Katedra w Lincoln
53°14′04″N 0°32′10″W/53,234444 -0,536111 nr rej. 1388680
| |||||||||
| katedra | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Lincolnshire  | |||||||||
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |||||||||
Położenie na mapie Anglii  | |||||||||
| 53°14′04″N 0°32′10″W/53,234444 -0,536111
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Kościół Katedralny Błogosławionej Dziewicy Marii (ang. The Cathedral Church of the Blessed Virgin Mary of Lincoln) – katedra kościoła anglikańskiego w Lincoln w Anglii. Poświęcona została w 1092 roku. W 1185 zniszczona przez trzęsienie ziemi i następnie odbudowana.
Od 1311 roku przez 238 lat katedra ta była najwyższą budowlą na świecie. Jej wysokość wynosiła 160 m[1]. Przewyższała o 13,4 m dotychczasową najwyższą budowlę świata, jaką była Piramida Cheopsa, zbudowaną cztery tysiące lat wcześniej (zakładając datę powstania przyjętą przez egiptologów). Dla okresu po zawaleniu się iglicy środkowej wieży w 1549 roku, za najwyższą budowlę uważa się, zależnie od źródła, kościół św. Olafa w Tallinnie lub kościół Mariacki w Stralsundzie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Tuż po utworzeniu w Lincoln biskupstwa w 1072 r. przystąpiono do wznoszenia pierwszej świątyni. Budowa trwała 20 lat, a konsekracja świątyni odbyła się 9 maja 1092 roku[2]. 50 lat później wskutek pożaru zniszczeniu uległ drewniany strop. Odbudowana katedra w 1195 r. została ponownie uszkodzona w wyniku silnego trzęsienia ziemi odczuwanego w całej środkowej Anglii. Z inicjatywy nowego biskupa w krótkim czasie naprawiono szkody i rozbudowano sanktuarium. W 1549 r. środkowa wieża kościoła z iglicą została zniszczona podczas silnej burzy[2]. Od okresu reformacji budynek należał do Kościoła anglikańskiego. W czasie II wojny światowej w Lincoln stacjonowały brytyjskie siły powietrzne. Budowla była dobrym punktem orientacyjnym dla lotników. W murach świątyni można odnaleźć ołtarze poświęcone pilotom RAF-u[3].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Katedra ma charakterystyczny dla gotyku angielskiego układ, w którym długi korpus główny przecinają dwa transepty, z centralnie umieszczoną czworoboczną wieżą. Zachodnia fasada jest szeroka, a w jej centrum widnieją romańskie portale otoczone rzędami gotyckich ślepych arkad. Całość łączą dwie bliźniacze, czworoboczne wieże[3].
Niektóre elementy filarów oraz kolumny w arkadach empor i oknach nawy głównej wykonano z ciemnego marmuru. Główną oś wnętrza zaznacza, umieszczone w sklepieniu, długie żebro szczytowe z odchodzącymi od niego wachlarzami bocznych łuków. W ramionach zachodniego transeptu znajdują się witrażowe rozety o misternych maswerkach. Dalej na wschód znajduje się chór, mieszczący stale z wyraźnie większym tronem biskupim. Chór jest otoczony przegrodą dekorowaną ślepymi arkadami. W tej części sanktuarium sklepienie ma niespotykany gdzie indziej układ przesuniętych żeber, nazywany szalonym sklepieniem. Za prezbiterium znajduje się kaplica z grobowcami i witrażami w oknach[4].
Przy katedrze funkcjonuje biblioteka, zawierająca manuskrypty i książki powstałe tuż po wynalezieniu druku przez Gutenberga. W jej wnętrzu zachowały się zabytkowe meble, w tym średniowieczne ławy biblioteczne[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Cathedral Church of Lincoln: a History and Description of its Fabric and a List of the Bishops. gwydir.demon.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-04)]..
- ↑ a b Lincoln Cathedral. Visit Lincoln. [dostęp 2023-07-28]. (ang.).
- ↑ a b c Paweł Wojtyczka: Skarby cywilizacji. Katedry i kościoły świata. Poznań: Horyzonty, 2018, s. 136, seria: Skarby Cywilizacji. ISBN 978-83-66136-71-7.
- ↑ A.F. Kendrick (Albert Frank), The cathedral church of Lincoln., G. Bell & Sons, 1902, OCLC 977537488 [dostęp 2020-03-10].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- The cathedral church of Lincoln. Albert Frank Kendrick, 1872-1954.