Ch-27

Ch-27 (Ch-27PS, ros. Х-27ПС, ozn. NATO: AS-12 Kegler) – radziecki pocisk przeciwradarowy klasy powietrze-ziemia z lat 80 XX wieku.

Równolegle z pracami nad rakietami Ch-23 (naprowadzana radiokomendowo) i Ch-25 (naprowadzana na cel podświetlony wiązką lasera) w biurze konstrukcyjnym OKB Zwiezda prowadzono prace nad rakieta przeciwradiolokacyjną. Rakieta otrzymała oznaczenie Ch-27PS (skrót od ros. passiwnoje samonawiedienije – samonaprowadzanie pasywne), lecz później stosowano także samo oznaczenie Ch-27^[2]. Nosiła też oznaczenie fabryczne „wyrób 72” (ros. izdielije 72)^[3]. Prace rozpoczęto formalnie na podstawie postanowienia z 15 sierpnia 1972 roku^[4]. Rakieta była zbliżona konstrukcyjnie do Ch-23 i Ch-25, różniła się głównie pasywną głowicą naprowadzającą się na źródło promieniowania radiowego, inną głowicą bojową, dwuzakresowym silnikiem rakietowym z bardziej energetycznym paliwem, pozwalającym zwiększyć prędkość lotu i zasięg z 10 km, oraz autopilotem^[2].

Próby państwowe rakiety Ch-27 przeprowadzono na samolocie MiG-23BM w latach 1975–1977^[1]. Formalnie została przyjęta na uzbrojenie postanowieniem władz (Komitetu Centralnego KPZR i Rady Ministrów ZSRR) 2 września 1980 roku^[1]. Przeznaczona była przede wszystkim dla samolotów MiG-23BM/BK i MiG-27^[4]. Ch-27 mogła być przenoszona przez samoloty MIG-25 i Su-17^{[potrzebny przypis]}. Ch-27 znajdowała się na uzbrojeniu stosunkowo krótko. Jeszcze przed przyjęciem jej do uzbrojenia w OKB Zwiezda rozpoczęto prace nad modułowym pociskiem Ch-25M, opartym na konstrukcji Ch-27, którego wersja Ch-25MP została następcą Ch-27^[5].

Pierwszy przedział pocisku zajmowała głowica samonaprowadzająca, z charakterystyczną stożkową obudową i niewielkimi destabilizatorami w tylnej części głowicy^[4]. Pasywna głowica naprowadzająca była wyposażona w dwie anteny dostrojone do częstotliwości radarów systemów przeciwlotniczych MIM-14 Nike Hercules i MIM-23 Hawk (podstawowe systemy przeciwlotnicze NATO w latach 70 XX w.). Jednakże rakieta miała niewystarczający zasięg do zwalczania tych systemów spoza ich strefy rażenia, toteż od początku zakładano, że będzie służyć przede wszystkim do walki z systemami bliskiego zasięgu wojsk lądowych jak Crotale i Roland^[6]. Stosowano dwie głowice samonaprowadzania: PRGS-1WP pracująca w paśmie A (długość rakiety 4194 mm, masa 301 kg, oznaczenie izdielije 721) i PRGS-2WP pracująca w paśmie A’ (długość 4294 mm, masa 303 kg, oznaczenie izdielije 72)^[2]. W drugim przedziale była aparatura kierowania i autopilot oraz powierzchnie sterowe^[4]. W trzecim przedziale była głowica bojowa odłamkowo-burząca F-27 o masie 90 kg^[4]. Silnik rakietowy na paliwo stałe PRD-276 (lub 276M) miał czas pracy 11,5 s i był dwuzakresowy: szybko rozpędzał rakietę rozwijając ciąg ok. 2000 kG, a następnie podtrzymywał lot z prędkością marszową^[4]. Prędkość maksymalna wynosiła 850 m/s (3060 km/h), a czas lotu do 90 s^[1]. Rakieta w końcowym odcinku lotu wykonywała górkę i uderzała w cel pod kątem 20-30°^[2]. Taki tor lotu zapewniał skuteczniejsze porażenie celu i był możliwy dzięki nowemu autopilotowi SUR-273^[6]. Wykrycie celów dla rakiety i programowanie głowicy przed odpaleniem zapewniała aparatura Wjuga w podwieszanym zasobniku^[2].

Zasięg zwalczania celów wynosił do 40 km^[1]. Przy odpaleniu w locie z dużą prędkością na wysokości 12 km podczas prób zasięg oceniono na 37 km, a przy odpaleniu z wysokości 50 m spadał on do 17 km^[1]. Prawdopodobieństwo trafienia z dokładnością do 10 m oceniano na 0,7^[1].

• Piotr Butowski. Przegląd rosyjskich pocisków kierowanych klasy powietrze-ziemia i powietrze-woda. „Nowa Technika Wojskowa”. 1995. Nr. 3. s. 15–19. ISSN 1230-1655. 
• Rostisław Angielski. «Zwiezda» sniała w Korolewie. „Tiechnika i Woorużenie”. Nr 7/2005, s. 27–30, lipiec 2005. (ros.).