zapaleniu skóry, z wyłączeniem kortykosteroidów
D11AX – Różne
R03 : Leki stosowane w chorobach obturacyjnych dróg oddechowych
R03A – Leki adrenergiczne podawane drogą wziewną R03AA – Agonisty receptorów α- i β-adrenergicznych
R03AB – Nieselektywne agonisty receptora β-adrenergicznego
R03AC – Selektywne agonisty receptora β2 -adrenergicznego
R03AK – Leki adrenergiczne w połączeniu z glikokortykoidami lub innymi lekami z wyjątkiem leków przeciwcholinergicznych
R03AL – Leki adrenergiczne w połączeniu z lekami przeciwcholinergicznymi oraz leki trójskładnikowe z glikokortykoidami
R03B – Inne leki stosowane w chorobach obturacyjnych dróg oddechowych podawane drogą wziewną R03BA – Glikokortykoidy
R03BB – Preparaty przeciwcholinergiczne
R03BC – Preparaty przeciwalergiczne (z wyłączeniem kortykosteroidów)
R03BX – Inne
R03C – Leki adrenergiczne do stosowania wewnętrznego R03CA – Agonisty receptorów α- i β-adrenergicznych
R03CB – Nieselektywne agonisty receptora β-adrenergicznego
R03CC – Selektywne agonisty receptora β2 -adrenergicznego
R03D – Inne leki stosowane w chorobach obturacyjnych dróg oddechowych do stosowania wewnętrznego R03DA – Pochodne puryny
R03DB – Puryny w połączeniach z lekami adrenergicznymi
R03DC – Antagonisty receptora leukotrienowego
R03DX – Inne
S01 : Leki oftalmologiczne
S01A – Leki stosowane w zakażeniach oczu S01AA – Antybiotyki
S01AB – Sulfonamidy
S01AD – Preparaty przeciwwirusowe
S01AE – Fluorochinolony
S01AX – Inne
S01B – Leki przeciwzapalne S01BA – Kortykosteroidy
S01BB – Kortykosteroidy w połączeniach z lekami rozszerzającymi źrenice
S01BC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne
S01C – Połączenia leków przeciwzapalnych z przeciwinfekcyjnymi S01CA – Połączenia kortykosteroidów z lekami przeciwinfekcyjnymi
S01CB – Połączenia kortykosteroidów, leków przeciwinfekcyjnych i leków rozszerzających źrenice
S01CC – Niesteroidowe leki przeciwzapalne w połączeniach z lekami przeciwinfekcyjnymi
S01E – Leki stosowane w jaskrze i zwężające źrenicę S01EA – Sympatykomimetyki stosowane w jaskrze
S01EB – Parasympatykomimetyki
S01EC – Inhibitory anhydrazy węglanowej
S01ED – Leki β-adrenolityczne
S01EE – Analogi prostaglandyn
S01EX – Inne
S01F – Leki rozszerzające źrenicę S01FA – Preparaty przeciwcholinergiczne
S01FB – Preparaty sympatykomimetyczne (bez preparatów stosowanych w jaskrze)
S01G – Leki zmniejszające przekrwienie oraz przeciwalergiczne S01H – Środki znieczulające miejscowo S01J – Preparaty diagnostyczne S01K – Preparaty pomocnicze w chirurgii oka S01KA – Substancje wiskoelastyczne
S01KX – Inne
S01L – Leki stosowane w leczeniu zaburzeń naczyniowych oka S01LA – Leki przeciwneowaskularyzacyjne
S01X – Pozostałe leki oftalmologiczne S01XA – Inne preparaty oftalmologiczne