Awicebron

Salomon ben Jehuda ben Gabirol

שלמה בן יהודה אבן גבירול

Awicebron
Data i miejsce urodzenia	ok. 1002 Málaga
Data i miejsce śmierci	ok. 1070 Walencja
Wyznanie	judaizm
Multimedia w Wikimedia Commons

Salomon ben Jehuda ben Gabirol (hebr. שלמה בן יהודה אבן גבירול), na Zachodzie znany jako Awicebron^[1] lub Awencebrol (ur. ok. 1002 w Máladze, zm. ok. 1070 w Walencji) – średniowieczny rabin, filozof i poeta andaluzyjsko-żydowski. Uchodzi za najwybitniejszego żydowskiego neoplatonika^[1].

Jego życie jest słabo znane. Nauki pobierał w Saragossie, ale działał przede wszystkim w Kordobie.

Główne jego dzieło Źródło życia (Mekor chaim) zostało napisane po arabsku, ale oryginał został zagubiony i do naszych czasów zachowały się jedynie jego żydowskie i łacińskie opracowania^[2]. Praca Mekor chaim, przełożona na łacinę przez Jana Hiszpana i Dominika Gundisalviego jako Fons vitae, ma charakter teoretyczny.

Do jego najważniejszych pism filozoficznych należy również Keter Malkut (Korona Królestwa) o charakterze dydaktycznym. Innym jego pismem ważnym dla filozofii jest Mibchar ha-penunim (Wybór pereł), antologia zawierająca wiele przekazów z dzieł myślicieli starożytnych. Fons Vitae znajduje się pod znacznym wpływem Proklosa i Plotyna, a także neoplatońskiej interpretacji Arystotelesa i braci czystości. Mimo tych wpływów myśl ben Gebirola cechuje się znaczną oryginalnością.

• Jan Legowicz, Historia filozofii średniowiecznej, Warszawa 1986
• Bogdan Kwiatek, Wola jako źródło życia w 'Fons Vitae' Salomona ibn Gabirola, Lublin 1992
• Żydowska filozofia średnich wieków. W: Historia filozofii. Pod redakcją G. F. Aleksandrowa, B. E. Bychowskiego, M.B. Mitina, Pawła Judina. Tłum. z rosyjskiego Aleksander Neyman, Roman Korab-Żebryk, Bogdan Kupis. T. I: Filozofia starożytna i średniowieczna. Warszawa: Książka i Wiedza, 1961, s. 518–525. (pol.).

• SarahS. Pessin SarahS., Solomon Ibn Gabirol (Avicebron), [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 23 września 2010, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-17]  (ang.).