Ahmet Davutoğlu

Ahmet Davutoğlu

Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1959 Taşkent
Premier Turcji
Okres	od 28 sierpnia 2014[1] do 24 maja 2016
Przynależność polityczna	Partia Sprawiedliwości i Rozwoju
Poprzednik	Recep Tayyip Erdoğan
Następca	Binali Yıldırım
Minister spraw zagranicznych Turcji
Okres	od 1 maja 2009 do 28 sierpnia 2014
Przynależność polityczna	Partia Sprawiedliwości i Rozwoju
Poprzednik	Ali Babacan
Następca	Mevlüt Çavuşoğlu
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Ahmet Davutoğlu (wym. [ahˈmet daˈvutoːɫu]; ur. 26 lutego 1959 w m. Taşkent w prowincji Konya^[2]) – turecki polityk i politolog, profesor, deputowany, w latach 2009–2014 minister spraw zagranicznych, w latach 2014–2016 premier Turcji i przewodniczący Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP).

Ukończył w 1977 szkołę średnią İstanbul Erkek Lisesi^[3]. Ukończył następnie studia z zakresu ekonomii i nauk politycznych na Uniwersytecie Boğaziçi w Stambule. Na tej samej uczelni uzyskał również magisterium z administracji publicznej oraz doktorat w zakresie nauk politycznych i stosunków międzynarodowych^[2][3]. Na początku lat 90. pracował na stanowisku profesorskim na Universiti Islam Antarabangsa Malaysia w Malezji. Utworzył i kierował na tym uniwersytecie katedrą nauk politycznych. Po powrocie do Turcji wykładał na Uniwersytecie Marmara w Stambule. Pracował także na prywatnej uczelni Beykent Üniversitesi w tym samym mieście^[2][3], na której był również kierownikiem katedry stosunków międzynarodowych^[4]. Wykładał ponadto w szkołach wojskowych. Uzyskał w międzyczasie pełną profesurę^[2].

Autor publikacji naukowych, w których zajął się m.in. analizami tureckiej polityki zagranicznej oraz kwestiami współistnienia teorii politycznych wywodzących się z kręgów świata zachodniego i islamskiego^[3]. W swoich tekstach postulował, by Turcja wykorzystała swoje atuty (w postaci szczególnego położenia geograficznego oraz powiązań historycznych i kulturowych) do wzmacniania swojej pozycji i rozszerzania wpływów w takich regionach jak Bliski Wschód, Azja Środkowa, Kaukaz Południowy i Bałkany^[3].

W styczniu 2003 prezydent Ahmet Necdet Sezer oraz premier Abdullah Gül nadali mu tytuł ambasadora^[2]. Był też głównym doradcą tegoż premiera do spraw polityki zagranicznej, pozostając na tej funkcji również za rządów jego następcy Recepa Tayyip Erdoğana^[2]. 1 maja 2009 dołączył do gabinetu lidera AKP, obejmując w nim stanowisko ministra spraw zagranicznych^[5]. Urząd ten sprawował również w dwóch kolejnych rządach do sierpnia 2014^[6]. Jako doradca oraz minister stał się twórcą głównego nurtu tureckiej polityki zagranicznej opartej na tradycji neoosmańskiej^[3]. W 2011 z ramienia Partii Sprawiedliwości i Rozwoju po raz pierwszy uzyskał mandat deputowanego do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji. Odnawiał go w wyborach w czerwcu 2015 i listopadzie 2015, zasiadając w parlamencie do 2018^[7].

W sierpniu 2014 został nowym przewodniczącym AKP^[8], zastępując wybranego na prezydenta Recepa Tayyip Erdoğana. Ten ostatni został zaprzysiężony 28 sierpnia 2014. Ahmet Davutoğlu został wówczas pełniącym obowiązki premiera, a następnego dnia objął stanowisko premiera^[9]. W wyborach z czerwca 2015 Partia Sprawiedliwości i Rozwoju utraciła większość w parlamencie; wobec niemożności znalezienia partnera koalicyjnego konieczne stało się powołanie rządu tymczasowego z dotychczasowym premierem^[10]. Przedterminowe wybory parlamentarne odbyły się w listopadzie 2015, AKP uzyskała w ich wyniku większość bezwzględną w parlamencie kolejnej kadencji. Ahmet Davutoğlu w tym samym miesiącu po raz trzeci został premierem^[11].

W międzyczasie pogorszeniu ulegały jego relacje z Recepem Tayyipem Erdoğanem, który zmierzał do wzmocnienia uprawnień wykonawczych prezydenta^[12]. W maju 2016 polityk po spotkaniu z prezydentem ogłosił zwołanie w tym samym miesiącu kongresu AKP, ogłaszając, że sam nie będzie ubiegał się o reelekcję^[13]. Nowym liderem partii został wówczas Binali Yıldırım^[14], który 24 maja 2016 zastąpił go również na urzędzie premiera^[9].

Zrezygnował później z członkostwa w AKP; w grudniu 2019 został przewodniczącym nowego ugrupowania pod nazwą Partia Przyszłości^[15].

Zawarł związek małżeński z Sare Davutoğlu; ojciec czwórki dzieci^[3].

• Alternative Paradigms: The Impact of Islamic and Western Weltanschauungs on Political Theory, University Press of America, 1993
• Civilizational transformation and the Muslim world, Mahir Publications, 1994
• Stratejik derinlik: Türkiye'nin uluslararası konumu, Küre Yayınları, 2001
• Küresel Bunalım, Küre Yayınları, 2002^[3][16]
• Osmanlı medeniyeti: siyaset, iktisat, sanat, Klasik Yayınları, 2005