Antoni Sygietyński

Antoni Sygietyński

Gosławiec

Data urodzenia	5 marca 1850
Data i miejsce śmierci	14 czerwca 1923 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	muzyka pianista
Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Sygietyński, ps. „Gosławiec”^[1] (ur. 5 marca 1850, zm. 14 czerwca 1923) – ceniony w swoim czasie^[2] krytyk literacki, muzyczny i teatralny, naturalistyczny powieściopisarz, zwolennik realizmu w malarstwie i naturalizmu w prozie, pianista, pedagog.

Jego najstarszy brat Karol zginął w powstaniu styczniowym, a majątek rodzinny uległ konfiskacie. Dorastał w Warszawie^[1]. Przyjaźnił się z Aleksandrem Gierymskim^[1]. W 1869 roku podjął naukę w klasie fortepianu w warszawskim Instytucie Muzycznym^[3]. Studiował też w słynnym konserwatorium w Lipsku, w Wiedniu oraz estetykę i historię sztuki w Paryżu^[3]. W czasie pobytu w stolicy Francji nawiązał współpracę z kilkoma warszawskimi gazetami^[3].

Do kraju powrócił w 1881 roku z poślubioną córką argentyńskiego farmera^[4]. Prowadził zajęcia z fortepianu w Instytucie Muzycznym oraz wykłady z estetyki. Współpracował z licznymi pismami^[4]. W latach 1888–1893 był działaczem Ligi Polskiej^[5]. Podejmował też działalność polityczną, związał się ze Związkiem Demokratycznym, redagował jego czasopismo. W 1907 roku został na krótko osadzony w Cytadeli Warszawskiej^[4]. Był członkiem Polskiej Partii Postępowej oraz Stronnictwa Narodowo-Postępowego. Pod koniec życia pełnił funkcję naczelnika wydziału prasowo-widowiskowego w Komisariacie Rządu^[4]. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. D-5-12)^[6].

Ojcem Antoniego był Leon Sygietyński – dziennikarz i tłumacz, syna Karola Sygietyńskiego (1782–1826) – naczelnika Wydziału Skarbowego Komisji Województwa Lubelskiego i Anny z domu Czyńskiej. Jego matką była Malwina z domu Krzyżanowska – córka Feliksa Krzyżanowskiego, dzierżawcy ekonomii łomżyńskiej oraz Antoniny z domu Stępczyńskiej^[7].

Antoni był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną miał troje dzieci, a wśród nich Aleksandra (1885–1936), architekta.

Ze związku z drugą żoną Heleną z Golińskich (1871–1958)^[8], z którą miał również troje dzieci:

• Antoninę (1892–1960) zamężną z Romanem Machnickim^[8],
• Zofię (1895–1931) zamężną z Augustem Wiktorem Nowosielskim^[8],
• Tadeusza (1896–1955), założyciela zespołu Mazowsze.

Autor omówienia programu Ligi Polskiej - Co robić (Paryż 1891)^[9].

Wydał drukiem: zbiór artykułów Współczesna powieść we Francji^[3], monografię Maksymilian Gierymski (1906)^[10], powieści: Na skałach Calvados (1884)^[11] i Wysadzony z siodła (1891)^[12] oraz zbiory opowiadań: Drobiazgi (1900)^[13] i Święty ogień (1918)^[2][14]. Zaginęła natomiast w rękopisie jego ostatnia powieść – Pan Jezus w Przegorzałach^[2].

Dzieła Antoniego Sygietyńskiego w serwisie Polona