Bitwa o Głowaczów

Bitwa o Głowaczów

II wojna światowa, kampania wrześniowa
Czas	10 września 1939
Miejsce	Głowaczów, 18 km od Kozienic
Terytorium	II Rzeczpospolita
Przyczyna	próba przegrupowania na Głowaczów i Ryczywół 13 Dywizji Piechoty
Wynik	zwycięstwo wojsk polskich wycofanie się Niemców za Radomkę
Strony konfliktu
Polska  III Rzesza
Dowódcy
Walenty Parat n/n
Siły
13 Dywizja Piechoty 1 Batalion Czołgów Lekkich 1 Dywizja Lekka (III Rzesza)
Położenie na mapie Głowaczowa miejsce bitwy
Położenie na mapie Polski w 1939 miejsce bitwy
Położenie na mapie województwa mazowieckiego miejsce bitwy
Położenie na mapie powiatu kozienickiego miejsce bitwy
Położenie na mapie gminy Głowaczów miejsce bitwy
51°37′27″N 21°19′02″E/51,624167 21,317222

Bitwa o Głowaczów – stoczona 10 września 1939 roku w Głowaczowie i okolicach bitwa między polską 13 Dywizją Piechoty a niemiecką 1 Dywizją Lekką^[1].

Po walkach pod Tomaszowem Mazowieckim 13 Dywizja Piechoty, przemieszczała się na wschód by przekroczyć Wisłę przez tzw. most maciejowicki. Pułkownik Kaliński wydał dowódcom oddziałów 13 Dywizji Piechoty rozkaz do przegrupowania na Głowaczów i Ryczywół, celem połączenia się w pobliskim lesie. Przed świtem 10 września pierwszy wyruszył do Głowaczowa 13 batalion saperów. Po dotarciu do miejscowości, został zaskoczony i ostrzelany przez Niemców, którzy zdążyli już zdobyć wieś. Saperzy trafili do niewoli^[2].

Po dotarciu do Głowaczowa pełnych sił polskiej 13 Dywizji Piechoty rozpoczęła się bitwa. W początkowej fazie bitwy oddziały polskie ulegały pod silnym ostrzałem niemieckim. Po początkowych niepowodzeniach zaatakował 44 pułk piechoty dowodzony przez kapitana Walentego Parata wspierany przez część 1 batalionu czołgów lekkich, w którym znajdowały się polskie czołgi typu 7TP^[1]. Po dwóch godzinach walki Polacy zajęli Głowaczów, a Niemcy zmuszeni byli wycofać się za Radomkę. Podczas bitwy zniszczono przynajmniej 4 niemieckie czołgi w tym jeden typu Panzerkampfwagen IV i 2 Pz 35 (t) co dokumentują zdjęcia^[2][3].

Po zwycięstwie zwolniono jeńców – saperów oraz oficerów, zdobyto także prowiant i amunicję. Od niemieckich jeńców dowiedziano się o rozmieszczeniu jednostek nieprzyjaciela oraz o zajęciu Ryczywołu. Dzięki znalezionym dokumentom polscy żołnierze odkryli sposób porozumiewania się z dywersantami niemieckimi^[2].

Na cmentarzu w Głowaczowie znajduje się zbiorowa mogiła poległych w bitwie polskich żołnierzy. Jest ich tam pochowanych 86 z czego 24 zidentyfikowanych. Ze strony niemieckiej śmierć poniósł wysoki rangą oficer, którego pogrzebano w Głowaczowie. Dwa tygodnie później jego ciało zostało przewiezione do III Rzeszy.

• Karol Kucharski: Przegląd Historyczno-Wojskowy nr 3. 2007, s. 219–220. ISSN 1640-6281.