Filostorgiusz

Filostorgiusz (łac. Philostorgius; ur. 368 w Borissos w Kapadocji, zm. 433) – historyk Kościoła starożytnego, wyznawca arianizmu.

Urodził się w Kapadocji, ale w 388 wyjechał do Konstantynopola, gdzie spędził większą część życia. Został uczniem i zwolennikiem nauki Eunomiusza, przedstawiciela skrajnego arianizmu. Wiele podróżował, m.in. do Palestyny i Aleksandrii.

Filostorgiusz napisał Historię Kościoła, w 12 księgach, obejmującą okres od 300 do 425. Dzieło to jest retrospektywną apologią i pochwałą skrajnego arianizmu. Filostorgiusz w swojej pracy wychwalał m.in. Aecjusza, Eunomiusza, Euzebiusza z Nikomedii, Teofila z Indii, zwalczał natomiast poglądy m.in. biskupa Cezarei Palestyńskiej Akacjusza oraz Bazylego Wielkiego. Zachowały się tylko fragmenty tego dzieła w wyciągach, sporządzonych przez Focjusza oraz jego charakterystyka, w której obok krytyki treści z pozycji ortodoksyjnych zawarty jest także podziw autora dla stylu pisarstwa Filostorgiusza jako wytwornego, górnolotnego, pełnego wdzięku i uroku, choć dla czytelnika nie zawsze jasnego i przyjemnego w odbiorze.

• Drączkowski F. ks., Patrologia, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej "Bernardinum", Pelplin 1998, s. 135-136, ISBN 83-87668-31-1
• Słownik pisarzy antycznych, AnnaA. Świderkówna (red.) i inni, Warszawa: „Wiedza Powszechna”, 1982, ISBN 83-214-0141-4, OCLC 830229800 . Brak numerów stron w książce

• Epitome of the Ecclesiastical History of Philostorgius, compiled by Photius